Αντε πάλι! Επανέρχονται οι «δέσμες» στις Πανελλήνιες (ή μήπως είναι Πανελλαδικές τώρα;) τις οποίες είχε καταργήσει ο Γεράσιμος Αρσένης για να τις κάνει «κατευθύνσεις» και αυτές κάποια στιγμή έγιναν «κύκλοι μαθημάτων», απέκτησαν συντελεστές βαρύτητας για να καταργηθούν αργότερα. Οι μαθητές εξετάζονται σε τέσσερα, άλλοτε σε έξι και μερικές φορές σε εννιά μαθήματα· αναλόγως τα κέφια κάθε υπουργού. Οι εξετάσεις κάποιες χρονιές γίνονταν και στη Β΄ Λυκείου κι άλλες φορές μόνο στην Γ΄. Κάποτε ο βαθμός πρόσβασης ήταν το 10. Κάποιοι πιο συμπονετικοί υπουργοί το πήγαιναν στο 9,5 κι όσοι είχαν μεγάλη καρδιά, άφηναν τους σπουδαστές να μπαίνουν με λευκές κόλλες.
Συνεπώς κάθε γονιός δεν ξέρει σε τι υπουργό θα πέσει και κάθε μαθητής δεν γνωρίζει τι του ξημερώνει. Βεβαίως, όσοι έχουν λεφτά στέλνουν τα παιδιά τους κατευθείαν στο εξωτερικό, ενώ οι μη έχοντες και κατέχοντες παίζουν λόττο με τον αριθμό των μαθημάτων και οι πιθανότητες να κερδίσουν είναι λιγότερες από το γνωστό παίγνιο του ΟΠΑΠ.
Η διαρκής ανακατωσούρα στο εξεταστικό σύστημα πρέπει να προβληματίσει. Πολλοί την αποδίδουν στην αρρωστημένη φιλοδοξία κάθε υπουργού «να αφήσει το στίγμα του». Αλλά πάλι… Τι στην ευχή; Τόσα χρόνια δεν πέρασε ούτε ένας τεμπέλης που να πει «άσ’ το γι’ αργότερα» και να μην κάνει την γκράντε (τρομάρα μας!) εκπαιδευτική μεταρρύθμιση; Ή από την άλλη μεριά δεν βρέθηκε ούτε ένας αποτελεσματικός που να τελειώσει αυτή την κωμωδία με τα ετήσια οκτάστηλα «Αλλάζουν όλα στις εξετάσεις»;
Δεν πρέπει να είναι ζήτημα ικανοτήτων των υπουργών, αν και είναι πανθομολογούμενη η ανικανότητα του νυν. Ισως πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι το κράτος ούτε εξετάσεις μπορεί να οργανώσει σωστά· αν μπορούσε, κάπου θα κατέληγε και δεν θα άλλαζε το σύστημα κάθε τρεις και λίγο. Μήπως δηλαδή αντί να ψάχνουμε εκείνον τον λαμπρό υπουργό που θα λύσει τον γόρδιο δεσμό, πρέπει να αρχίσουμε να ψάχνουμε εκείνον τον λαμπρό μηχανισμό που θα τον υπερβεί; Ο μηχανισμός αυτός δεν μπορεί να είναι στα χέρια του υπουργού, διότι όλοι αυτοί οι αναιδείς απέναντι στην πραγματικότητα πολιτικοί θα προσπαθήσουν να τον αλλάξουν. Είτε για να γίνουν πρωτοσέλιδοι για μια μέρα –τα θέματα των εξετάσεων είναι πάντα πιασάρικα για τα ελληνικά ΜΜΕ–, είτε για να αφήσουν ένα ακόμη στίγμα στην κατάστικτη ιστορία μας…
Σε καμιά δυτική χώρα δεν υπάρχουν πρωτοσέλιδα με το αν έπεσαν ή ανέβηκαν οι βάσεις των ΑΕΙ. Δεν έχουν καν βάσεις. Τα ιδρύματα αποφασίζουν ποιους φοιτητές θα πάρουν. Αξιολογούν κι αξιολογούνται. Εμείς διαρκώς ανακατεύουμε τις εξετάσεις και αναρωτιόμαστε: με τα 4 μαθήματα τα βάζουμε, με τα 9 τα βγάζουμε, τι έχουν τα έρμα και μένουν αγράμματα;