Για τον Τίτο Πατρίκιο

2' 21" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Είχα να τον δω δέκα χρόνια μα με το που στάθηκα μπροστά του, το πρώτο πράγμα που μου είπε ήταν: «Εμείς οι δυο ήμαστε μαζί στη Σόφια, στη Βουλγαρία, το 2008. Πάνε δέκα ολόκληρα χρόνια, ε;». Το να σου το λέει ένας άνθρωπος 90 χρονών, δίχως ίχνος χρονοτριβής (που τον έχω ξαναδεί αυτόν κτλ.), οπωσδήποτε σε αφήνει κατάπληκτο. Ομως αυτός είναι ο Τίτος Πατρίκιος, ένας «ισόβιος ποιητής», όπως τον χαρακτήρισε ο Παντελής Μπουκάλας πριν από μία εβδομάδα, στη δράση «Σκυταλοδρομία» της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας του Βιβλίου, στην αίθουσα εκδηλώσεων του δημαρχιακού μεγάρου, στην πλατεία Κοτζιά.

Το σχήμα ήταν το εξής: ένας παλαιότερος συγγραφέας θα παρουσίαζε έναν νεότερο, επικουρούμενος από δύο άτυπους συντονιστές (η μία ήταν η Μαρία Παναγιωτοπούλου, από το Φεστιβάλ Αθηνών, ο άλλος ο γράφων). Ο Τίτος Πατρίκιος επέλεξε τον Παντελή Μπουκάλα. Ηταν μια ωραία, ζεστή βραδιά χάρη και στους δύο τους.

Οταν πάντως σχολίασα την έκπληξή μου στον Παντελή για το δαιμόνιο μνημονικό του Πατρίκιου, επιβεβαίωσε με τον ίδιο θαυμασμό. Λίγα λεπτά αργότερα, συνέχισε να μας εκπλήσσει. «Σε αυτήν εδώ την αίθουσα», είπε ο Πατρίκιος, «ερχόμουν πολύ νέος, στα 1943 πρέπει να ήταν. Εδώ βρισκόταν η δημοτική βιβλιοθήκη και ερχόμουν και διάβαζα με τις ώρες – αυτό προτού μπλέξω με την ΕΠΟΝ. Εβλεπα τότε έναν κύριο με παπιγιόν να κάθεται και να διαβάζει ώρες ατελείωτες, δίχως να μιλά σε κανέναν. Κάποτε ρώτησα, ποιος είναι ο κύριος; Μου λένε: ο Τέλλος Αγρας».

Ο Τέλλος Αγρας! Ηταν μια στιγμή μυθολογίας – τουλάχιστον για όσους έχουν μια πετριά με τα «γράμματα». Πόσο δε μάλλον όταν ξέρεις ότι ο Αγρας, ο μελαγχολικός ποιητής με τα ασύγκριτα κριτικά δοκίμια, αυτά τα διαμάντια της νεοελληνικής δοκιμιογραφίας, στις 11 Οκτωβρίου του 1944 τραυματίστηκε από αδέσποτη σφαίρα των αλληλοσυγκρουόμενων Ταγμάτων Ασφαλείας και του ΕΑΜ στον αστράγαλο (νομίζω γωνία Πατησίων και Αγίου Μελετίου συνέβη), και πέθανε ένα μήνα μετά (12 Νοεμβρίου) από σηψαιμία. Ο Μαρκ Τουέιν λέει κάπου ότι δύο είναι οι όροι για τον ευτυχισμένο άνθρωπο: καλοί φίλοι και κακή μνήμη. Ο Τίτος Πατρίκιος τον διαψεύδει: ο άνθρωπος που είχαμε δίπλα μας, εκείνη τη βραδιά, ήταν κάποιος που, παρά τις δοκιμασίες της ζωής και τη μνήμη ελέφαντα, έδειχνε πλήρης, χορτάτος. «Είναι παράξενο αλλά ζω ακόμα», είπε κάποια στιγμή γελώντας.

Το 2008, στη Σόφια, στα εγκαίνια για το Ιδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού (νομίζω έκλεισε όταν ξέσπασε η κρίση), βρεθήκαμε δίπλα δίπλα με τον κ. Πατρίκιο στο πούλμαν, στη διαδρομή από την πόλη στο αεροδρόμιο. Πιάσαμε την κουβέντα για τον καιρό που ο ποιητής πέρασε στη Μακρόνησο. Κάπως μου ήρθε και τον ρώτησα για το βασανιστήριο με τα σακιά και τις γάτες. «Αυτό όντως συνέβη σε κάποιους αλλά σε εξαιρετικά μεμονωμένες περιπτώσεις», μου είχε πει με μια νηφαλιότητα και επιμονή να αποφύγουμε υπερβολές και δραματοποιήσεις. Οπως έχει γράψει στα «Προσχέδια για τη Μακρόνησο»: «Κ’ η θάλασσα κυλάει και φεύγει/ κυλάει και φεύγει / δεν τ’ αντέχει αυτά τα βράχια / κυλάει και φεύγει»…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή