Φίλη Γερμανίδα που επισκέφθηκε την Κέρκυρα πριν από λίγες εβδομάδες ενθουσιάστηκε με το νησί και με τις υπηρεσίες του ξενοδοχείου στο οποίο διέμενε με τον σύζυγό της. Στενοχωρήθηκε, όμως, από την κατάσταση στην οποία βρήκε τα αδέσποτα γατιά στους κήπους και στον χώρο στάθμευσης – ήταν πεινασμένα και άρρωστα. Εκανε ό,τι μπορούσε να τα ταΐσει και να τα φροντίσει, προσέφερε χρήματα και βοήθεια σε φιλοζωική οργάνωση αλλά, φεύγοντας έμεινε με την αγωνία για το μέλλον αυτών των ζώων. Οταν έγραψε ένα σχόλιο στη σελίδα της στο Facebook, έλαβε απαντήσεις από φίλους που είχαν παρόμοιες εμπειρίες. Μια φίλη, μάλιστα, έγραψε ότι αυτός ήταν ο λόγος που δεν είχε επιστρέψει στην Ελλάδα για διακοπές.
Το ζήτημα της κακομεταχείρισης των ζώων στην Ελλάδα, είτε αδέσποτα είτε κακοποιημένα από τους ιδιοκτήτες τους (όπως τα σκυλιά αλυσοδεμένα σε βαρέλια χειμώνα-καλοκαίρι), ίσως να μη φαίνεται από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι υπεύθυνοι των δήμων και του τουρισμού. Γι’ αυτούς που αγαπούν τα ζώα και νοιάζονται γι’ αυτά, όμως, είναι κορυφαίο. Και είναι πολλοί αυτοί. Σύμφωνα με στοιχεία της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας βιομηχανιών τροφών για κατοικίδια (FEDIAF) για το 2017, 102.691.000 γάτες και 84.911.000 σκύλοι ζούσαν σε ευρωπαϊκά νοικοκυριά. «Πρωταθλητές» στην ιδιοκτησία γατών ήταν η Ρωσία, η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο (με 22,5 εκατ., 13,7 εκατ., 13,5 εκατ. και 7,9 εκατ., αντίστοιχα), ενώ των σκύλων ήταν η Ρωσία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία (με 16,4 εκατ., 9,2 εκατ., 8,6 εκατ. και 7,4 εκατ., αντίστοιχα). Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι υπάρχουν 590.000 κατοικίδιες γάτες και 660.000 σκύλοι, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία. Δεν γνωρίζω πόσα αδέσποτα γατιά και σκυλιά υπάρχουν στη χώρα μας, αλλά όλες οι εκτιμήσεις είναι πως είναι πολλαπλάσια των δεσποζόμενων. Γνωρίζω, όμως, ότι η ζωή τους, παρότι πολύ καλύτερη απ’ ό,τι ήταν παλαιότερα, είναι δύσκολη και αβέβαιη. Είναι μεγάλος ο αριθμός καταγγελιών κακοποίησης, αυτό όμως πιθανώς να αντανακλά τη μεγαλύτερη ευαισθησία της κοινωνίας και όχι ότι οι περιπτώσεις κακοποίησης και θανάτωσης ζώων είναι περισσότερες απ’ ό,τι ήταν στο χάος που υπήρχε παλαιότερα.
Ανθρωποι που αγαπούν τα ζώα, φιλοζωικές οργανώσεις και (στον βαθμό που ενδιαφέρονται) δήμοι προσπαθούν να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής των αδέσποτων ζώων – τα ταΐζουν, τα στειρώνουν, τα πηγαίνουν στον κτηνίατρο όταν χρειάζεται, προσπαθούν να τους εξασφαλίσουν στέγη και φροντίδα. Οι εθελοντές είναι περισσότεροι και η κοινωνία γενικώς έχει κατανοήσει ότι η βάναυση συμπεριφορά προς τα ζώα δεν είναι ανεκτή. Περιπτώσεις κακοποίησης προκαλούν αντιδράσεις στην κοινή γνώμη και, επιτέλους, οδηγούν σε καταδίκες. Οσο και αν μειωθούν οι εγκληματικές συμπεριφορές, όμως, παραμένει μεγάλο πρόβλημα η αδιαφορία. Υπάρχει και μια νοοτροπία που επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση, που σαρκάζει και εμποδίζει όσους θέλουν να φροντίσουν τα ζώα. Ο γείτονας που βρίζει αυτόν που θα αφήσει νερό και τροφή για τα αδέσποτα, ο δήμος που αδιαφορεί ή εμποδίζει τις προσπάθειες βελτίωσης, το προσφάτως αποσυρμένο νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς, δυσκολεύουν τη φροντίδα των ζώων.
Η γενική κατάσταση των ζώων συντροφιάς μπορεί να βελτιώνεται σταδιακά, αλλά, όπως σημειώσαμε, αυτό δεν αρκεί. Οι κοινές γάτες είναι «βασιλείς του Διαδικτύου» και των κοινωνικών δικτύων, όπως τα άγρια ξαδέλφια τους βασιλεύουν στη ζούγκλα. Αυτό σημαίνει ότι οι συνθήκες στις οποίες οι γάτες στη χώρα μας ζουν γίνεται υπόθεση και όσων ξένων επισκέπτονται την Ελλάδα, αλλά και όσων βλέπουν στην οθόνη τους τι συμβαίνει εδώ. Ενα πεινασμένο, άρρωστο και απροστάτευτο γατάκι στην Αθήνα είναι πεινασμένο, άρρωστο και απροστάτευτο και στο Βερολίνο και στην Αλάσκα και στην Αυστραλία. Η κακοποίηση και η εγκατάλειψη προκαλούν φρίκη όπου και αν συμβαίνουν. Οταν επαναλαμβάνονται, και όταν οι πληγές εμφανίζονται σε αμέτρητες οθόνες σε όλο τον κόσμο, η εικόνα μιας χώρας μπορεί εύκολα να συνδεθεί με την εγκληματική συμπεριφορά λίγων.
Το Διαδίκτυο και τα κοινωνικά μέσα, όμως, προσφέρουν και ευκαιρίες για να δημιουργηθεί μια θετική εικόνα. Οι άνθρωποι που αγωνιούν για τις ζωές των απροστάτευτων σκύλων, γάτων και άλλων ζωντανών εξοργίζονται με την κακοποίησή τους και χαίρονται αντιστοίχως όταν βλέπουν πράξεις καλοσύνης και φροντίδας. Εάν υπεύθυνοι φορείς, όπως οι ενώσεις ξενοδόχων και άλλοι που ασχολούνται με τον τουρισμό, ετοίμαζαν ένα πρόγραμμα με το οποίο θα ευαισθητοποιούσαν τα μέλη τους για την ανάγκη να φροντίζουν –και να φανεί ότι φροντίζουν– για την ευημερία των αδέσποτων ζώων στην περιοχή τους, θα κέρδιζαν αμέσως θετική προβολή. Για τους ίδιους, αλλά και για τη χώρα. Ενα πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύ παραγόντων του τουρισμού, εθελοντών, φιλοζωικών οργανώσεων, κτηνιάτρων και δήμων, με τη συμμετοχή και επισκεπτών, θα βοηθούσε τα ζώα και θα πρόσφερε χαρά και ικανοποίηση σε εμάς και στους φίλους μας. Και όσοι μας επισκέπτονται είναι φίλοι.