Τα τελευταία 16 χρόνια ίσχυε στην Τουρκία ένας άγραφος νόμος: οι πολίτες ψηφίζουν και στο τέλος κερδίζει πάντα ο Ερντογάν. Αυτό αναφέρει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel σε ρεπορτάζ για την προεκλογική εκστρατεία στην Τουρκία, που περιγράφει τον Ερντογάν ως «κουρασμένο» και τις συγκεντρώσεις του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ πιο υποτονικές από ό,τι στο παρελθόν. Στο ρεπορτάζ αναφέρεται ότι το ποσοστό των πολιτών που ιεραρχεί τα προβλήματα ασφαλείας (Κουρδικό, Ελλάδα κ.ά.) στην πρώτη γραμμή έχει πέσει στο 18%, ενώ οι μισοί Τούρκοι θεωρούν ως σοβαρότερο ζήτημα την οικονομία.
«Ενώ το ΑΕΠ της Τουρκίας αυξήθηκε πέρυσι κατά 7,4%, περισσότερο από σχεδόν οποιαδήποτε άλλη βιομηχανικά ανεπτυγμένη χώρα, η μεγέθυνση αυτή είχε το τίμημά της», αναφέρει το Der Spiegel, σημειώνοντας την ελεύθερη πτώση της λίρας και την άνοδο του πληθωρισμού. Επικαλούμενο τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το γερμανικό περιοδικό εκτιμά ότι, αν και ο Ερντογάν θα κερδίσει, πιθανότατα, τις προεδρικές εκλογές, μπορεί να μην έχει πλειοψηφία στο επόμενο Κοινοβούλιο. Η συνήθης κυβερνητική θεωρία συνωμοσίας ότι για την κατάρρευση της λίρας ευθύνονται «οι ξένοι», δεν θεωρείται αρκετά πειστική στα αυτιά των περισσότερων πολιτών, σημειώνει το Der Spiegel στην ανταπόκρισή του.
Σύμφωνα με τη γερμανική επιθεώρηση, η επιτυχία του Ερντογάν βασιζόταν συνήθως στην αδυναμία των αντιπάλων του. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ήταν διασπασμένα και κατέβαζαν άνευρα πρόσωπα στην κούρσα. Ενόψει της αναμέτρησης της 24ης Ιουνίου, ωστόσο, η αντιπολίτευση στη χώρα μοιάζει να έχει ανασυγκροτηθεί. Ο Μουχαρέμ Ιντσε, υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP), έχει μέχρι στιγμής κάνει περισσότερες σωστές παρά λανθασμένες κινήσεις. Επισκέφθηκε στη φυλακή τον Σελαχατίν Ντεμιρτάς, υποψήφιο του αριστερού φιλοκουρδικού κόμματος HDP και υποσχέθηκε ότι αν κερδίσει τις εκλογές θα μετατρέψει το υπερπολυτελές προεδρικό μέγαρο σε Πανεπιστήμιο. Με την επικεφαλής του νεοϊδρυθέντος εθνικιστικού κόμματος, Μεράλ Ακσενέρ, απέκτησε για πρώτη φορά αντίπαλο στο δεξιό στρατόπεδο. Το CHP, το κόμμα της Ακσενέρ και του ισλαμικού κόμματος Σααντέτ συνήψαν μία συμμαχία. «Τους πήρε 16 χρόνια, αλλά το μέτωπο κατά του Ερντογάν έχει μια συντονισμένη στρατηγική ενόψει της 24ης Ιουνίου», σχολιάζει ο Ααρον Στάιν, από το αμερικανικό thinktank American Council.
Το ερώτημα είναι κατά πόσον η αντιπολίτευση έχει την απαραίτητη επιρροή ώστε να οδηγήσει σε κυβερνητική αλλαγή. Ο Ερντογάν παραμένει ο πλέον δημοφιλής πολιτικός στην Τουρκία. Εχει προχωρήσει σε σοβαρές αλλαγές προκειμένου να μπορεί να εμφανιστεί ως νικητής και μετά την αναμέτρηση του Ιουνίου. Η κυβέρνησή του προχώρησε στην επέκταση, για έβδομη φορά, της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, που ισχύει από τις 15 Ιουνίου 2016, εξέλιξη που δυσκολεύει την καμπάνια της αντιπολίτευσης. Τα ΜΜΕ, τα οποία μετά την πώληση του ομίλου Ντογάν σε έμπιστο του Ερντογάν, τελούν σχεδόν εξ ολοκλήρου υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης, αποκλείουν πλήρως τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Οι αντίπαλοι του Ερντογάν φοβούνται ότι θα μπορούσαν να σημειωθούν ακόμη και ανοιχτές απόπειρες χειραγώγησης, αφού η κυβέρνηση επιτρέπει φέτος να αναγνωρίζονται τα ασφράγιστα ψηφοδέλτια, ενώ σκοπεύει να απαγορεύσει σε ανεξάρτητους παρατηρητές την πρόσβαση στα εκλογικά κέντρα. Οι δημοσκοπήσεις συντείνουν στην υπόθεση ότι ο Ερντογάν θα κερδίσει μεν τις προεδρικές εκλογές, αλλά δεν θα διαθέτει την απαραίτητη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση.
Σε αδιέξοδο ξανά
Σε αυτή την περίπτωση, η χώρα θα βρεθεί εκ νέου σε αδιέξοδο, αφού το νέο προεδρικό σύστημα προϋποθέτει ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή. Ο ίδιος ο Ερντογάν είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του στο πρακτορείο Bloomberg ότι τότε θα κληθεί να λάβει τα απαραίτητα μέτρα. Αναλυτές θεωρούν πιθανό να οδηγήσει για ακόμη μία φορά τους πολίτες στην κάλπη, εκβιάζοντας τελικά το επιθυμητό αποτέλεσμα.