Η CIA ξεκίνησε ως… Reuters

2' 58" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

TIM WEINER

Η ιστορία της CIA

μτφρ.: Γιώργος Βογιατζής

εκδ. Γκοβόστη, σελ. 676

Ο James Forrestal υπήρξε επικεφαλής των μυστικών επιχειρήσεων της CIA, το πρώτο διάστημα μετά την ίδρυσή της. Δύο χρόνια μετά την ανάληψη της θέσης, ωστόσο, τον Μάρτιο του 1949 παραιτήθηκε και την τελευταία ημέρα άσκησης των καθηκόντων του υπέστη ψυχωτικό επεισόδιο, εκφράζοντας παράπονα για το ότι είχε στερηθεί τον ύπνο επί μήνες. Εισήχθη στην ψυχιατρική πτέρυγα του νοσοκομείου στο Μέριλαντ, όπου νοσηλεύθηκε για 50 ημέρες. Τις τελευταίες ώρες της ζωής του αντέγραψε τους στίχους του «Αίαντος» του Σοφοκλή. Οταν έφτασε στη λέξη αηδόνι –nightgale– έκανε αντιγραφή το πρώτο μισό της λέξης –night– και έπεσε στο κενό από το παράθυρο του δωματίου του. Η λέξη nightgale ήταν η κωδική ονομασία μιας ουκρανικής παραστρατιωτικής οργάνωσης στην οποία ο Forrestal είχε δώσει το πράσινο φως για τη διεξαγωγή μυστικών επιχειρήσεων κατά του Στάλιν.

Την 60χρονη ιστορία της κεντρικής υπηρεσίας πληροφοριών των ΗΠΑ περιγράφει στο βιβλίο του με τίτλο «Η ιστορία της CIA, ερείπια και στάχτες» ο δημοσιογράφος των New York Times, Tim Weiner. «Το βιβλίο περιγράφει πώς η ισχυρότερη χώρα του δυτικού κόσμου δεν κατάφερε να δημιουργήσει μια αξιόλογη κατασκοπευτική υπηρεσία», αναφέρει στο εισαγωγικό του σημείωμα.

Ο νόμος που έδωσε υπόσταση στη CIA ψηφίστηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1947. Επιθυμία του τότε Αμερικανού προέδρου Χάρι Τρούμαν ήταν η υπηρεσία να λειτουργεί ως πρακτορείο ειδήσεων παγκόσμιου βεληνεκούς, που θα συνέτασσε ημερήσια ενημερωτικά δελτία. Οι πρώτες άκρως απόρρητες διαταγές του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας προς τη CIA αφορούσαν τη διεξαγωγή μυστικών, ψυχολογικών επιχειρήσεων για την εξουδετέρωση δραστηριοτήτων των Σοβιετικών. Ο επικεφαλής μάλιστα των μυστικών επιχειρήσεων Frank Wisner είχε κρίνει σκόπιμη τη συγκέντρωση όπλων και πυρομαχικών σε κρυψώνες σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, με σκοπό την ανατίναξη γεφυρών, στρατιωτικών εγκαταστάσεων κ.ο.κ. Σε τρία χρόνια ίδρυσε 47 σταθμούς στο εξωτερικό και στρατολόγησε στελέχη από το Πεντάγωνο και τα πανεπιστήμια Yale, Harvard και Princeton. Εισηγήθηκε και πέτυχε την αξιοποίηση κονδυλίων του σχεδίου Μάρσαλ για να ανακοπεί η επιρροή των κομμουνιστών στις μεγαλύτερες συνδικαλιστικές οργανώσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας, ενώ στην Αθήνα και στη Ρώμη πολιτικοί, στρατηγοί, αρχικατάσκοποι, εκδότες εφημερίδων, πολιτιστικές οργανώσεις και θρησκευτικά σωματεία άρχισαν να προσβλέπουν στην υπηρεσία για χρήματα. «Οι επικεφαλής της CIA», γράφει ο Weiner, «φρόντιζαν για τη δημόσια εικόνα της CIA, συνάπτοντας φιλικές σχέσεις με τους πλέον ισχυρούς εκδότες και παρουσιαστές ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών εκπομπών της Αμερικής».

Στις σελίδες του βιβλίου υπάρχουν λεπτομερείς αναφορές στα μυστικά σχέδια της CIA να εξοντώσει τον Φιντέλ Κάστρο, στον πόλεμο της Κορέας, στο διετές παραστρατιωτικό πρόγραμμα «Τίγρης» στο Βόρειο Βιετνάμ, καθώς και στη δολοφονία του J.F. Kennedy. «Την 1η Οκτωβρίου 1963 ένας άνθρωπος που αυτοαποκαλούνταν Lee Oswald είχε τηλεφωνήσει στη σοβιετική πρεσβεία της Πόλης του Μεξικού, θέλοντας να μάθει τι συνέβαινε με το αίτημά του για έκδοση βίζας ώστε να ταξιδέψει στη Σοβιετική Ενωση», ανέφερε ο απόρρητος φάκελος που είχε ανασύρει από το αρχείο της η CIA.

Μέσα από ντοκουμέντα και αποχαρακτηρισμένα αρχεία, ο Weiner περιγράφει ακόμα τις διασυνδέσεις των Ελλήνων πραξικοπηματιών με τη CIA. «Ως το 1973», γράφει, «οι ΗΠΑ ήταν το μόνο έθνος στον ανεπτυγμένο κόσμο που είχε φιλικές σχέσεις με τη χούντα», και επικαλείται δήλωση του γενικού πρόξενου των ΗΠΑ στην Αθήνα Charles Stuart Kennedy, σύμφωνα με τον οποίο «ο σταθμάρχης της CIA συνεργαζόταν στενά με τους τύπους που ξυλοκοπούσαν τους Ελληνες». Στα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου, ο Weiner αναφέρεται στην 11η Σεπτεμβρίου και στον πόλεμο στο Ιράκ. Παραθέτει δε σημείωμα αξιωματούχου της CIA προς την Αμερικανίδα ΥΠΕΞ Κοντολίζα Ράις τέσσερις μήνες πριν από τις επιθέσεις: «Οταν συμβούν αυτές οι επιθέσεις, πράγμα μάλλον σίγουρο, θα αναρωτιόμαστε τι περισσότερο θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει για να τις αποτρέψουμε».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή