Nευρικότητα προκλήθηκε στις αγορές κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης επειδή ο Πέτερ Πράετ, επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), δήλωσε ότι η συζήτηση για τον τερματισμό του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης θα αρχίσει στη συνεδρίαση της επόμενης εβδομάδας. Αυτή η τοποθέτηση από έναν υψηλόβαθμο αξιωματούχο της ΕΚΤ, έναν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης, αιφνιδίασε τις αγορές που προσδοκούσαν πίστωση χρόνου, ιδιαίτερα μετά τις εξελίξεις στην Ιταλία.
Η νέα κυβέρνηση συνασπισμού στην Ιταλία έχει προαναγγείλει σειρά μέτρων που αντιτίθενται στους δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα να έχει προκληθεί μεγάλη αναστάτωση στην αγορά των ιταλικών κρατικών ομολόγων εδώ και περίπου ένα μήνα.
Η έναρξη της συζήτησης για τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων σημαίνει, ουσιαστικά, ότι η ΕΚΤ μπορεί να μη διαδραματίζει τον υποστηρικτικό ρόλο που έχει αναλάβει από το 2015 σε μια, ενδεχομένως, κρίσιμη συγκυρία για την Ευρωζώνη. «Νομίζαμε ότι η ΕΚΤ θα περίμενε μέχρι τη συνεδρίαση της 26ης Ιουλίου, πριν ανακοινώσει τον τερματισμό των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης», σχολίασαν χθες οι οικονομολόγοι της Bank of America Merrill Lynch. «Αλλά η ομιλία που πραγματοποίησε ο Πέτερ Πράετ σήμερα το πρωί ήταν σημαντική», προσέθεσαν στη συνέχεια.
Ο κ. Πράετ δήλωσε χθες, στο πλαίσιο ομιλίας του στο Βερολίνο, ότι «την επόμενη εβδομάδα το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα πρέπει να αξιολογήσει αν έχει σημειωθεί η απαιτούμενη πρόοδος ώστε να ξεκινήσει η σταδιακή μείωση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης». Συμπλήρωσε, μάλιστα, πως θα είναι μια «κρίσιμη» απόφαση, υπονοώντας ότι η ΕΚΤ είναι ικανοποιημένη με την πορεία του πληθωρισμού.
Το ευρώ εκτοξεύθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δέκα ημερών έναντι του δολαρίου, καθώς οι τιμές των κρατικών ομολόγων υποχώρησαν από τον πυρήνα μέχρι την περιφέρεια της Ευρωζώνης. Τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο εδώ και περίπου ένα χρόνο παρουσίασαν χθες οι αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων, ενώ εντάθηκαν ακόμα περισσότερο οι πιέσεις στα ιταλικά ομόλογα. Οι αποδόσεις των 10ετών γερμανικών ομολόγων, ειδικότερα, έφθασαν το 0,46%, αντανακλώντας το υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούνιο του 2017. Στο 2,96% έφθασαν οι αποδόσεις των 10ετών ιταλικών ομολόγων, ενώ αυτές των διετών αναρριχήθηκαν στο 1,32%. Αναλυτές της UBS εκτιμούν πως τα σχέδια της ιταλικής κυβέρνησης για την αύξηση των δημοσιονομικών δαπανών θα οδηγήσουν φέτος σε αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 4,4% του ΑΕΠ έναντι του 2,3% που είχε καταγραφεί το 2017.
Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και η Λέγκα του Βορρά, τα δύο κόμματα που σχημάτισαν κυβέρνηση συνασπισμού στην Ιταλία, υποσχέθηκαν να θεσμοθετήσουν ελάχιστο εισόδημα για τους οικονομικά αδύναμους, να μειώσουν τη φορολογία των επιχειρήσεων και να ακυρώσουν τις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει στο συνταξιοδοτικό.
«Κάτω, αλλά κοντά στο 2%»
Ικανοποιητική θεωρεί ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ ότι είναι η πορεία του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη, παρότι αναλυτές της αγοράς αμφισβητούν αν αντανακλά μια γενικευμένη τόνωση τιμών και μισθών. «Υπάρχουν σημάδια που δείχνουν πως ο πληθωρισμός οδεύει προς τον στόχο μας», σημείωσε χθες ο κ. Πράετ από το Βερολίνο. Προσέθεσε, μάλιστα, ότι τόσο η ενίσχυση των οικονομικών επιδόσεων στην Ευρωζώνη όσο και οι μισθοί ενισχύουν την πεποίθηση ότι ο πληθωρισμός θα φθάσει τον στόχο του χαμηλότερα, αλλά κοντά στο 2%. Αναλυτές της αγοράς τηρούν επιφυλάξεις ως προς αυτήν την τοποθέτηση του κ. Πράετ. Επισημαίνουν ότι η άνοδος του πληθωρισμού στο 1,9% τον περασμένο μήνα αποδίδεται στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου και της ενέργειας, γενικότερα. Η ΕΚΤ ακολουθεί τα χνάρια της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής μετά την εφαρμογή γενναιόδωρων μέτρων για τη στήριξη της ρευστότητας και του δανεισμού επί σειρά ετών. Από το 2015, η ΕΚΤ έχει αγοράσει ομόλογα 2,5 τρισ. ευρώ από τις αγορές της Ευρωζώνης, αλλά έχει δεχθεί ισχυρές πιέσεις από τον πυρήνα της Ευρωζώνης για να τερματίσει αυτό το πρόγραμμα.