Εξι χρόνια έχουν περάσει από την ημέρα που άγνωστοι παρέδωσαν στις φλόγες το ιστορικό νεοκλασικό κτίριο του Ερνστ Τσίλερ, στη συμβολή της Σταδίου με τη Χρ. Λαδά, στο κέντρο της πόλης.
Το υπενθυμίζουμε όχι γιατί έχουμε ξεχάσει ότι οι κινηματογράφοι «Αττικόν» και «Απόλλων» παραμένουν κλειστοί, με την πρόσοψη καμένη, αλλά γιατί μια μικρή αναδρομή – απολογισμός βοηθά στην ανασύνθεση της πραγματικότητας και στον εμπλουτισμό του… ψυχογραφήματος «δεκάρα δεν δίνουμε για το δημόσιο χώρο».
Την περασμένη εβδομάδα το θέμα αναθερμάνθηκε με αφορμή την αγωγή της εταιρείας «Kosta Boda» κατά του ελληνικού Δημοσίου, της αστυνομίας, της Νομαρχιακής Περιφέρειας Αττικής, του Δήμου Αθηναίων και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, για την ολοσχερή καταστροφή του καταστήματός της, εκείνη την αποφράδα 12η Φεβρουαρίου 2012. Η εταιρεία ζητεί αποζημίωση 4,8 εκατ. ευρώ από το ελληνικό Δημόσιο για την αδράνεια και την απουσία των αρμοδίων οργάνων του, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την ολική καταστροφή που, όπως υποστηρίζεται, οδήγησε την εταιρεία σε πτώχευση.
Αυτό είναι το καινούργιο στοιχείο στην υπόθεση. Το τέλμα, αντιθέτως, του «Αττικόν» και «Απόλλων» παραμένει συμπαγές και αμετακίνητο. Στα πολλά μικροεπεισόδια της ιστορίας, πρωταγωνιστεί η αντιδικία των δύο ιδρυμάτων, Σταματίου Δεκόζη Βούρου, στο οποίο ανήκει το ακίνητο και του παρακείμενου Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών – Ιδρυμα Βούρου – Ευταξία. Η αντιδικία, που στοίχισε και την απόσυρση της χορηγίας των 500.000 ευρώ του Ιδρύματος Νιάρχου, καταδεικνύει ένα και μόνο πράγμα: την αδυναμία των δύο αντιμαχόμενων ιδρυμάτων να αρθούν πάνω από το προσωπικό συμφέρον και να δηλώσουν, εν προκειμένω, διαθεσιμότητα υπέρ του δημοσίου συμφέροντος. Ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης είχε αναλάβει πολλές πρωτοβουλίες ανάμεσα στα αντιδικούντα ιδρύματα και είχε επιτύχει σχεδόν συμφωνία, όταν στο παρά πέντε το ένα υποχώρησε. Τότε χάθηκε και η δωρεά και ο δήμαρχος κατονόμασε ως υπεύθυνο τον πρόεδρο του Δ.Σ. του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών δικηγόρο Αντώνιο Γ. Βογιατζή, ο οποίος και μήνυσε τον κ. Καμίνη για συκοφαντική δυσφήμηση. Το επόμενο βήμα του δημάρχου και του δημοτικού συμβουλίου ήταν να υποβάλει στο ΥΠΠΟ αίτημα για να χαρακτηρισθεί διατηρητέα η χρήση των δύο κτιρίων (ως κινηματογράφων).
Μικρή μόνο γεύση μιας απίστευτης διελκυστίνδας. Γιατί, ναι μεν οι κινηματογράφοι ανήκουν σε ιδιώτες και όχι στο Δημόσιο, αλλά δεν θα έπρεπε η εικόνα ενός κέντρου ερειπωμένου και κακοφορμισμένου να ευαισθητοποιήσει τους αρμοδίους, να προχωρήσουν σε αμοιβαίες υποχωρήσεις που θα βοηθούσαν στη λύση του προβλήματος;
Τη στιγμή μάλιστα που πρόκειται για κινηματογραφικές αίθουσες οι οποίες θεωρούνται «περιουσία» και μνήμη της πόλης.
Προτιμούμε την όψη του καμένου και κατεστραμμένου, ως μνημείο της ήττας και της παρακμής. Δεν είναι το μόνο παράδειγμα στην πόλη, αλλά είναι το μόνο τόσο εμβληματικό της κρίσης και της ακρισίας. Της φλεγόμενης Αθήνας του 2012, της όποιας προσπάθειας ανασυγκρότησής της, της άρνησης να συμμετέχουμε, ο καθένας με τον τρόπο του, στην ανόρθωσή της.
Η Αθήνα δεν στέκει στα πόδια της. Η ανομία θεριεύει, τα άβατα περιγράφονται και ως τουριστική ατραξιόν (!), η κυβερνητική ανοχή στέλνει μηνύματα αδιαφορίας αν όχι «κατανόησης».
Εκτός όμως από την πολιτική βούληση, υπάρχει και η προσωπική ευθύνη. Τα λερωμένα από τα γκράφιτι κτίρια, για παράδειγμα, ανήκουν και σε δημόσιους οργανισμούς και τράπεζες. Δεν θα μπορούσαν να ασχοληθούν με τον καθαρισμό τους; Για να περιοριστούμε σε κάτι «δευτερεύον», που δεν χρειάζεται ούτε την επέμβαση της αστυνομίας ούτε την παρουσία του δήμου.
Γιατί δεν κάνουμε ένα βήμα, όταν αυτό μπορεί να προσφέρει στην πόλη, συνολικά, και όχι μόνο στην «αυλή» μας; Το «Αττικόν – Απόλλων», το προσπερνάμε εδώ και έξι χρόνια. Υποθάλποντας το ατομικό εναντίον του δημοσίου συμφέροντος.