Εμβόλιμα «επεισόδια» στο σίριαλ του Σκοπιανού

Εμβόλιμα «επεισόδια» στο σίριαλ του Σκοπιανού

4' 44" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο πραγματοποίησης της τηλεφωνικής επικοινωνίας ανάμεσα στον Αλέξη Τσίπρα και στον Ζόραν Ζάεφ τις επόμενες ημέρες, προκειμένου να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα και να φανεί αν πράγματι υπάρχει πιθανότητα λύσης της ονοματολογικής διαφοράς. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Ζάεφ αισθάνεται ανέτοιμος να προχωρήσει σε οριστικοποίηση της συμφωνίας αυτή τη στιγμή και θα ζητήσει από τον κ. Τσίπρα λίγο περισσότερο χρόνο, πιθανότατα ώς το τέλος του έτους.

Για την Ελλάδα δεν υφίσταται τέτοιο ζήτημα. Ο κ. Τσίπρας θα επιθυμούσε ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων το αργότερο τον Σεπτέμβριο, ώστε να μη χρειαστεί να ταξιδέψει ώς τη Θεσσαλονίκη, έχοντας το «Μακεδονικό» σε εκκρεμότητα. Η συγκεκριμένη εκδοχή θα μπορούσε να αποτελεί μια εξήγηση για τις αυστηρές διαρροές που έκανε το Μέγαρο Μαξίμου την Παρασκευή για αδυναμία της πλευράς της ΠΓΔΜ να τηρήσει το δικό της μέρος της συμφωνίας που κατόρθωσαν να συνάψουν προ επτά ημερών οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών. Η απάντηση στο ερώτημα δεν είναι εκ των πραγμάτων απλή, καθώς ακόμα και αν τα προσωρινά εμπόδια υπερκερασθούν, ο δρόμος μοιάζει ακόμα αρκετά μακρύς.

Το δημοψήφισμα

Αν η συμφωνία στην οποία έχουν καταλήξει Αθήνα και Σκόπια για το ονοματολογικό μπορεί να εφαρμοστεί, θα φανεί σε τουλάχιστον τέσσερις μήνες μετά πλείστων εμποδίων. Στόχος θα είναι η έγκριση της συμφωνίας με δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ, που υπολογίζεται ότι θα πραγματοποιηθεί στα μέσα Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου. Αν ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ χάσει το δημοψήφισμα, τότε, αυτομάτως, η κυβέρνησή του θα απολέσει τη νομιμοποίησή της, συμπαρασύροντας τη γειτονική χώρα σε εκλογές. Αντιθέτως, η επικράτηση Ζάεφ στο δημοψήφισμα θα «ξεκλειδώσει» και την εφαρμογή της συμφωνίας ανάμεσα σε Αθήνα και Σκόπια, η οποία, έως τότε, θα τελεί υπό αίρεση. Επικρατέστερο από τα ονόματα που συζητούνται είναι το «Severna Makedonija» («Βόρεια Μακεδονία»), δίχως, πάντως το «Gorna Makedonija» («Ανω Μακεδονία») να έχει αποκλειστεί.

Ούτως ή άλλως, ορισμένες λεπτομέρειες, όπως π.χ. οι συντομογραφίες ή οι πινακίδες αυτοκινήτων, θα προσαρμοστούν στη συμφωνία. Εν ολίγοις, αν οι πινακίδες των αυτοκινήτων από τη γειτονική χώρα αναγράφουν σήμερα MK, η νέα γραφή θα παραπέμπει σε SMK ή GMK, ανάλογα με την τελική συμφωνία. Συζήτηση για κάποιο άλλο όνομα σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει, παρά το γεγονός ότι ουδείς θα απέρριπτε μια νέα, καλή, δηλαδή εφαρμόσιμη ιδέα. Υπάρχουν, ωστόσο, πολύ ουσιαστικότερες λεπτομέρειες οι οποίες θα κρίνουν τη συμφωνία.

Μετά το «ναυάγιο» της «Ιλιντένσκα Μακεντόνια», ο κ. Ζάεφ ουσιαστικά θα πρέπει να πείσει το εσωτερικό ακροατήριο του ότι δίχως erga omnes, δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία με την Ελλάδα. Επί τούτου, ο κ. Ζάεφ δεν αντιμετωπίζει μόνο τις ελληνικές κόκκινες γραμμές, αλλά, κυρίως, το γεγονός ότι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί συμφωνούν με αυτή την εκδοχή της καθαρής λύσης, όπως έχει προχωρήσει ώς αυτή τη στιγμή. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι δυσκολίες της πλευράς της ΠΓΔΜ έγιναν ορατές στον τελευταίο γύρο τεχνικών συνομιλιών που ολοκληρώθηκαν την περασμένη Τετάρτη στην Αθήνα. Πάντως, παρά τις δυσκολίες, το erga omnes παραμένει ως βασική παράμετρος της αποδοχής της λύσης. Αν και το τι ακριβώς σημαίνει το erga omnes για κάθε πλευρά είναι σχετικό.

Εφόσον, λοιπόν, οι δυσκολίες ξεπεραστούν, τότε η Βουλή της ΠΓΔΜ, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. (28-29 Ιουνίου) και την αντίστοιχη του ΝΑΤΟ (12-13 Ιουλίου) θα πρέπει να εγκρίνει τη νέα συμφωνία. Η ελληνική ανταπόδοση στην ψήφιση της συμφωνίας προβλέπει την αποστολή δύο επιστολών προς το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Στις επιστολές, η ΠΓΔΜ θα αναφέρεται με το νέο όνομά της, με το οποίο θα ανοίγει ο δρόμος για την ένταξή της στους δύο διεθνείς οργανισμούς. Στην επιστολή προς την Ε.Ε., η Αθήνα θα εγγυάται ότι δεν πρόκειται να θέσει βέτο στην πορεία της ΠΓΔΜ προς τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Με βάση όσα έχουν δημοσιοποιήσει τα γραφεία και των δύο πρωθυπουργών, ο Αλέξης Τσίπρας και ο Ζόραν Ζάεφ θα πρέπει να μιλήσουν στο τηλέφωνο τις αμέσως επόμενες ημέρες, προκειμένου, μάλιστα, να προσδιορίσουν τόπο και χρόνο συνάντησης, ώστε να ανακοινώσουν την οριστική, τελική συμφωνία ανάμεσα σε Ελλάδα και ΠΓΔΜ.

Με βάση αυτό το χρονοδιάγραμμα, ο κ. Ζάεφ θα πρέπει να προκηρύξει δημοψήφισμα, το αργότερο στα μέσα Ιουλίου. Δεδομένου ότι οι συνταγματικές διατάξεις της γειτονικής χώρας προβλέπουν τουλάχιστον δύο μήνες προετοιμασίας πριν από το δημοψήφισμα, το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου εκτιμάται ως μια σχετικά ασφαλής περίοδος διεξαγωγής του. Κατά την εκτίμηση ορισμένων, ο κ. Ζάεφ θα προτιμούσε να συνδυάσει το δημοψήφισμα με την 8η Σεπτεμβρίου, μέρα κήρυξης της ανεξαρτησίας της ΠΓΔΜ από την ενιαία Γιουγκοσλαβία (1991). Αυτή τη στιγμή, πάντως, οι συνθήκες για τον κ. Ζάεφ είναι αρκετά δύσκολες. Πέρα από τις αναμενόμενες αντιδράσεις, όπως αυτή του προέδρου της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο κ. Ζάεφ θα πρέπει να διατηρήσει το μομέντουμ της λύσης, το οποίο ακόμα αυτή τη στιγμή παραμένει ζωντανό. Η κυβέρνηση στα Σκόπια έχει, επίσης, να αντιμετωπίσει τα δικά της συλλαλητήρια.

Οι κινήσεις Βερολίνου και Ουάσιγκτον

Οι πιέσεις του διεθνούς παράγοντα υπέρ της λύσης της ονοματολογικής διαφοράς Ελλάδας και ΠΓΔΜ είναι εντατικές τις τελευταίες εβδομάδες. Αν η Αθήνα και τα Σκόπια συμφωνούν σε κάτι, αυτό είναι να διατηρήσουν όσο γίνεται μακριά από το φως τις παρασκηνιακές επαφές με τους διεθνείς παράγοντες. Και τούτο προκειμένου να αποφύγουν την κριτική για υποχώρηση στις πιέσεις «ξένων» συμφερόντων, κάτι που –ούτως ή άλλως– οι αντιπολιτευόμενοι ήδη χρησιμοποιούν ως επιχείρημα. Η συγκεκριμένη προσπάθεια έγινε αντιληπτή και προ δεκαημέρου, μετά τις τηλεφωνικές επικοινωνίες που είχε η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ με τους πρωθυπουργούς Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ. Η Γερμανία και, ακολούθως, η Αυστρία, πρωτοστατούν στην προσπάθεια να πείσουν και τους υπόλοιπους Ευρωπαίους εταίρους, ότι η ΠΓΔΜ θα πρέπει να είναι ανάμεσα στις χώρες που θα λάβουν ημερομηνία ένταξης στην Ε.Ε. Λιγότερο έντονες αλλά υπαρκτές είναι οι αμερικανικές πιέσεις. Παρά την τεταμένη ατμόσφαιρα ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ε.Ε. στην παρούσα φάση, η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι η ένταξη χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, όπως η ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, εξυπηρετεί την περιφερειακή σταθερότητα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή