Βαδίζουμε προς μια νέα αποφυγή ευθύνης από πολιτικό προσωπικό και κοινωνία. Πριν, οι «αντιμνημονιακοί» κάθε είδους, με κορώνες ρητόρευαν κατά Γερμανοτσολιάδων και Ευρωπαίων υποσχόμενοι στην ουσία τη συνέχιση της αβάσιμης αφθονίας· στη συνέχεια επιβίωσαν λαμβάνοντας δριμύτατα μέτρα λιτότητας με το «ελαφρυντικό» πως των δεινών υπαίτιοι ήσαν μόνο οι «ξένοι». Πολλοί τους πίστεψαν. Σήμερα, που ο χρόνος μετρά αντίστροφα προς την έξοδο από τα μνημόνια και την όποια «ιστορία επιτυχίας» επισκιάζουν και τα μέτρα που θα εφαρμοστούν από το 2019 –π.χ. νέες περικοπές συντάξεων και αφορολογήτου–, ακολουθείται το «στρίβειν» διά νέων υποσχέσεων: ότι δεν θα εφαρμοστούν τα υπογεγραμμένα μέτρα ή ότι θα ελαφρυνθούν με αντίμετρα. Πολλοί τους πιστεύουν. Λες, «η σύνταξη θα μειωθεί από πρώτη πρώτου» και η απάντηση είναι, «κάτσε να δούμε, μπορεί να μη μειωθεί…».
Γιατί κλείνουμε τόσο σφιχτά τα μάτια μπρος στο προφανές; Γιατί –η κεφαλή– περιστρέφεται στον ίδιο καταστροφικό κύκλο, εισάγοντας στην ίδια τραγωδία απαράλλακτα μηχανεύματα; Σίγουρα διότι παραμένουν ίδια τα κίνητρα (για το πολιτικό προσωπικό η φιλαρχία, το γάντζωμα με κάθε μέσο στην εξουσία, για πολλούς από τον λαό η υπέρβαση των κανόνων υπέρ του προσωπικού οφέλους, η πλεονεξία, η φιλαυτία…), αλλά όχι μόνο. Ιδιο παραμένει και το υπόβαθρο των ιδεολογιών, των νοοτροπιών, ίδια τα ιστορικά βιώματα που γίνονται οδηγοί και παράγοντες των πράξεών μας. Συνιστώσες που συνδιαμόρφωσαν (γιατί άνθρωπος και κοινωνία είναι αλληλένδετα), σε βάθος χρόνου, τις πολιτικές και κοινωνικές σχέσεις, τις αξιολογικές και δικαιικές διερωτήσεις, τις κανονιστικές απαιτήσεις, έναν συγκεκριμένο πολιτικό και κοινωνικό βίο, το γνώριμο παρασιτικό κομματικό σύστημα, το αποτυχημένο λαβυρινθώδες κράτος, την πολυπρόσωπη κοινωνία (ο πολίτης είναι προϊόν και ταυτόχρονα δημιουργός των κοινωνικών του σχέσεων). Δηλαδή, ένα ισχυρότατο πλέγμα κοινών εμπειριών, που σταματούν την πτήση της λογικής, τη δυνατότητα διαφυγής – ένα ανθεκτικό στρεβλό σύμπαν. Εντός του οποίου πλήθος φωνών μέμφεται τις συντεταγμένες και τις ροπές του, τις αντιφάσεις που προκαλούν μόνο μια υποτονική σύγκρουση, χωρίς να καταφέρνουν μέχρι στιγμής να κόψουν τα συνεκτικά του νήματα. Κάποτε θα μπορέσουν;