Δύο… Γερμανίες, σε ένα παιχνίδι προπαγάνδας

Δύο… Γερμανίες, σε ένα παιχνίδι προπαγάνδας

3' 13" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το απόγευμα της 22ας Ιουνίου 1974 ήταν λίγο διαφορετικό από όλα τα άλλα στη χωρισμένη στα δύο Γερμανία της εποχής. Για πρώτη (και τελευταία) φορά, οι εθνικές ποδοσφαιρικές ομάδες της Δυτικής και της Ανατολικής Γερμανίας επρόκειτο να τεθούν αντιμέτωπες, και μάλιστα για το Παγκόσμιο Κύπελλο στη δυτική πλευρά, στο Αμβούργο. Ενας «εμφύλιος» κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Ενα παιχνίδι σκιών, πίσω από τη λάμψη της κορυφαίας ποδοσφαιρικής διοργάνωσης του πλανήτη. Δεν θα μπορούσε να είναι ένα ποδοσφαιρικό ματς, αλλά ένας αγώνας του καπιταλισμού εναντίον του κομμουνισμού.

Οι Δυτικογερμανοί των Φραντς Μπεκενμπάουερ, Σεπ Μάγερ, Γκερντ Μίλερ, Πολ Μπράιτνερ ήταν μία υπερδύναμη της εποχής και μόνος στόχος ήταν η κατάκτηση του τροπαίου. Από την άλλη πλευρά του Τείχους, τα ονόματα των παικτών ήταν λίγο έως πολύ άγνωστα. Ενας ηλεκτρολόγος, ένας γυμναστής, ένας μηχανικός, όλοι τους όμως άξιοι ποδοσφαιριστές.

Είκοσι δύο Γερμανοί παρατάσσονται εκείνο το απόγευμα στο Στάδιο Φόλκσπαρκ του Αμβούργου, ένα ελικόπτερο εποπτεύει από ψηλά τον αγωνιστικό χώρο και δεκάδες ελεύθεροι σκοπευτές έχουν διασκορπιστεί στα γύρω κτίρια, αφού παραμονεύει ο φόβος από τις απειλές της τρομοκρατικής οργάνωσης Μπάαντερ – Μάινχοφ. Οι κερκίδες είναι γεμάτες με 60.000 θεατές, ανάμεσά τους και περίπου 2.000 Ανατολικογερμανοί οι οποίοι έχουν λάβει την απαιτούμενη άδεια από το καθεστώς ώστε να περάσουν από την άλλη πλευρά και να υποστηρίξουν την ομάδα. Για την ακρίβεια, όμως, δεν πρόκειται για «διαπιστευμένους» ποδοσφαιρόφιλους, αλλά για μέλη της Στάζι τα οποία ως πρωταρχικό ρόλο έχουν τη διαφύλαξη των στελεχών της αποστολής από τους πειρασμούς της Δύσης. Τα χωρίς ενθουσιασμό «προγραμματισμένα» συνθήματά τους μαρτυρούν τη μικρή σχέση τους με το άθλημα.

Η Δυτική Γερμανία είναι το μεγάλο φαβορί και η Ανατολική το… πρόβατο που πάει επί σφαγή. Υπάρχει όμως μία καθοριστική παράμετρος. Το παιχνίδι διεξάγεται για την τελευταία αγωνιστική του 1ου ομίλου της Α΄ φάσης. Και οι δύο ομάδες έχουν εξασφαλίσει την πρόκρισή τους, όμως με βάση την κατάταξη των υπόλοιπων ομίλων, ο ηττημένος του αγώνα θα έχει πολύ πιο βατό δρόμο μέχρι τον τελικό της διοργάνωσης σε σχέση με τον νικητή, αφού θα απέφευγε τις Ολλανδία, Βραζιλία και Αργεντινή μέχρι και τον τελικό!

Οι Δυτικογερμανοί είναι εμφανώς ανώτεροι σε ολόκληρο το παιχνίδι, αλλά όχι εύστοχοι. Αντίθετα, οι αντίπαλοί τους είναι πιο κυνικοί και στο 77΄ ο Γιούργκεν Σπαρβάσερ σπάει το… τείχος της δυτικής άμυνας και νικάει τον Μάγερ για το 1-0. Ο σκόρερ πανηγυρίζει έντονα, οι Ανατολικοί πετάγονται από τα καθίσματά τους και οι Δυτικοί δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν.

Η επόμενη μέρα είναι περίεργη για όλους. Οι μεν νικητές αισθάνονται πως έχουν καταφέρει ένα μεγάλο πλήγμα στους αντιπάλους τους, ενώ στους ηττημένους επικρατεί ένα μεγάλο αίσθημα θλίψης. Τα πυρά συγκεντρώνονται πάνω στον προπονητή Χέλμουτ Σεν, ο οποίος ενώ ήταν γεννημένος στη Δρέσδη, είχε μεγαλώσει και γαλουχηθεί στη δυτική πλευρά. Είχε ζητήσει επιμόνως τη νίκη από τους παίκτες του και πολλοί θεώρησαν ότι τους φόρτωσε με επιπλέον άγχος. Για τρεις μέρες ο Σεν… εξαφανίζεται. Φήμες τον θέλουν άυπνο και νηστικό, να παλεύει στα όρια της κατάθλιψης. Παραμονή του επόμενου αγώνα με τη Γιουγκοσλαβία αδυνατεί να παραβρεθεί στη συνέντευξη Τύπου, με τον Μπεκενμπάουερ να βγαίνει μπροστά και να γίνεται ασπίδα για όλους.

Οι Δυτικογερμανοί κερδίζουν όλα τα υπόλοιπα παιχνίδια με Γιουγκοσλαβία, Σουηδία και Πολωνία και κατακτούν το τρόπαιο κόντρα στην Ολλανδία. Αντίθετα, οι Ανατολικοί θα μαζέψουν μόλις έναν βαθμό στον όμιλο-φωτιά και θα αποκλειστούν. Η κατάκτηση του τροπαίου κάλυψε εν μέρει εκείνη την ήττα, η οποία όπως αποδείχθηκε ήταν «γλυκιά» για την ομάδα του Σεν.

Οσο για τους Ανατολικογερμανούς; Τους περίμενε μια λιτή γιορτή στην επιστροφή τους και… επιστροφή στις δουλειές τους. Ο ήρωας εκείνης της ημέρας, ο Σπαρβάσερ, γεμάτος περηφάνια δήλωνε: «Εάν στον τάφο μου γράφει “Αμβούργο, 1974” όλοι θα ξέρουν ποιος κείτεται από κάτω», απορρίπτοντας δελεαστική πρόταση να μετακoμίσει στο Μόναχο. «Αυτό το γκολ μου έφερε μπελάδες αντί για χαρά», εξομολογήθηκε ορισμένα χρόνια μετά, αρνούμενος ότι η κυβέρνηση του χάρισε ένα σπίτι κι ένα αυτοκίνητο. Πάντως, το 1988 αυτομόλησε στη Δυτική Γερμανία αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή