Σημαντικά αρχειακά σύνολα κρύβουν στα υπόγειά τους ή σε σκονισμένα γραφεία και βιβλιοθήκες, νοσοκομεία, υπηρεσίες και μεγάλοι οργανισμοί Υγείας. «Πρέπει σύντομα να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα με σκοπό τη διάσωση, συγκέντρωση και ταξινόμησή τους και την πρόσβαση των ερευνητών σ’ αυτά. Η μελέτη αυτών των πηγών μπορεί να διαφωτίσει σημαντικά τις γνώσεις μας για τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος Υγείας, των παραρτημάτων του, τη διαμόρφωση των πολιτικών Υγείας και τις μεταβολές που παρατηρούνται στη διάρκεια του χρόνου καθώς και για την οικονομική και κοινωνική ιστορία της Αθήνας αλλά και ολόκληρης της χώρας» ανέφερε στην «Κ» η ιστορικός, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευγενία Μπουρνόβα.
Το θέμα ετέθη σε τριήμερο συνέδριο που οργανώθηκε πρόσφατα στην Κεντρική Υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους με θέμα «Αρχεία Φορέων Υγείας: Ιστορία και διαχείριση πηγών». Στις εργασίες του συνεδρίου μετείχαν περισσότεροι από 40 επιστήμονες, οι οποίοι υπογράμμισαν την αξία των αρχείων των Φορέων Υγείας (νοσοκομείων, κλινικών, ιατρείων και διαγνωστικών κέντρων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, διεθνών οργανισμών) για την επιστημονική έρευνα.
Την ίδια στιγμή, όπως παρατηρεί η κ. Μπουρνόβα, για άλλη μια φορά αναδείχθηκε η ανάγκη για την υποστήριξη του Ιστορικού Αρχείου του Δήμου της Αθήνας στη διαρκή και επίπονη προσπάθειά του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αρχειακής πολιτικής, που ακολουθούν αντίστοιχα οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η άμεση παραχώρηση ικανού χώρου για τη συγκέντρωση, συντήρηση και μελέτη του αρχειακού υλικού – το οποίο αυξάνεται μέρα με τη μέρα, προκειμένου να μην χαθούν πολύτιμες ιστορικές πληροφορίες, καθώς και σύγχρονου εξοπλισμού επιβάλλεται να αποτελέσουν προτεραιότητες του Δήμου της Αθήνας. Υπενθυμίζεται, ότι η πόλη διαθέτει πληθώρα κενών βιομηχανικών κτιρίων ώστε να συγκεντρωθεί το διάσπαρτο υλικό, να ταξινομηθεί, να ψηφιοποιηθεί και να προχωρήσει η έρευνα για την ιστορία της ελληνικής πρωτεύουσας.
Παράλληλα, διαπιστώθηκε η ανάγκη να ενισχυθεί η λειτουργία των Γενικών Αρχείων του Κράτους (ΓΑΚ) με τις απαραίτητες κτιριακές υποδομές, το αντίστοιχο προσωπικό και εκσυγχρονισμένο νομικό πλαίσιο, ώστε να μπορούν να επιτελέσουν το θεσμικό τους ρόλο. Συγχρόνως, τονίστηκε ότι πρέπει να δοθούν κίνητρα στους ιδιωτικούς φορείς να εκκαθαρίσουν τα αρχεία τους και να διοχετεύσουν το μη ενεργό τμήμα του αρχείου τους στα ΓΑΚ ή σε άλλους αρχειακούς φορείς, ώστε να καταστούν προσβάσιμα, με αποτελεσματικό τρόπο, στο κοινό. Τέλος, κρίνεται ως εντελώς αναγκαία η τεχνική υποστήριξη στους υπεύθυνους όλων των αρχειακών φορέων, που θα τους επιτρέπει να αναρτούν στο διαδίκτυο καταλόγους με το υλικό που διαθέτουν και περιγραφή των ταξινομημένων φακέλων, προκειμένου οι ερευνητές να γνωρίζουν το περιεχόμενο. «Την εποχή του διαδικτύου δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για απομονωτισμό και για διατήρηση προνομίων στην πληροφορία και τη γνώση» λέει η κ. Μπουρνόβα.
Το συνέδριο συνδιοργανώθηκε από τα ΓΑΚ, το Ιστορικό Αρχείο του Εθνικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Αθηναίων και το Δίκτυο για την Ιστορία της Υγείας.