Το νομικό κατεστημένο και το Σύνταγμα

Το νομικό κατεστημένο και το Σύνταγμα

2' 22" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Π​​ρο ημερών το «Ινστιτούτο για τη Δικαιοσύνη και Ανάπτυξη» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου οργάνωσε συγκέντρωση με τίτλο «Στοχασμοί για ένα σύγχρονο Σύνταγμα». Συμμετείχαν επιφανείς δικαστικοί, νομικοί και καθηγητές. Πήγα προετοιμασμένος να υποστώ ατέλειωτους μονολόγους, αλλά είχα ευχάριστη έκπληξη. Η συζήτηση, την οποία διηύθυνε ο Παναγιώτης Πικραμμένος, ήταν εντός θέματος, ουσιαστική και οδηγεί σε ορισμένα συμπεράσματα σχετικά με τη στάση του ακαδημαϊκού και νομικο-δικαστικού κατεστημένου απέναντι στο ενδεχόμενο αναθεώρησης του Συντάγματος. Αυτό έχει σημασία, γιατί ο κόσμος αυτός επηρεάζει τους πολιτικούς και διαμορφώνει τις εξελίξεις επάνω στο καίριο αυτό ζήτημα.

Στο μέτρο που μπορούμε να μιλήσουμε για συλλογική θέση, το κατεστημένο που προανέφερα ήταν έως τώρα κατά της αναθεώρησης. Ναι μεν αναγνώριζαν αδυναμίες στο Σύνταγμα, αλλά δεν ήθελαν αναθεώρηση. Είχαν και έχουν πολλούς λόγους γι’ αυτό. Ενας σημαντικός ήταν ο φόβος ότι αν ανοίξει το θέμα θα καταλήξουμε σε χειρότερο αποτέλεσμα από το υπάρχον. Τώρα, η πρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει σε αναθεώρηση ενεργεί ως καταλύτης. Η απειλή ότι θα ανοίξει το θέμα δεν είναι πια θεωρητική.

Οι προθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται στους αντίποδες του κλίματος που κυριαρχούσε στη συγκέντρωση και ήταν έκδηλη κάποια ανησυχία. Ορισμένοι από τους παρόντες απέδιδαν τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ σε άγνοια και έλλειψη παιδείας, ένας δε καθηγητής προσφέρθηκε να τους κάνει σεμινάριο συνταγματολογίας. Οπως και να είναι, το ζήτημα περνάει από το θεωρητικό πεδίο του «στοχασμού» στην πιο πρακτική ανάγκη προετοιμασίας θέσεων και, εξίσου σημαντικό, σύγκλισης θέσεων επάνω σε συγκεκριμένα άρθρα και κατευθύνσεις. Αυτό, βέβαια, αφορά πρωτίστως τις πολιτικές δυνάμεις.

Ο λίγος χρόνος περιόρισε τη συζήτηση σε ορισμένα μόνο σημεία και λόγω της σύνθεσης του ακροατηρίου αναλώθηκε αρκετή ώρα στα προβλήματα της Δικαιοσύνης και στο εάν είναι σωστό η ηγεσία της να επιλέγεται από την κυβέρνηση. Η συζήτηση δεν κατέληξε, αλλά ήταν φανερό ότι το τωρινό σύστημα δεν αρέσει στους περισσότερους. Ολοι οι ομιλητές υποστήριξαν ότι το Σύνταγμα του 1975 υπηρέτησε τη δημοκρατία εξασφαλίζοντας πολιτική ομαλότητα. Για τα προβλήματα της χώρας κατηγόρησαν την κακοδιοίκηση, αποφεύγοντας ή αδυνατώντας να τη συνδέσουν με την απουσία ανεξάρτητης δημοσιοϋπαλληλίας, την έλλειψη συνέχειας στο κρατικό έργο, προνόμια ορισμένων ομάδων και άλλα.

Ομως, γι’ αυτές τις αιτίες κακοδιοίκησης υπεύθυνο είναι το Σύνταγμα. Ηταν πάντως θετικό ότι υπήρξε ομοφωνία στην απόλυτη ανάγκη να αναθεωρηθούν τρία άρθρα: Το 110 που αφορά τη διαδικασία αναθεώρησης έτσι ώστε οι μη θεμελιώδεις διατάξεις να μπορούν να αλλάζουν μέσα στον βίο μιας Βουλής· το 32 που ορίζει τα της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας ώστε να μην απειλείται διάλυση της Βουλής· και το περίφημο 16 που τώρα κατοχυρώνει κρατικό μονοπώλιο στην ανώτατη παιδεία. Υπήρξε επίσης σχεδόν ομοφωνία και για το 86 περί ποινικής ευθύνης υπουργών. Εως πρόσφατα θα ήταν αδιανόητο να ομοφωνήσουν τόσα σοφά κεφάλια. Εστω και με ταχύτητα παγετώνος, οι επαΐοντες μετατοπίζονται από αρνητές της αναθεώρησης σε έστω και χλιαρούς οπαδούς της. Θα ήταν χρήσιμο να επαναλαμβάνονται τακτικά συγκεντρώσεις τέτοιου είδους και με συμμετοχή του ευρύτερου κοινού ώστε να εκπαιδεύεται.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή