Ηταν η (οπτική) επαφή με τη θάλασσα που παρακίνησε τον Μουσταφά να πιάσει το κινητό και να την απαθανατίσει – έτσι, απέραντη και απρόβλεπτη. «Εκτοτε, αντικατέστησα το κινητό με μια φωτογραφική μηχανή, που μου χάρισε ένας φίλος στον ξενώνα, και τη θάλασσα γύρω από τη Σούδα της Χίου με τα τοπία της ενδοχώρας», εξιστορεί στην «Κ» ο 17χρονος Μουσταφά Ομάρ από τη Συρία, οι φωτογραφίες του οποίου συνθέτουν τη φωτογραφική έκθεση «Chios Land», που διοργανώνει η ΜΕΤΑδραση από τις 11 έως τις 20 Μαΐου στο Κοινωφελές Ιδρυμα «Μαρία Τσάκος» στη Χίο (Μιχαήλ Λιβανού 50).
Ο ταλαντούχος έφηβος, που θα συστηθεί στο κοινό χάρη στη στήριξη της εισαγγελέως Πρωτοδικών Χίου, Σπυριδούλας Σταυράτη, της Φωτογραφικής Λέσχης Χίου και της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χίου, αλλά και της ευγενικής προσφοράς των εκτυπώσεων από το Demertzis Digital, φαίνεται ότι είχε ανέκαθεν φωτογραφικό «μάτι». Οσο βρισκόταν στην πατρίδα του, περιεργαζόταν με θαυμασμό και περιέργεια φωτογραφίες από τόπους μακρινούς, που φάνταζαν ονειρικοί, αλλά ένιωθε ότι τίποτα από όσα τον περιτριγύριζαν δεν άξιζαν να απαθανατιστούν. «Γύρω μου ήταν λάσπες, σκόνες και ερείπια, ενώ ηχούσαν από παντού βομβαρδισμοί και κλάματα», θυμάται ο Μουσταφά, που παρομοιάζει τον τότε εαυτό του σαν «ένα μαραμένο λουλούδι».
Με ενθάρρυνση από τα στελέχη της ΜΕΤΑδρασης και μύηση στα μυστικά της τέχνης της φωτογραφίας από τον καταξιωμένο φωτογράφο Ορέστη Σεφέρογλου, το ταλέντο του Μουσταφά άνθησε, καίτοι στην ξενιτιά. «Με ενδιαφέρει να ασχοληθώ επαγγελματικά με τη φωτογραφία», ομολογεί στην «Κ» ο 17χρονος, που έφθασε πριν από 16 μήνες μόνος του στην Ελλάδα και τους τελευταίους 14 μήνες ζει στη δομή φιλοξενίας για ασυνόδευτα παιδιά της ΜΕΤΑδρασης στη Χίο, που εξακολουθεί να λειτουργεί χάρη στην οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος αλλά και την αμέριστη αλληλεγγύη της τοπικής κοινωνίας. «Ο στόχος μας για τα παιδιά αυτά είναι είτε η μεταφορά τους σε πιο μόνιμες δομές στην ενδοχώρα είτε η επανένωσή τους με συγγενείς σε άλλη χώρα της Ε.Ε., όπως στην περίπτωση του Μουσταφά, που ελπίζουμε ότι σύντομα θα μετακομίσει σε χώρα της Ε.Ε. για να ζήσει με μέλη της οικογένειάς του», σχολίασε η κ. Λώρα Παππά, πρόεδρος της ΜΕΤΑδρασης.
H σχέση του Μουσταφά με τη φωτογραφία είναι αμφίδρομη. Το πρώτο διάστημα, που έμενε σε σκηνή στον καταυλισμό, εξέταζε κάθε νύχτα εκ νέου τις φωτογραφίες στο κινητό του και αυτό τον πλημμύριζε χαρά. Τώρα, κάθε φορά που νιώθει «πνιγμένος», παίρνει τη φωτογραφική του μηχανή στον ώμο και πάει μια βόλτα. «Μέσω της ενασχόλησής μου με τη φωτογραφία, πήγα σε μέρη του νησιού όπου αλλιώς δεν θα πήγαινα».
Κίνητρο και μηνύματα
Το αρχικό του κίνητρο ήταν μέσα από τον φακό του να αποτυπώσει τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν άνθρωποι που ζούσαν στο camp της Σούδας. Σταδιακά, όμως, και καθώς και η δική του ζωή άρχισε να αποκτά κανονικότητα, θέλησε να στείλει πιο σύνθετα μηνύματα. «Θέλω να αναδείξω την ομορφιά μέσα στην ταλαιπωρία», διευκρινίζει ο 17χρονος, «γιατί υπάρχει πάντα και η άλλη όψη του νομίσματος». Οπως παρατηρεί ο ίδιος, «η ζωή μου στη δομή είναι ισάξια εκείνης με τους δικούς μου, γιατί εδώ βρήκα μια δεύτερη οικογένεια, τον ξενώνα τον νιώθω σπίτι μου». Ο 17χρονος έφηβος φοιτά στο σχολείο, μαθαίνει μια ξένη γλώσσα πέραν των ελληνικών, αθλείται και έχει πολλούς φίλους. Και όλα αυτά «βγαίνουν» στις φωτογραφίες του, που μόνον πρωτόλειες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν.
«Πιστεύω στη δύναμη της φωτογραφίας, ωστόσο η αποκωδικοποίησή της εξαρτάται απόλυτα από τον εκάστοτε αποδέκτη», καταλήγει ο ίδιος, χαρούμενος ενόψει των εγκαινίων της έκθεσης.