«Γιατί, ποιος δρόμος είναι καλός;» Αυτή ήταν η συχνότατη επωδός φίλων και συναδέλφων όταν ανακοίνωσα ότι θα αποπειραθώ να καταγράψω τους διαλυμένους δρόμους και τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια της Αθήνας. Δεν είχαν άδικο. Στην ερώτηση, δε, «τι σου έκανε περισσότερη εντύπωση από το ρεπορτάζ;», η απάντηση ήταν μία και μοναδική: μετά το πρώτο τέταρτο παρατήρησης, δεν σου κάνει τίποτα πλέον εντύπωση στην πόλη – κανένας δρόμος και κανένα πεζοδρόμιο δεν προκαλεί κατάπληξη, σε κανένα σημείο της πόλης.
Η βόλτα στο κέντρο της Αθήνας, το περασμένο Σάββατο, επιβεβαίωσε αυτό για το οποίο όλοι γκρινιάζουμε, αλλά κανείς δεν βρίσκει λύση: ζούμε σε μία πόλη που τείνει να καταργήσει την ελεύθερη και απρόσκοπτη μετακίνηση, με τα πόδια ή με οποιοδήποτε όχημα. Από την Κυψέλη ώς το Κολωνάκι, μέσω Αλεξάνδρας, Νεάπολης και Εξαρχείων, και από το Πάρκο Ελευθερίας έως το Μεταξουργείο, μέσω Συντάγματος, Αθηνάς, Κουμουνδούρου και Κεραμεικού, είναι το πιο δύσκολο κυνήγι κρυμμένου θησαυρού: να βρεις έναν -μόνον έναν- δρόμο που να είναι σε καλή κατάσταση, να βρεις ένα –μόνον ένα– πεζοδρόμιο που να μην κρύβει παγίδες.
Αθηνάς και Καλαμιδά
Για την ιστορία και για του λόγου το ασφαλές, περπατήσαμε εξονυχιστικά τις οδούς με τα πεζοδρόμιά τους και τα σημεία: Ευελπίδων, Πεδίον του Αρεως, Αλεξάνδρας και κάθετες, Ασκληπιού – Μαυρομιχάλη – Ιπποκράτους – Χαρ. Τρικούπη και κάθετες, Σόλωνος (μακράν ο χειρότερος δρόμος) και κάθετες, Σκουφά, Πατρ. Ιωακείμ και κάθετες, Δημοκρίτου, Αριστοδήμου, Ξενοκράτους, Πέτρου Κόκκαλη, Πάρκο Ελευθερίας, Ευζώνων, Καρ. Σερβίας – Περικλέους και κάθετες, Αιόλου, Βορέου, Αθηνάς και κάθετες, Σωκράτους, Αναξαγόρα, Σαπφούς, Πειραιώς, Μυλλέρου, Αγησιλάου, Κεραμεικού, Λεωνίδου, Μεγ. Αλεξάνδρου, Αρτεμισίου, Κολωνού, Πατησίων και κάθετες έως την Κοδριγκτώνος – και πίσω στην Ευελπίδων. Με βροχή και χωρίς.
Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Λασκάρεως
Πεζοί που αγανακτούν, φρένα και αμορτισέρ που γρυλίζουν, λάστιχα που θυμίζουν ερπύστριες, μπαλώματα, σαμαράκια, «πηγάδια», σκασμένα οδοστρώματα και σπασμένα πεζοδρόμια. Δεν πρόκειται, όμως, περί πολεμικής ανταπόκρισης, είναι η κατάσταση του εδάφους της πρωτεύουσας, της πόλης που κουβαλά στις πλάτες όλη την αρχιτεκτονική παράδοση του 20ού αιώνα, με όλες τις ποιότητές της.
Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Λασκάρεως 2
Ρωτήσαμε ορθοπεδικούς, μηχανικούς αυτοκινήτων και «λαστιχάδες». Μιλήσαμε με κατοίκους, επιχειρηματίες και διερχομένους. Ζητήσαμε τη γνώμη του Δήμου Αθηναίων, ο οποίος χθες ανακοίνωσε ότι 120 δρόμοι του κέντρου θα αποκατασταθούν πλήρως. Οι γιατροί επιβεβαιώνουν ότι τα περιστατικά που προσέρχονται στο ιατρείο τους έχω ως συχνότατη αιτία τους την κακή κατάσταση των πεζοδρομίων, οι μηχανικοί και οι «λαστιχάδες» κάνουν σχεδόν χρυσές δουλειές, οι πολίτες αυτής της πόλης το ξέρουν, το βλέπουν, αλλά δεν ξέρουν τι να κάνουν.
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 56
Η Αγγέλικα Μ., που δραστηριοποιείται στο κέντρο της Αθήνας, προ τριετίας έσπασε το πόδι της από λακκούβα της Σόλωνος, η Μαρία Σ., καταστηματάρχις στο Κολωνάκι, αναζητεί τη βοήθεια του δήμου για το «πηγάδι» που έχει ανοίξει μπροστά στην επιχείρησή της, εδώ και δύο χρόνια, και απάντηση καμιά, ο Δήμος Αθηναίων κατηγορεί δημόσιες και ιδιωτικές εταιρείες (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, τηλεπικοινωνίες, φυσικό αέριο κ.λπ.) για το χάλι των δρόμων, λέγοντας ότι έχει πιστώσει, μόνον το 2017, περί τις 700.000 ευρώ σε πρόστιμα για κακοτεχνίες και ελλειπή μέτρα ασφαλείας όταν (και αν) οι εταιρείες πάρουν «άδεια τομής» – όμως, πού διοχετεύονται, αν και εφόσον εισπράττονται, αυτά τα χρήματα;
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 56 (2)
Ο δήμαρχος Αθηναίων, με δήλωσή του στην «Κ», παραδέχθηκε ότι κάθε χρόνο γίνονται περί τις 3.000 παρεμβάσεις συντήρησης σε δρόμους (με κατά μέσον όρο τρεις λακκούβες ή άλλες κακοτεχνίες). Το χθεσινό ρεπορτάζ στην έντυπη «Κ» ήταν ένα οδοιπορικό σε ό,τι έχει πάψει να θυμίζει πρωτεύουσα ευρωπαϊκού κράτους, ήταν μία βόλτα στην παραίτηση της πόλης, στον ωχαδελφισμό πολιτών και εξουσίας, στο «ό,τι μου καπνίσει» από το οποίο βαλλόμαστε πανταχόθεν.
Ο φωτογράφος της «Κ», κάθε φορά που του επισήμαινα καταστροφές σε οδόστρωμα ή πεζοδρόμιο ώστε να απαθανατίσει το θέαμα, με τη σειρά του μου υποδείκνυε άλλες τόσες – τα «κλικ» του έπεφταν βροχή, σε πλήρη συνάρτηση με τον καιρό του Σαββατοκύριακου. Η συνάδελφος Χριστίνα Βίδου, χθες, στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, με ρώτησε αν λόγω της βροχής μού ήρθε η ιδέα των δρόμων.
Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Ψαλλίδα
Το χειρότερο είναι ότι ήταν από εκείνες τις φορές που η βροχή δεν είχε απολύτως κανέναν ρομαντισμό – απλώς αποκάλυπτε έτι περαιτέρω την κατάσταση, «βοήθησε», με τον τρόπο της, το ρεπορτάζ. Οι πληροφορίες που συγκεντρώσαμε δεν οδηγούν σε κανένα συμπέρασμα σχετικά με το ποιος φταίει. «Φταίει το κακό το ριζικό μας; Φταίει ο καιρός που μας μισεί;» αναρωτιόταν ο Κώστας Βάρναλης.
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 44
Το χάος της μετακύλισης της ευθύνης (κι ο σκύλος την ουρά του…) αποδεικνύει πασιφανώς ότι όχι μόνον δεν πρόκειται να λυθεί κανένα πρόβλημα, οποιασδήποτε φύσης, αλλά η αδιαφορία (σχεδόν) όλων, πολιτών και εξουσίας, εξαιτίας της συνήθειας ότι «έτσι είναι, τι να κάνουμε», δεν πρόκειται, την ίδια στιγμή, να επιτρέψει τη γένεση οποιασδήποτε ιδέας γι’ αυτή την πόλη. Διότι η Αθήνα χρειάζεται ιδέες και ανθρώπους να τις υλοποιήσουν, χρειάζεται θεραπεία από τους πολλαπλούς της τραυματισμούς και οφείλουμε, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, όλοι να προσπαθήσουμε – δεν αρκεί ο καλός γιατρός αν ο ασθενής δεν επιθυμεί διακαώς να ζήσει.
Ισως, τελικά, να υπήρξε μια κάποια έκπληξη το περασμένο Σάββατο. Ηταν εκείνη που προκαλείται από την αποκάλυψη του εύρους της παραίτησης, το βάθος που χωρίζει την κανονική ζωή από την αλλοπρόσαλλη, τη λανθασμένη κατανόηση της έννοιας της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Αναζητούνται γέφυρες με την πραγματικότητα – αλλά ακόμη κι αυτές κινδυνεύουν από κακοτεχνίες.
Διαβάστε το χθεσινό σχετικό ρεπορτάζ στην έντυπη της «Κ»
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 44 (2)
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 40
Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Ψαλλίδα (2)
Αραχώβης
Ασκληπιού και Βαλσαμώνος
Ασκληπιού και Αποκαύκων
Διδότου και Χαριλάου Τρικούπη
Πάρκο Ελευθερίας, Ευζώνων
Ασκληπιού και Θεσσαλού
Ιπποκράτους
Καραγιώργη Σερβίας και Νίκης
Καραγιώργη Σερβίας
Κεραμεικού και Μαραθώνος
Κοδριγκτώνος και Κυψέλης
Λεωνίδου και Μυλλέρου
Λεωνίδου
Μασσαλίας
Μαυρομιχάλη και Ξιφίου
Μαυρομιχάλη
Μαυρομιχάλη (2)
Μπούσγου
Μπούσγου (2)
Μυλλέρου και Αγησιλάου
Πατησίων και Δεριγνύ
Πατησίων και Κότσικα
Πατησίων και Κότσικα (2)
Πατησίων
Πατριάρχου Ιωακείμ
Πατριάρχου Ιωακείμ
Πεδίον Αρεως – ΓΥΣ
Πειραιώς και Μενάνδρου
Πειραιώς και Σαπφούς
Πέτρου Κόκκαλη
Πλατεία Κοτζιά Δημαρχείου
Σκουφά και Μασσαλίας
Σόλωνος 50
Σόλωνος 124
Σόλωνος 124
Σόλωνας και Ασκληπιού
Σόλωνος και Βουκουρεστίου
Σόλωνος, Νομική
Σόλωνος, Νομική
Σουηδία και Αριστόδημου
Σωκράτους και Αναξαγόρα
Φωτογραφίες: Δημήτρης Μακαρόνας / Καθημερινή