Η συμφωνία Τσίπρα – Ζάεφ για το Σκοπιανό ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, είπε σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προαναγγέλλοντας την περασμένη Πέμπτη την κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας της Ν.Δ. έναντι της κυβέρνησης. Ηταν η γλαφυρή περιγραφή της εικόνας της κυβερνητικής ανεπάρκειας, του «τυχοδιωκτισμού» και της εμμονής «στην καρέκλα», αλλά και της έλλειψης νομιμοποίησης της κυβέρνησης να υπογράψει τη συμφωνία, όπως επιμένει η Ν.Δ., χωρίς σαφή πλειοψηφία, την ώρα που το κείμενο παράγει τετελεσμένα και έννομα αποτελέσματα που θα βρει μπροστά της η χώρα. Ο κ. Μητσοτάκης, με την κορυφαία κοινοβουλευτική κίνηση που κρίθηκε επιβεβλημένη προκειμένου να γίνουν τα «αποκαλυπτήρια» της «τεχνητής συμμαχίας» ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, έθεσε τους πάντες προς των ευθυνών τους. Και αυτούς που την υπερψήφισαν και αυτούς που την καταψήφισαν. Ως προς τους δεύτερους, διαμηνύει ότι έχουν «ακέραιη την ευθύνη» για μια «κακή συμφωνία».
Αλήθεια, ποια ακριβώς πλειοψηφία θα ψηφίσει τη συμφωνία όταν έρθει για κύρωση από το ελληνικό Κοινοβούλιο; Ο σπόρος της αμφιβολίας είναι εκεί. Είναι ένα βασικό ερώτημα που θέτουν στην Πειραιώς, κρίνοντας και από τοποθετήσεις βουλευτών των ΑΝΕΛ στη διήμερη συζήτηση, καθώς κάποιοι αναγκάστηκαν να διευκρινίσουν ότι η καταψήφιση της πρότασης δυσπιστίας της Ν.Δ. δεν σημαίνει ότι όταν έρθει η συμφωνία στη Βουλή θα την υπερψηφίσουν. Και αναδεικνύει πόσο εύθραυστος είναι ο κυβερνητικός ιστός. Οπως το έθετε πηγή της Πειραιώς, «αυτό που εμφανίζεται ως κυβερνητική πλειοψηφία είναι τεχνητό, βασίζεται στα συμφέροντα για παραμονή στην εξουσία και ξεφτίζει επειδή στα μείζονα ζητήματα δεν υπάρχει σύγκλιση». Είναι, εξάλλου, ένα βασικό επιχείρημα με το οποίο η Ν.Δ. και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσαν τις προηγούμενες ημέρες τους βουλευτές προ των ευθυνών τους, προειδοποιώντας όσους καταψηφίσουν την πρόταση δυσπιστίας της Ν.Δ. ότι είναι σαν να βάζουν την υπογραφή τους σε μια συμφωνία επιζήμια για το εθνικό συμφέρον.
«Πρώτα δίνει»
Σε ό,τι αφορά την ουσία της συμφωνίας, η Ν.Δ. επιμένει ότι η συμφωνία «πρώτα δίνει» στην ΠΓΔΜ, παρέχοντας το πράσινο φως στην ενταξιακή διαδικασία της γείτονος στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την πρόσκληση στο ΝΑΤΟ, ενώ παίρνει ασαφή και μακρύ χρονικό ορίζοντα για την εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Η Ν.Δ. και ο κ. Μητσοτάκης επιμένουν ότι η συμφωνία «εκχωρεί» τη μακεδονική γλώσσα και ταυτότητα. Την ίδια ώρα, η Ν.Δ. υπογραμμίζει ότι η συμφωνία «ακυρώνει» από μόνη της το erga omnes, καθώς η ΠΓΔΜ θα λάβει το πράσινο φως και δεν υποχρεούται να προσαρμόσει τα εσωτερικά της έγγραφα παρά μόνο όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις για την ένταξή της στην Ε.Ε.
Επί της ουσίας, έλεγαν στην Πειραιώς, αυτό αποτελεί υποχώρηση από την εθνική γραμμή που –με συναίνεση τότε– είχε χαραχτεί στο Βουκουρέστι. Κι αυτή ήταν τόσο το εύρος χρήσης της νέας ονομασίας όσο και το «πρώτα λύση και μετά ένταξη στο ΝΑΤΟ».
Ο κ. Μητσοτάκης επέμεινε –υπάρχει, εξάλλου, καταγεγραμμένο και στο σκεπτικό της πρότασης δυσπιστίας– ότι η συμφωνία παράγει τετελεσμένα που θα είναι δύσκολα αναστρέψιμα στο μέλλον. Δηλαδή παράγει «έννομο αποτέλεσμα» που δεσμεύει τη χώρα ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Οπως το έθεσε η Ντόρα Μπακογιάννη στην παρέμβασή της στη Βουλή την Παρασκευή, θέτοντας τους βουλευτές προ των ευθυνών τους, «η ψήφος σας στην κυβέρνηση είναι διαβατήριο σε μια συμφωνία που από αύριο θα παραγάγει έννομα αποτελέσματα και κλιμάκωση στο θέμα του Σκοπιανού, η οποία δεν πρόκειται να σταματήσει».
«Δεν υπάρχει επιστροφή»
Με απλά λόγια, μετά τις υπογραφές των κ. Τσίπρα και Ζάεφ στις Πρέσπες, «δεν υπάρχει επιστροφή», έλεγαν στη Ν.Δ. Οπως το έθετε πηγή της Πειραιώς για να δείξει την παράνοια της σύμπλευσης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, «αν ο κ. Τσίπρας υπογράψει σήμερα με τον κ. Ζάεφ και τα Σκόπια προχωρήσουν σε δημοψήφισμα και στη συνέχεια σε αλλαγή συντάγματος, θα δημιουργήσουν έννομες συνέπειες που θα είναι προφανώς ανέφικτο να ανατρέψει είτε η παρούσα είτε η επόμενη ελληνική Βουλή». Για την Πειραιώς η πραγματικότητα αυτή αποδεικνύει την «απύθμενη υποκρισία» της κυβέρνησης και του Πάνου Καμμένου, ο οποίος στηρίζει μεν την κυβέρνηση, δεν λέει, όμως, ποιοι θα βρεθούν να την επικυρώσουν όταν έρθει η ώρα της ψήφισης από την ελληνική Βουλή.
«Τόσο ανεύθυνη και υποκριτική συμπεριφορά δεν έχει υπάρξει ποτέ από πολιτικό αρχηγό στην ιστορία της μεταπολίτευσης», έλεγαν, πολλώ δε μάλλον σε σχέση με ένα τόσο σημαντικό ζήτημα εθνικού συμφέροντος. Εξ ου και από την Πειραιώς υπογραμμίζουν σε όλους τους τόνους ότι η συμφωνία στην πραγματικότητα θα φέρει τρεις υπογραφές: «Ζάεφ, Τσίπρα και Καμμένου».
Η Πειραιώς όμνυε την ίδια ώρα στην ενότητα της Ν.Δ., παρά τις συντονισμένες προσπάθειες της κυβέρνησης να προκαλέσει ρήγματα στην αξιωματική αντιπολίτευση. Εξάλλου, για τη Ν.Δ. η τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα την περασμένη Πέμπτη στην Ολομέλεια ως αντίδραση στην προαναγγελία για την κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας ήταν απολύτως προβλέψιμη. Επιβεβαίωσε για τη Ν.Δ. ότι η στόχευση του κ. Τσίπρα εξαρχής δεν ήταν να λύσει το Σκοπιανό, αλλά να προκαλέσει προβλήματα στη Ν.Δ., προβάλλοντας τεχνητούς διχασμούς. «Η προσπάθεια απέτυχε», έλεγαν, παραπέμποντας στις θέσεις της Ν.Δ. τόσο στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης όσο και στις τοποθετήσεις μετά τη δημοσιοποίηση της συμφωνίας, μιλώντας για «μία και ενιαία φωνή με βασικό πρόταγμα το εθνικό συμφέρον».
Τοποθέτηση Καραμανλή
Με μια δήλωση, μέσω του γραφείου του, ο Κώστας Καραμανλής πήρε χθες θέση στο ζήτημα της πρόσφατης συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ. Κατόπιν ερώτησης του Αθηναϊκού Πρακτορείου, το γραφείο του πρώην πρωθυπουργού σχολίασε πως «η ομιλία της κας Ντόρας Μπακογιάννη αποτυπώνει με ακρίβεια το πλαίσιο της πολιτικής της τότε κυβέρνησης για το θέμα των Σκοπίων, με κατάληξη το Βουκουρέστι, όπως και τις ουσιώδεις διαφορές της από την πολιτική και την τακτική της σημερινής κυβέρνησης». Το σχόλιο του γραφείου του αναφέρεται ουσιαστικά στις ενέργειες που έγιναν ώστε να μην εισέλθει τότε η γειτονική χώρα στο ΝΑΤΟ εάν προηγουμένως δεν είχε λυθεί τα θέμα της ονομασίας, κάτι που δεν ισχύει στην παρούσα συμφωνία.