Περίπου 2 εκατ. επισκέπτες φτάνουν έως τα μνημεία του Ιερού Βράχου κάθε χρόνο και πολλοί απ’ αυτούς συχνά ρωτούν για το κτίριο που βλέπουν κοντά στους χώρους υγιεινής. Πρόκειται για το παλαιό μουσείο της Ακρόπολης που παραμένει κλειστό από το 2009, τη χρονιά που εγκαινιάστηκε το νέο μουσείο στρέφοντας όλους τους προβολείς επάνω του. Τον Ιανουάριο του 2015 το αρμόδιο συμβούλιο ενέκρινε ομόφωνα τις νέες χρήσεις στις εγκαταστάσεις του παλαιού μουσείου. Τη διατήρηση του εξωτερικού κελύφους του κτιρίου που χτίστηκε το 1874 σε σχέδια του Παναγιώτη Κάλκου (το 1964 ακολούθησαν τροποποιήσεις σε σχέδια του Πάτροκλου Καραντινού), καθώς και τη διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων.
Το σημαντικό είναι ότι πρόσφατα άναψε επιτέλους το πράσινο φως για να μη μείνει το κτίριο ένα ιστορικό κουφάρι που μαραζώνει. Η οριστική ένταξη του έργου σε ΕΣΠΑ των ΠΕΠ Αττικής μαζί με ακόμη δύο (τη συντήρηση και αναστήλωση του ναού των Αγίων Θεοδώρων στην πλατεία Κλαυθμώνος και του αρχαιολογικού χώρου του Ολυμπιείου) επιτρέπει την έναρξη όλων των διαδικασιών για να ξεκινήσουν οι εργασίες. Πρόκειται για συνολικά τρία έργα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών που έχουν συνολικό προϋπολογισμό περίπου 7.500.000 ευρώ.
Η διευθύντρια της Εφορείας Ελένη Μπάνου κάλεσε το προσωπικό ώστε να σχηματιστούν ομάδες εργασίας προκειμένου να ετοιμαστούν οι διαγωνισμοί, οι προκηρύξεις για την πρόσληψη του προσωπικού διαφόρων ειδικοτήτων κ.ά. Με την εκταμίευση των πρώτων χρημάτων και υπολογίζοντας τις καθυστερήσεις του καλοκαιριού, το έργο αναμένεται να ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο. Το χρονοδιάγραμμα είναι τέσσερα χρόνια και όπως λέει στην «Κ» ο προϊστάμενος του Τμήματος Συντήρησης της ΕΦΑ Πόλης Αθηνών Στέλιος Δασκαλάκης: «Θα προσπαθήσουμε τον τελευταίο χρόνο του ΕΣΠΑ να μπορεί το κοινό να δει τουλάχιστον το εργαστήριο συντήρησης ανοικτής θέασης». Η ΕΦΑΠ Αθηνών, προκειμένου να οργανώσει και να προστατεύσει το αρχαιολογικό υλικό που προέρχεται από την Ακρόπολη και φυλάσσεται σε ακατάλληλους στεγασμένους ή υπαίθριους χώρους αλλά και να βελτιώσει την πρόσβαση σε αυτό, σχεδίασε την αναβάθμιση και επαναλειτουργία του Παλαιού Μουσείου Ακρόπολης με συνθήκες επισκέψιμης μουσειακής αποθήκης.
Η μετατροπή του δυτικού τομέα του κεντρικού κτιρίου σε πρότυπο και άρτιο λειτουργικά χώρο αποθήκευσης αρχαιολογικού υλικού (αρχιτεκτονικά μέλη και επιγραφές) θα επιτρέπει την πρόσβαση σε ειδικούς επιστήμονες αλλά και στο ευρύ κοινό με χρήση ήπιων ερμηνευτικών μέσων και σε συγκεκριμένες ημέρες και ώρες. Το έργο περιλαμβάνει και την αναβάθμιση του εργαστηρίου συντήρησης σε ανοικτής θέασης εργαστήριο και την αναδιοργάνωση των δυτικών αποθηκών απέναντι από το Παλαιό Μουσείου Ακροπόλεως.
Ανάδειξη καταλοίπων
Η μεταφορά αρχαιολογικού υλικού από το περιβάλλον των μνημείων και τις υπόγειες αποθήκες, καθώς και η απομάκρυνση βοηθητικών κτισμάτων από τον αρχαιολογικό χώρο, θα επιτρέψει την ανάδειξη σημαντικότατων αρχιτεκτονικών καταλοίπων στις υπόγειες αίθουσες του παλαιού μουσείου και την αποσυμφόρηση και βελτίωση της περιήγησης στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης, εξηγεί ο προϊστάμενος του Τμήματος Συντήρησης της εφορείας. Σχεδιάζεται όμως και η μεταφορά γραφείων και αρχείων από την ΥΣΜΑ, στις δύο ανατολικές αίθουσες του παλαιού μουσείου. Στις οκτώ αίθουσες με διαφορετικής χρονολόγησης υλικό η κάθε μία, θα συνδέονται πληροφορίες που αφορούν τη διαχρονική ιστορία του Ιερού Βράχου, την έρευνα, προστασία και συντήρηση του αρχαιολογικού υλικού και τη συστηματική – πρότυπη αποθήκευση αρχαιοτήτων, με συνθήκη οπτικής πρόσβασης για το ευρύ κοινό.
«Το ταξίδι αρχίζει από την ιστορία του κτιρίου ως πρώτου μουσείου της χώρας, την προϊστορία του Βράχου, την αρχαϊκή εποχή, την κλασική και ρωμαϊκή εποχή, την τουρκοκρατία και τους περιηγητές, για να φτάσει ώς τα σύγχρονα ιστορικά γεγονότα και ώς τις εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης των μνημείων τα τελευταία 30 χρόνια. Θα προβάλλονται επιλεκτικά αντικείμενα που θα συμπληρώνουν την ανάπτυξη του χρονολογίου των πολλαπλών διαστάσεων, τόσο ιστορικά, αρχιτεκτονικά, όσο και της διατήρησης – προστασίας ακόμη και του πιο απλού και μικρού μέλους», εξηγεί ο κ. Δασκαλάκης.
Υπογραμμίζει ακόμη ότι ο χώρος του παλαιού μουσείου δεν θα είναι ανταγωνιστικός του Μουσείου Ακρόπολης αλλά θα λειτουργεί συμπληρωματικά και θα αφορά μόνο την κτιριακή φάση του Βράχου κι όχι τα έργα τέχνης. Η εφορεία εξετάζει, επίσης, να μπορούν να φιλοξενηθούν δράσεις όπως συναυλίες από μικρές ορχήστρες τις ώρες επίσκεψης του μνημείου. Την ομάδα εργασίας αποτελούν επίσης οι: Σοφία Μοσχονησιώτη, Ευρύκλεια Αλεξανδράκη, Μαρία Λιάσκα, Ανδριανή Μπακανδρίτσου, Σοφία Παπιδά, Τατιάνα Πούλου, Ελισάβετ Σιουμπάρα, Τάσος Τανούλας, Μαρία Τσίχλη, Γιώργος Χριστακόπουλος.