Tην 31η Μαΐου τελείωσε η δίκη 58 κατηγορουμένων, στην πλειονότητά τους πρώην μέλη του Δ.Σ. της ΔΕΗ, αλλά και ορισμένων συνδικαλιστών της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Οι κατηγορίες για τα μέλη του Δ.Σ. αφορούσαν κυρίως την κακή εφαρμογή συλλογικών συμβάσεων και για τους συνδικαλιστές τη διαχείριση κονδυλίων που είχε δώσει η Εταιρεία στη ΓΕΝΟΠ για συγκεκριμένους σκοπούς. Παρά την εισαγγελική πρόταση να κριθούν ένοχοι οι 55 από τους 58, όλα τα πρώην μέλη του Δ.Σ. αθωώθηκαν. Σε πέντε συνδικαλιστές επιβλήθηκαν ποινές φυλάκισης.
Το σκεπτικό του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων θα αργήσει να δημοσιευθεί, αλλά η σημασία της απόφασης νομίζω δικαιολογεί έναν πρώτο σχολιασμό. Πρόκειται για ριζική τομή σε σύγκριση με το τι επικρατούσε μέχρι τώρα στον τρόπο που αντιμετωπίζει η Δικαιοσύνη ζητήματα που αφορούν αφενός τη διοίκηση και αφετέρου τον συνδικαλισμό.
Σχετικά με τη διοίκηση φαίνεται να ξεκαθαρίζει το καθεστώς ιδιοκτησίας για νομικά πρόσωπα στα οποία μετέχει το Δημόσιο, τουλάχιστον, σε ό,τι αφορά την ποινική ευθύνη εκείνων που τα διαχειρίζονται. Η μέχρι τώρα κρατούσα άποψη ήταν ότι όπου υπάρχει συμμετοχή του Δημοσίου –έστω και μειοψηφική, ακόμη και σε επιχειρήσεις εισηγμένες στο χρηματιστήριο, ακόμη και για μη εκτελεστικά μέλη του Δ.Σ.–, καταδίκη για διαχειριστική ανωμαλία επέσυρε κατηγορία απιστίας καταχραστή της δημόσιας περιουσίας, με μέγιστη ποινή τα ισόβια. Οπως μου είχε εξηγήσει ένας δικαστικός όταν ήμουν κατηγορούμενος, «…και μία μετοχή να έχει το Δημόσιο στον ΟΤΕ, πας ισόβια».
Η μέγιστη ποινή για απλή απιστία είναι δέκα χρόνια. Το δικαστήριο δέχθηκε την άποψη ότι η ΔΕΗ δεν είναι δημόσια περιουσία, άρα ισχύει η απλή απιστία. Στη συνέχεια απάλλαξε και από την κατηγορία αυτή τα πρώην μέλη του Δ.Σ., συμπεριλαμβανομένων και δύο συνδικαλιστών.
Είναι πρόωρο να κρίνουμε αν η απόφαση της 31.5.2018 θα αποτελέσει στέρεο προηγούμενο. Στην γκρίζα περιοχή των νομικών προσώπων στα οποία εμπλέκεται το Δημόσιο, είτε ως μέτοχος είτε ως χρηματοδότης, επικρατεί σύγχυση. Δικαστικές και διοικητικές αποφάσεις που τα αφορούν εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις ιδεοληψίες των λειτουργών που τις παίρνουν και από σκοπιμότητες. Ομως, παρ’ όλα αυτά, η απόφαση δεν είναι δυνατόν να αγνοηθεί και να μην επηρεάσει δίκες αυτού του είδους που εκκρεμούν καθώς και μελλοντικές. Η εξέλιξη είναι θετική, γιατί η υπερβολική ποινικοποίηση και η αβεβαιότητα που διέπουν τον χώρο, λειτουργούν εις βάρος της ποιότητας της διοίκησης.
Το άλλο σκέλος της απόφασης είναι, επίσης, σημαντικό. Σωματεία όπως η ΓΕΝΟΠ, η ΟΜΕ-ΟΤΕ και άλλα, διαχειρίζονται χρήματα που εισπράττει η επιχείρηση για λογαριασμό τους από τους εργαζομένους. Η διαχείριση των χρημάτων αυτών είναι αδιαφανής και δεν υπόκειται σε έλεγχο. Στην περίπτωση της πρόσφατης δίκης, οι εν λόγω συνδικαλιστές κρίθηκαν ένοχοι απάτης για πλαστά τιμολόγια κ.ά. Παραβιάζοντας το φράγμα του συνδικαλιστικού απυρόβλητου, το δικαστήριο συμβάλλει στην εξυγίανση του συνδικαλιστικού κινήματος.