Η εθνικιστική κυβέρνηση του Κόμματος του Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) δείχνει αποφασισμένη να προχωρήσει στην υλοποίηση των σχεδίων της για βαθιές αλλαγές στο δικαστικό σύστημα της Πολωνίας. Οι επικριτές των νομοθετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης προειδοποιούν ότι στο στόχαστρο έχει μπει τώρα το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας. Ένας νόμος που τέθηκε σε ισχύ ήδη τον περασμένο Απρίλιο προβλέπει ότι οι ανώτατοι δικαστές της Πολωνίας θα πρέπει να συνταξιοδοτούνται, αρχής γενομένης από σήμερα, στα 65 χρόνια ηλικίας αντί των 70 ετών που ίσχυε μέχρι πρότινος. Αυτή η ρύθμιση πλήττει το ένα τρίτο των ανώτατων δικαστών της χώρας. Όποιος επιθυμεί να διατηρήσει τη θέση του παρά την υπέρβαση του ορίου των 65 ετών, θα πρέπει να υποβάλλει σχετικό αίτημα στον πολωνό πρόεδρο Αντρέι Ντούντα, μαζί με μια ιατρική βεβαίωση που να πιστοποιεί ότι είναι υγιείς.
Οι ανώτατοι δικαστές στο… έλεος του προέδρου;
Παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις της Κομισιόν, που διακρίνει στις νομοθετικές πρωτοβουλίες πρόθεση της εκτελεστικής εξουσίας στη Βαρσοβία να θέσει υπό τον έλεγχό της τη δικαιοσύνη, η πολωνική κυβέρνηση επιμένει να προχωρήσει σε υλοποίηση των σχεδίων της. Αντιδρώντας στην επιμονή της Βαρσοβίας η Κομισιόν αποφάσισε χθες σε εκκινήσει νομική διαδικασία κατά της Πολωνίας, δίνοντας στη χώρα χρονικό περιθώριο ενός μήνα προκειμένου να τοποθετηθεί επισήμως επί του ζητήματος. Παρότι κινείται νομικά κατά της Πολωνίας, η Κομισιόν καθιστά σαφές ότι διατηρεί ανοιχτό τον δίαυλο επικοινωνίας με τη χώρα προκειμένου «να επιλυθεί η συστημική απειλή των αρχών του κράτους δικαίου στην Πολωνία».
Σύμφωνα με την Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς στο Συμβούλιο της Ευρώπης (GRECO), οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις επιτρέπουν επί της ουσίας στον πολωνό πρόεδρο να επιλέγει τους δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου. «Ανησυχούμε ότι η Πολωνία δεν πληροί πλέον τις προδιαγραφές κατά της διαφθοράς όσον αφορά την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης».
Ανυποχώρητη η πολωνική κυβέρνηση
Οι κυβερνώντες στην Πολωνία αντικρούουν την κριτική που τους ασκείται. «Η ημερομηνία της 3 Ιουλίου δαιμονοποιείται», σχολίασε ο πολωνός υπουργός Εξωτερικών Γιάτσεκ Τσαπούτοβιτς. Ο ίδιος επισήμανε ότι η κυβέρνησή του προέβη σε βελτιώσεις του επίμαχου νόμου, λαμβάνοντας υπόψη τις επιθυμίες των Βρυξελλών. Ο πολωνός υπουργός υπογράμμισε ότι ο πρόεδρος Ντούντα δεν αποφασίζει μόνος για την επιλογή των ανώτατων δικαστών, αλλά με τη συνδρομή του αρμόδιου Εθνικού Συμβουλίου Δικαιοσύνης.
Γεγονός είναι πάντως ότι και τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Δικαιοσύνης εκλέγονται κατόπιν μεταρρύθμισης του κόμματος PiS με αυξημένη επιρροή του κοινοβουλίου, όπου το κυβερνών κόμμα διαθέτει την πλειοψηφία.
Το PiS υπεραμύνεται των αμφιλεγόμενων μεταρρυθμιστικών του μέτρων με το επιχείρημα ότι απαλλάσσουν την πολωνική δικαιοσύνη από διεφθαρμένους δικαστές.
Ένα επιχείρημα-πρόφαση, κατά την άποψη της προέδρου του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολωνίας Μαλγκορζάτα Γκέρσντορφ. «Όλες αυτές οι τροποποιήσεις δεν αποσκοπούν στη διαφύλαξη του δημόσιου συμφέροντος, αλλά αποκλειστικά και μόνο στην αντικατάσταση των δικαστών», λέει η 65χρονη δικαστής, το επαγγελματικό μέλλον της οποίας είναι πλέον εξαιρετικά αβέβαιο.
Πηγή: DW