AGATHA CRISTIE
Ο Ηρακλής Πουαρό και η έπαυλη του Γκρίνσορ
μτφρ: Αύγουστος Κορτώ
εκδ. Πατάκη, σελ. 194
Πραγματικά υπάρχουν ακόμη ιστορίες της Αγκαθα Κρίστι που παραμένουν ανέκδοτες; Από το πρώτο βιβλίο που έγραψε, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μέχρι σήμερα έχει μεσολαβήσει σχεδόν ένας αιώνας, αλλά η «βασίλισσα του εγκλήματος» διατηρεί τον θρόνο της. Τα λογοτεχνικά δικαιώματά της εξακολουθούν να αγοράζονται ακριβά, τα θεατρικά έργα της δεν σταματούν να «ανεβαίνουν», όσο για τις νέες κινηματογραφικές μεταφορές των μυθιστορημάτων της πάνε πολύ καλά στα box office. Συνεπώς, ποια είναι αυτή η σύντομη ιστορία με τίτλο «Ο Ηρακλής Πουαρό και η έπαυλη του Γκρίνσορ» που θα διαβάσουμε τώρα για πρώτη φορά;
Πρόκειται για μια προσωπική υπόθεση, όπως θα έλεγε αινιγματικά ένας από τους χαρακτήρες των βιβλίων της. Η συγκεκριμένη νουβέλα έχει στο παρελθόν της μια επιθυμία και μια αποτυχία. Γράφτηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1950, εποχή κατά την οποία η Αγκαθα Κρίστι καθιερώθηκε ως δραματουργός μυστηρίου και έγραφε μόνον ένα πολυαναμενόμενο χριστουγεννιάτικο μυθιστόρημα τον χρόνο.
Απολαμβάνοντας λοιπόν τη χρυσή εποχή της, η συγγραφέας θέλησε μέσω της δουλειάς της να κάνει ένα δώρο στην ενορία όπου εκκλησιαζόταν. «Εγραψα μια ιστορία τα έσοδα της οποίας θα χρησιμοποιούνταν για την προσθήκη ενός βιτρό στην ενορία μου», έγραφε στην «Αυτοβιογραφία» της. Ετσι έφτιαξε τη συγκεκριμένη ιστορία, «ένα εκτενές αφήγημα, κάτι μεταξύ βιβλίου και διηγήματος», και τα δικαιώματα θα χρησιμοποιούνταν για την υλοποίηση της δωρεάς. Μόνον που «Η έπαυλη του Γκρίνσορ» δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει τον σκοπό της. Για πρώτη φορά στην 35χρονη συγγραφική καριέρα της η Κρίστι δεν πούλησε μια ιστορία της. Το πρόβλημα ήταν στο μέγεθος του κειμένου: η νουβέλα, ούτε μεγάλη ούτε μικρή, υπήρξε προβληματική για δημοσίευση σε περιοδικό. Ετσι η ενορία πήρε πίσω τα σχέδια του βιτρό και η συγγραφέας απέσυρε την ιστορία με σκοπό να αξιοποιήσει το υλικό της σε επόμενο μυθιστόρημα. Οπερ και εγένετο: από την απορριφθείσα «Επαυλη» γεννήθηκε αργότερα «Το πέτρινο φέρετρο».
Υπάρχει όμως και ένα ακόμη προσωπικό στοιχείο κρυμμένο πίσω από το συγκεκριμένο αφήγημα: ο τόπος όπου εκτυλίσσεται η πλοκή, η έπαυλη του Γκρίνσορ, είναι στην πραγματικότητα μια λεπτομερής περιγραφή της εξοχικής κατοικίας της Κρίστι στο Γκρίνγουεϊ. Η ίδια ονόμαζε το σπίτι της «το πιο υπέροχο μέρος στον κόσμο». «Και είναι όντως», σχολιάζει στην εισαγωγή της παρούσας έκδοσης ο Τομ Ανταμς, ζωγράφος και επιτυχημένος εικονογράφος των περισσότερων εξωφύλλων των βιβλίων της Κρίστι. Παρότι επί πολλά χρόνια συνεργαζόταν μαζί της, ποτέ δεν τη συνάντησε. Η «βασίλισσα του εγκλήματος» δεν υπήρξε πολύ εύκολη, λένε, ούτε ιδιαίτερα κοινωνική. Εκείνο που την ευχαριστούσε περισσότερο ήταν η μοναξιά της συγγραφής. Οπως επίσης τα μήλα, τα τρένα, τα παζλ αριθμητικής, ο ύπνος και τα όνειρα, σημείωνε στην «Αυτοβιογραφία» της. Αυτά και πολλά ακόμη ανέκδοτα στοιχεία συμπεριλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση, πολύτιμο υλικό για να κατανοήσουμε λίγο τους ευφυείς γρίφους που ανέκαθεν έστηνε η Αγκαθα Κρίστι.