Σημαντικά κενά έχουν πλέον τα πανεπιστήμια λόγω της μη αναπλήρωσης των πανεπιστημιακών που συνταξιοδοτήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Οπως αναφέρει η ομοσπονδία των πανεπιστημιακών (ΠΟΣΔΕΠ), τα ιδρύματα έχασαν περίπου το 30% των καθηγητών τους την τελευταία οκταετία. Περίπου 3.000 συνταξιοδοτήθηκαν και δεν αναπληρώθηκαν, ενώ άλλοι περίπου 500 αφυπηρετούν με την ολοκλήρωση του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους, τον Αύγουστο του 2018. Αποτέλεσμα είναι, λόγω της φύσης των πανεπιστημιακών θέσεων, να κινδυνεύει η διδασκαλία γνωστικών αντικείμενων. Από την άλλη, πολλοί νέοι επιστήμονες «σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να εμπλουτίσουν το βιογραφικό τους, αναλαμβάνουν με ελάχιστα χρήματα τη διδασκαλία υπό την επίβλεψη των καθηγητών».
Ειδικότερα, σύμφωνα με την ΠΟΣΔΕΠ, «αν και η Πολιτεία έκανε μια προσπάθεια τα τελευταία δύο χρόνια να αναπληρώσει μικρό μέρος των απωλειών αυτών δίδοντας στα πανεπιστήμια 414 θέσεις καθηγητών το 2016 και 500 θέσεις το 2018, δυστυχώς η προσπάθεια αυτή σταμάτησε, επιλέγοντας την αναπλήρωση των διδακτικών και μόνο αναγκών μέσω εμβαλωματικών λύσεων με διδακτικό προσωπικό ετερογενούς σύνθεσης και πολλών ταχυτήτων (ακαδημαϊκοί υπότροφοι, μεταδιδάκτορες κ.ά.)». Ενδεικτικά, με βάση τα στοιχεία του Παν. Αθηνών από 31/82016 έως 31/8/2017 αποχώρησαν λόγω συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας 138 καθηγητές των τεσσάρων βαθμίδων ενώ έως τις 31/8/2018 προβλέπεται να αποχωρήσουν άλλοι 64. Επίσης, από 1/9/2016 παραιτήθηκαν (κυρίως για να αποφύγουν δυσμενέστερους όρους στη σύνταξή τους και στο εφάπαξ) άλλοι 23 διδάσκοντες. Συνολικά, το ίδρυμα «έχασε» 225 διδάσκοντες, ενώ του εγκρίθηκαν 109 πιστώσεις για νέους διορισμούς (68 για το 2016 και 41 για το 2018). Αντίστοιχα, το 2016-2017 και 2017-2018 το ΑΠΘ «έχασε» 172 διδάσκοντες, ενώ πήρε 74 θέσεις.
Απάντηση
Η ΠΟΣΔΕΠ παραδέχεται ότι «μπορεί τα πανεπιστήμια να μην ολοκλήρωσαν με την ταχύτητα που θα μπορούσαν μέσα στο πλαίσιο του νόμου τις διαδικασίες προκήρυξης και εκλογής των νέων συναδέλφων με αποτέλεσμα το 1/3 των θέσεων που δόθηκαν το 2016 να μην έχει ακόμη πληρωθεί». Ωστόσο, η ομοσπονδία απαντά στις επικρίσεις του υπουργείου για καθυστέρηση των ΑΕΙ ότι «η διαδικασία προκήρυξης και πλήρωσης των θέσεων είναι σύνθετη, χρονοβόρα και γραφειοκρατική, η οποία συχνά διαρκεί άνω του ενός έτους».
Την ίδια στιγμή, μειώνονται οι πιστώσεις για συμβασιούχους διδάσκοντες από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αποτέλεσμα είναι τα ευρωπαϊκά κονδύλια να αποτελούν τη βασική δεξαμενή για τις θέσεις νέων επιστημόνων που εισέρχονται στα ΑΕΙ για την απόκτηση διδακτικής εμπειρίας, διδάσκοντας έως τρία μαθήματα.