Μόλις δύο χρόνια πέρασαν από τη λήξη της επιδημίας Εμπολα στη Δ. Αφρική, επιδημίας πρωτοφανούς κλίμακας, που σήμανε διεθνή συναγερμό και έθεσε με επιτακτικό τρόπο προ των ευθυνών τους διεθνείς οργανισμούς και κυβερνήσεις. Κι ενώ είναι ακόμη νωπά στη μνήμη τα πάνω από 11.000 θύματα και οι εικόνες αποκάλυψης που μετέδιδαν τα διεθνή ΜΜΕ, με τους χτυπημένους από την αρρώστια ανθρώπους να κείτονται ακόμη και μέσα στο αστικό περιβάλλον, ο Εμπολα ξανακάνει τώρα την εμφάνισή του στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Και ακόμα, η Βραζιλία αντιμετωπίζει από το 2016 επιδημία κίτρινου πυρετού, ο δάγγειος πυρετός εμφανίζει πρωτοφανή εξάπλωση στα υπερπόντια εδάφη της Γαλλίας, ενώ η επιδημία ιλαράς σε μεγάλο αριθμό ευρωπαϊκών χωρών απασχολεί τους διοργανωτές του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου. Είναι φανερό ότι οι μετακινήσεις πληθυσμών απειλούν με μετάδοση αυτών και άλλων νοσημάτων όλες τις περιοχές του πλανήτη, ενώ οι λειτουργοί δημόσιας υγείας βλέπουμε με δέος τις υγειονομικές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και εμπεδώνουμε δύο βασικά διδάγματα: Το πρώτο είναι πως στις επιδημίες δεν υπάρχουν βεβαιότητες: «Η πορεία μιας επιδημίας δεν ακολουθεί πάντοτε ομαλές καμπύλες», έχει επισημάνει ο ερευνητής (και) του Εμπολα Peter Piot. Μπορεί να νομίσουμε πως μια επιδημία υποχωρεί και ξαφνικά να αναζωπυρωθεί. Και το δεύτερο δίδαγμα είναι πως στη σύγχρονη, διασυνδεόμενη διεθνή κοινωνία μας, είμαστε τόσο ασφαλείς όσο το πιο ευάλωτο κράτος. Το κράτος με τις πιο αδύναμες δομές δημόσιας υγείας μπορεί να συμπαρασύρει και εκείνους που επαίρονται για τις αντίστοιχες δομές τους. Σε αυτές τις συνθήκες αβεβαιότητας και πολυπλοκότητας, η διεθνής συνεργασία και η συνένωση δυνάμεων αποτελούν μονόδρομο για την επιτυχή ανταπόκριση στις προκλήσεις που διαρκώς θέτει η παγκοσμιοποιημένη δημόσια υγεία. Βασικός πλοηγός της διεθνούς προσπάθειας αντιμετώπισης των παγκόσμιων υγειονομικών απειλών είναι ο Διεθνής Υγειονομικός Κανονισμός (ΔΥΚ), η διεθνής και νομικά δεσμευτική συμφωνία, που ορίζει τι πρέπει να πράξουν τα κράτη στον τομέα της πρόληψης και αντιμετώπισης παγκόσμιων απειλών δημόσιας υγείας, διαταράσσοντας όσο το δυνατόν λιγότερο τη διεθνή διακίνηση ανθρώπων και αγαθών. Για αυτό το πολύ σημαντικό για τη δημόσια υγεία εργαλείο, θα μιλήσουμε διεξοδικά αύριο Πέμπτη και την Παρασκευή, στο επιβλητικό Μουσείο της Ακρόπολης, στο πλαίσιο της διεθνούς διημερίδας «Καλές πρακτικές στην εφαρμογή του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού» που διοργανώνει το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), υπό την αιγίδα του υπουργείου Υγείας, σε συνεργασία με τον Εκτελεστικό Οργανισμό της Ε.Ε. για τους Καταναλωτές, την Υγεία, τη Γεωργία και τα Τρόφιμα. Αναμένονται διαπρεπείς ομιλητές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ECDC, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, την ακαδημαϊκή κοινότητα, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. αλλά και της βαλκανικής χερσονήσου, ενώ θα συμμετάσχουν στελέχη από όλους τους φορείς της χώρας που εμπλέκονται στην εφαρμογή του ΔΥΚ. Η προστασία των Ελλήνων πολιτών, όσων ζουν στην ελληνική επικράτεια καθώς και των εκατομμυρίων τουριστών μας είναι άρρηκτα δεμένη με την πλήρη εφαρμογή του ΔΥΚ στη χώρα μας. Υπό το πρίσμα αυτό, η εφαρμογή του ΔΥΚ δεν είναι απλώς εθνική υποχρέωση της χώρας μας αλλά αναπόδραστη αναγκαιότητα και αυτό φιλοδοξούμε να διακηρύξουμε κάτω από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης.
* Ο κ. Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ είναι αν. καθ. Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος του Δ.Σ. ΚΕΕΛΠΝΟ.