Μετά το λαμπρό 2017, η οικονομία της Ευρωζώνης έχει επιβραδυνθεί το πρώτο εξάμηνο του 2018 και οι απειλές για την ανάπτυξη έχουν επιστρέψει δριμύτερες. Η άνοδος της μεταβλητότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές και η απειλή εμπορικού πολέμου από την πλευρά των ΗΠΑ έχουν επιδεινώσει το γενικότερο κλίμα. Η ανάδειξη μιας ριζοσπαστικής κυβέρνησης στην Ιταλία και ο αυξημένος φόβος για τη μετανάστευση απειλούν τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της γερμανικής κυβέρνησης. Τέτοιες απειλές πλήττουν την εμπιστοσύνη και περιορίζουν τις οικονομικές προοπτικές. Συνεπώς, αναθεωρούμε την πρόβλεψή μας για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης το 2018 στο 2,1%, από 2,4% που προβλέπαμε προηγουμένως. Η χαμηλότερη ανάπτυξη και η υποχώρηση των δεικτών επιχειρηματικής και καταναλωτικής εμπιστοσύνης έχουν προκαλέσει ερωτήματα για το πόσο θα διαρκέσει η φάση οικονομικής ανάπτυξης της Ευρωζώνης. Οι οικονομικοί κύκλοι της Ευρωζώνης διαρκούν κατά μέσον όρο (τα τελευταία 40 χρόνια) οκτώ έτη από το ναδίρ μέχρι το ζενίθ, με το πραγματικό ΑΕΠ να αυξάνεται κατά 21% στη φάση της ανάπτυξης. Ο τρέχον κύκλος διαρκεί μόλις πέντε έτη, στη διάρκεια των οποίων το ΑΕΠ έχει αυξηθεί κατά 10%. Η ιστορία υποδηλώνει πως έχουμε μπροστά μας τουλάχιστον τέσσερα ακόμη χρόνια ανάπτυξης γύρω στο 2% κάθε χρόνο. Τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας της Ευρωζώνης είναι σε καλή κατάσταση. Η ανάπτυξη εξακολουθεί να αφορά όλες τις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης, ενώ η εσωτερική ζήτηση είναι υγιής και βασίζεται στην ενίσχυση της απασχόλησης, του διαθέσιμου εισοδήματος και της κατανάλωσης.
Η βιομηχανική παραγωγή και ο κλάδος των κατασκευών επλήγησαν από τον σκληρό χειμώνα και την επιδημία γρίπης, ωστόσο το ποσοστό των επενδύσεων παρέμεινε σε υψηλό επίπεδο, γεγονός που υποδηλώνει πως η οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται. Η απειλή του εμπορικού πολέμου έχει χαλάσει το κλίμα στην Ευρωζώνη από την αρχή του έτους. Ωστόσο, η επιχειρηματική εμπιστοσύνη είναι ευμετάβλητη και προσφέρει μόνο ένα πολύ γενικό πλαίσιο για την οικονομική δραστηριότητα. Δεύτερον, ακόμη και το σημερινό επίπεδο επιχειρηματικής εμπιστοσύνης υποδηλώνει ανάπτυξη πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων ετών. Η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την Ευρωζώνη. Αν και η απειλή δεν έχει ακόμη υποχωρήσει, ο αρχικός φόβος φαίνεται να ξεθωριάζει. Σε κάθε περίπτωση, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μπορούν να βασιστούν στην ισχυρή εσωτερική ζήτηση που πιθανότατα θα ενισχυθεί από τη σταθεροποίηση ή ελαφρά πτώση των τιμών του πετρελαίου αργότερα το 2018. Προβλέπουμε πως η οικονομική ανάπτυξη της Ευρωζώνης θα ανακάμψει από το φθινόπωρο του 2018 έπειτα από μια παροδική επιβράδυνση στο 1,5% το πρώτο εξάμηνο του 2018. Τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη υποδηλώνουν πως η Ευρωζώνη μπορεί να πετύχει ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 2% για μερικά χρόνια ακόμη μέχρι η ανάπτυξη να διακοπεί, πιθανότατα εξαιτίας ύφεσης της αμερικανικής οικονομίας. Το κατά πόσο θα καταφέρει τελικά η Ιταλία να εφαρμόσει τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωζώνης ή αν θα επιλέξει τον δρόμο της μετωπικής σύγκρουσης με την Ε.Ε. αποτελεί πρωτίστως υπόθεση της Ιταλίας. Φυσικά ,όμως, αυτή η απειλή αφορά και την Ευρωζώνη.
* Ο αρθρογράφος είναι επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank.