Καθώς προσεγγίζουμε τη μεταμνημονιακή εποχή, καταρρέουν ένας ένας και οι κατασκευασμένοι «μύθοι»: ενισχυμένη εποπτεία και μετά τον Αύγουστο. «η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει αξιόπιστο πρόγραμμα για την ανάπτυξη όταν βγει από τα μνημόνια», διαμηνύουν οι εταίροι. η έλλειψη επενδύσεων είναι εντυπωσιακή εκτός από ανησυχητική. μόλις τα 4-5 από τα 88 προαπαιτούμενα έχουν ολοκληρωθεί (οι θεσμοί έρχονται στις 14 Μαΐου στην Αθήνα).
Αν θεωρούμε χαμένη τη 10ετία που πέρασε, αυτό δεν οφείλεται μόνο στην α λα γκρεκ εφαρμογή των μνημονίων. Οφείλεται και στο γεγονός ότι δεν επεξεργαστήκαμε κανένα εσωτερικό μνημόνιο που θα επέβαλλε τον εξορθολογισμό και την προστασία από τον αυτοεξευτελισμό. Η διατήρηση του χρεοκοπημένου μοντέλου, αυτού που επέφερε την καταρράκωση της χώρας, δεν δηλώνει μόνο μια ισχυρή αντίσταση του πολιτικού συστήματος στις ουσιαστικές αλλαγές ή την αλλεργία στις μεταρρυθμίσεις. Δηλώνει και την απελπιστική απουσία ενός μνημονίου εντός μας. Κανόνων, δηλαδή, αναγκαίων περιορισμών, μιας εσωτερικής πειθαρχίας που αποτρέπει τα διαρκή ολισθήματα.
Οταν το καλοκαίρι διακοπεί η χρηματοδότηση της χώρας, με τι θα απομείνουμε; Με την περιουσία μας. Μερικά, σκόρπια, παραδείγματα: την υποναύαρχο Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, νέες προσλήψεις στο Δημόσιο, υψηλούς φόρους, αχαλίνωτες και ανεξέλεγκτες τιμές καυσίμων, πανεπιστήμια ξέφραγο αμπέλι με τα περιστατικά ανομίας να σημειώνουν παγκόσμιο ρεκόρ, διαρκή αναζήτηση… χαλαρών «ισοδυνάμων» που θα φέρουν έσοδα (π.χ. εκτεταμένη καλλιέργεια φαρμακευτικής κάνναβης), υποαπασχολούμενους νέους (όσους έχουν απομείνει στη χώρα), συνταξιούχους στο όριο της φτώχειας… Και ακόμα: μήνες μετά την εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στο μετρό, κάνουμε λόγο για «την ώρα της αλήθειας», προαναγγέλλοντας πως από την ερχόμενη Δευτέρα θα «κλείνουν οι πύλες». Ειδοποιώντας τους τζαμπατζήδες, δηλαδή…
Για να απαριθμήσουμε ορισμένες μόνον επιλογές για τις οποίες ούτε οι «ξένοι» ούτε «η χρεοκοπία» ευθύνονται, αλλά η απουσία αυτού του «εσωτερικού μνημονίου». Μιας σύνθεσης δεσμευτικών αρχών και νοητικών εργαλείων που βοηθούν από την κατανόηση του κόσμου και της κοινωνικής συνύπαρξης έως τον σεβασμό του δημόσιου χώρου και τη μη ταύτιση της μπαχαλοποίησης με την «εξέγερση εναντίον του κατεστημένου». Ενός «μνημονίου» που τακτοποιεί, εντός μας, τα απολύτως στοιχειώδη. Που αποτρέπει την αυτογελοιοποίηση και τη συνακόλουθη επόμενη χρεοκοπία.