Τον δρόμο για την εξερεύνηση δύο θαλάσσιων περιοχών νοτιοδυτικά και δυτικά της Κρήτης που συγκαταλέγονται στις πλέον ελπιδοφόρες ως προς την ύπαρξη υδρογονανθράκων άνοιξε χθες ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης κατακυρώνοντας την παραχώρησή τους στην κοινοπραξία Total – ExxonMobil – EΛΠΕ, που είχε προκαλέσει και τον σχετικό διαγωνισμό. Οι υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες ορίζεται και επισήμως ως επιλεγείσα αιτούσα η κοινοπραξία των Total – ExxonMobil -EΛΠΕ αναρτήθηκαν χθες στη Διαύγεια. Το επόμενο βήμα είναι η οριστικοποίηση της σύμβασης παραχώρησης ύστερα από διαπραγματεύσεις μεταξύ της κοινοπραξίας και ειδικής επιτροπής που έχει συστήσει η ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων). Θα ακολουθήσει ο έλεγχος των συμβάσεων μίσθωσης από το Ελεγκτικό Συνέδριο, η υπογραφή τους και η έγκρισή τους από τον υπουργό πριν κατατεθούν στη Βουλή για κύρωση, κάτι που αναμένεται να γίνει μέχρι το τέλος του 2018.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΔΕΥ Ιωάννη Μπασιά, σύντομα θα υποβληθεί στον υπουργό εισήγηση για τον ορισμό επιλέγοντος αιτούντος και για την περιοχή του Ιονίου, την οποία διεκδικεί η κοινοπραξία των ΕΛΠΕ – Repsol.
Tα ΕΛΠΕ συμμετέχουν με 20% στο επιχειρηματικό σχήμα με την Total και την ExxonMobil, οι οποίες διατηρούν ποσοστό 40% η κάθε μία, με τη γαλλική εταιρεία σε ρόλο operator και με ποσοστό 50% στο επιχειρηματικό σχήμα με την ισπανική Repsol. H είσοδος των τριών μεγάλων πολυεθνικών, ExxonMobil, Total και Repsol ανοίγει μια νέα σελίδα σε επενδυτικό και γεωπολιτικό επίπεδο που αναβαθμίζει τον χάρτη υδρογονανθράκων της χώρας και αναμένεται να δρομολογήσει άμεσα εξελίξεις σε θέματα ΑΟΖ με τις χώρες νοτίως της Κρήτης. Η απόδοση σχεδόν 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στα δυτικά της Κρήτης στη γαλλοαμερικανική κοινοπραξία TOTAL – ExxonMobil αποτελεί, ουσιαστικά, την πρώτη ελληνική απάντηση στις πιέσεις των πετρελαϊκών κολοσσών, ώστε να προχωρήσει η εκμετάλλευση των οικοπέδων γύρω από τη νησί. Η περαιτέρω κατάτμηση των θαλάσσιων ζωνών σε οικόπεδο γύρω από την Κρήτη αυτή τη στιγμή δεν προχωρά για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον, διότι ανατολικότερα θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία με ένα υπαρκτό και οργανωμένο κράτος, όπως η Αίγυπτος, σε αντίθεση με τη Λιβύη στα νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Οι συνομιλίες για οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με την Αίγυπτο διαρκούν ήδη περίπου δύο χρόνια και, παρότι εμφανίζονται ως αρκετά προχωρημένες από ορισμένες πηγές, παρ’ όλα αυτά δεν ολοκληρώνονται. Ο δεύτερος λόγος αφορά, βεβαίως, την Τουρκία, η οποία διαφωνεί με οποιαδήποτε οριοθέτηση ΑΟΖ ακόμα και στην Κρήτη, καθώς παγίως θεωρεί ότι το μεγάλο ελληνικό νησί παρεμβάλλεται ανάμεσα στους χερσαίους όγκους της Ανατολίας και της Αφρικής (Αίγυπτος – Λιβύη). Προφανώς, η Ελλάδα δεν αποδέχεται αυτή τη μαξιμαλιστική τουρκική άποψη, ενώ παράλληλα ενδυναμώνει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο, σε κρίσιμους τομείς, όπως η αμυντική συνεργασία. Πριν από λίγες ημέρες έγινε για έκτη φορά η κοινή αεροναυτική άσκηση «Μέδουσα 6», με συμμετοχή εκτεταμένων δυνάμεων και από τις δύο χώρες. Αν και τεχνικές λεπτομέρειες για τις διαπραγματεύσεις δεν είναι γνωστές, είναι σαφές ότι από την ελληνική πλευρά η οριοθέτηση ΑΟΖ έχει ως βάση τη γραμμή Κρήτη – Κάσο – Κάρπαθο. Η Ρόδος και το Καστελλόριζο βρίσκονται εκτός συζήτησης, λόγω εγγύτητας στην Τουρκία και των συνολικότερων ζητημάτων που αναδύονται σε σχέση με το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης.