Το κτίριο-έμβλημα της παλιάς Κυψέλης, το 15ο Λύκειο, ένα μεγαλόπρεπο εκλεκτικιστικό οικοδόμημα του Μεσοπολέμου, ανοίγει για το κοινό από τις 26 Ιουνίου ως χώρος στέγασης μιας πολύπτυχης εικαστικής έκθεσης. Είναι το πρότζεκτ του επιμελητή Κώστα Πράπογλου που με τίτλο «κέλυφος/η πολιτική της ύπαρξης» προχωράει την έρευνά του ενεργοποιώντας το αρχιτεκτονικό απόθεμα της Κυψέλης. Τον Σεπτέμβριο του 2017 είχε διοργανώσει την έκθεση « (ά)γνωστοι προορισμοί», φέρνοντας στη ζωή την οικία Ζαρίφη του 1924, Επτανήσου και Ανδρου, διασπείροντας στο εσωτερικό της εικαστικά έργα και εγκαταστάσεις. Αυτό ήταν το πρώτο κεφάλαιο. Αυτό που θα αρχίσει σε λίγες ημέρες στο 15ο Λύκειο, Κυψέλης και Παξών, είναι το δεύτερο κεφάλαιο που αθροίζεται πάνω στη σωρευμένη εμπειρία της ενεργοποίησης χώρων μέσα από τον βιωματικό χαρακτήρα της τέχνης.
«Είναι μια ανασκαφή τόσο της συλλογικής και προσωπικής μνήμης όσο και μια επανερμηνεία της πολυδιάστατης εναλλαγής του δημόσιου και ιδιωτικού στοιχείου που εγγράφεται στο κέλυφος του οικοδομήματος», λέει ο Κώστας Πράπογλου που προσκάλεσε 21 εικαστικούς «τριών γενεών» να δημιουργήσουν μέσα στο ιστορικό κτίριο και «να ανακαλύψουν το δικό τους μίτο». Είναι μια διαρκής διερεύνηση ταυτοτήτων και διαστρωματώσεων σε ένα κτίριο που σχεδόν 100 χρόνια τώρα αλληλεπιδρά με το αστικό περιβάλλον.
«Η έκθεση πλέει ανάμεσα σε νοήματα αντιθετικών καταστάσεων», λέει ο Κώστας Πράπογλου, «δίνοντας έμφαση σε οξύμωρες εκφάνσεις όπως η ειρήνη και ο πόλεμος, η ευμάρεια και η στέρηση, η συναισθηματική ανάταση και η απόγνωση, η ανθρώπινη κινητικότητα και η μετανάστευση».
Το εντυπωσιακό κτίριο στη συμβολή των οδών Κυψέλης 46 και Παξών έχει μια εντυπωσιακή ιστορία με εναλλαγές χρήσεων που εν προκειμένω εμπλουτίζουν το εννοιολογικό υλικό της έκθεσης. Οταν χτίστηκε, πιθανώς στη δεκαετία του 1920, λειτούργησε αρχικά ως Ιταλική Σχολή Καλογραιών του Τάγματος του Αγίου Δομίνικου. Το σχολείο επιτάσσεται από τους Γερμανούς και το 1943 κλείνει. Το 1945 μετατρέπεται σε Γενικό Νοσοκομείο της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας (251 ΓΝΑ από το 1970) και από το 1976 το κτίριο λειτουργεί ως σχολείο (αρχικά 21ο και 15ο Γυμνάσιο Αρρένων). Αυτή η διαστρωμάτωση είναι ένα παλίμψηστο που εμπνέει.
Ο Κώστας Πράπογλου θέλει να αντιληφθούμε το κτίριο ως κέλυφος, «έναν τόπο ο οποίος μας έχει δοθεί ως δάνειο από τον ίδιο το χρόνο. Γνωρίζουμε το παρελθόν του, όμως είμαστε μόνο σε θέση να υποθέσουμε το μέλλον του. Είμαστε περαστικοί και μάρτυρες μιας σύντομης στιγμής στην ιστορία της ζωής του. Ο στόχος της έκθεσης είναι να διερευνήσουμε εν μέρει την εξέλιξη των χωροταξικών του στοιχείων ως αντανάκλαση της ανθρώπινης δραστηριότητας μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Το κοινό καλείται να αντιληφθεί το κτίριο όχι ως σχολείο αλλά ως ένα δοχείο, όπου μνήμες, όνειρα και φωνές του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος συγκρούονται».
Οι καλλιτέχνες κλήθηκαν να ιχνηλατήσουν «μια μυθολογία άμεσα εξαρτώμενης από τον τόπο». Συμμετέχουν οι εικαστικοί Κατερίνα Αποστολίδου, Αικατερίνη Γεγησιάν, Κλειώ Γκιζελή, Απόλλωνας Γλύκας, Μπέττυ Ζέρβα, Ελένη Ζούνη, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Γιάννης Κονταράτος, Ελένη Λύρα, Δέσποινα Μεϊμάρογλου, Γιώργος Χ. Παλαμάρης, Ρένα Παπασπύρου, Ανδρέας Σάββα, Δημήτρης Σκουρογιάννης, Μαριάννα Στραπατσάκη, Ράνια Σχορετσανίτη, Νίκος Τρανός, Παύλος Τσάκωνας, Μαρία Ανδρομάχη Χατζηνικολάου, Ευάγγελος Χατζής, Μαίρη Χρηστέα.
Εγκαίνια 26/6, 17.00-21.00. Διάρκεια έως 24/7. 15ο Λύκειο Αθηνών, Κυψέλης 46 και Παξών.