Ανάπτυξη και ιδεολογικές δεσμεύσεις

Ανάπτυξη και ιδεολογικές δεσμεύσεις

2' 19" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η πρόκληση είναι μεγάλη και νομίζουν ότι πέτυχαν κάτι σπουδαίο, σαν να κατάφεραν τον «τετραγωνισμό του κύκλου». Δίνουν ιδεολογική διάσταση στην οικονομική πραγματικότητα.

Η υποχρέωση της κυβέρνησης να παρουσιάσει αναπτυξιακό σχέδιο για την οικονομία υιοθετήθηκε ως «ολιστικό» σχέδιο για την ανάπτυξη. Επειδή είναι υποτίθεται «κοινωνικά ευαίσθητο», διαφορετικό από τα προγράμματα άλλων. Περιλαμβάνει κεφάλαια για «Δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη», «Προώθηση μιας κοινωνικά προσανατολισμένης οικονομίας», προβλέπει την ίδρυση «αναπτυξιακής τράπεζας» όχι σαν τις πραγματικές που έχουν καταθέσεις και δίνουν δάνεια.

Κάπως αντίστοιχα, η οικονομία της Τουρκίας έφθασε στη σημερινή κρίση και είναι άγνωστο πώς θα εξελιχθεί. Στην πραγματικότητα η οικονομία τέθηκε σε αναπτυξιακή τροχιά, επειδή οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ που την επόπτευαν, επέβαλλαν μια σταθερή σύνδεση. Το δολάριο. Η αξία των ακινήτων, συχνά και τα ενοίκια υπολογίζονται σε δολάρια ΗΠΑ. Ακόμα και η αξία των επιχειρήσεων υπολογίζεται σε δολάρια και με βάση την ισοτιμία με τη λίρα, γίνονταν οι εξαγορές εταιρειών. Η δολαριοποίηση έδινε εμπιστοσύνη, τη σιγουριά που ήταν απαραίτητη για μια οικονομία που είχε ταλαιπωρηθεί από υψηλό πληθωρισμό και αλλεπάλληλες υποτιμήσεις του νομίσματος.

Αυτό το πλεονέκτημα της τουρκικής οικονομίας είναι πλέον βαρίδι που την παρασύρει στη δίνη μιας από τις σημαντικότερες κρίσεις που έζησε τα τελευταία χρόνια. Ο λόγος είναι οι ιδεολογικές αναστολές της κυβέρνησης. Ενώ έπρεπε να χρησιμοποιεί το επιτόκιο για να προασπίσει το νόμισμα και την εγχώρια οικονομική δραστηριότητα, δίσταζε. Η ισλαμική κυβέρνηση θεωρεί τον τόκο αμάρτημα και συχνά ο Ερντογάν μιλάει για το διαβολικό «λόμπι του τόκου» που συνωμοτεί για (να έχει) υψηλά επιτόκια. Η σύνδεση με το δολάριο δεν φαινόταν ευχάριστη γιατί οδηγεί σε αύξηση επιτοκίων. Τα μεγαλεπήβολα αναπτυξιακά σχέδια που εξαγγέλλει, μετατρέπουν την Τουρκία σε περιφερειακή δύναμη, αλλά κάποιοι πρέπει να τα χρηματοδοτήσουν και τα εγχώρια κεφάλαια δεν επαρκούν.

«Τα επιτόκια στην Τουρκία από περίπου 13% σήμερα, πρέπει να αυξηθούν σε 19% προκειμένου να μειωθεί ο πληθωρισμός. Γίνεται;», γράφαμε στη στήλη αυτή (2.12.2017) με τον τίτλο «Η ισλαμική οικονομία της Τουρκίας». Επειδή είχαν ιδεολογικές δεσμεύσεις και εκλογές, καθυστέρησαν. Η τουρκική λίρα έχασε τουλάχιστον 20% τις τελευταίες εβδομάδες, ο πληθωρισμός άρχισε να καλπάζει και η κεντρική τράπεζα της χώρας που δέχεται πολεμική από την κυβέρνηση επειδή προτείνει αύξηση επιτοκίων, κατάφερε μόλις προχθές να αυξήσει τα επιτόκια σε 16,5%. Πολύ αργά, πολύ λίγο για να σταματήσει τώρα η φυγή κεφαλαίων.

Είναι βολικό ο ένας να επιδιώκει «αριστερή» ανάπτυξη κι ο άλλος «ισλαμική». Το «μικρό» πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν.

Βέβαια είναι πιθανό, ο Ερντογάν να κερδίσει τις εκλογές στις 24 Ιουνίου χάρη στην προσήλωση στις ισλαμικές αρχές. Είναι βέβαιον, όμως, θα χάσει την οικονομία, αν δεν τις εγκαταλείψει μετά τις εκλογές.

Οι οικονομικές επιλογές δεν συνδέονται με τη θεολογία, ή το όποιο πολιτικό μανιφέστο. Πρέπει να ακολουθούν τη σκέψη ενός πραγματιστή, του Τενγκ Ξιαοπίνγκ: «Ασπρη γάτα, μαύρη γάτα, αρκεί να πιάνει ποντίκια». Ηταν κομμουνιστής, αλλά ήξερε ότι το «κόκκινο βιβλίο» δεν φέρνει ανάπτυξη.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή