Τη στιγμή που οι διατλαντικές σχέσεις βρίσκονται στο ναδίρ, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να δηλώνει πριν από λίγες ημέρες ότι «η Ευρώπη είναι ο εχθρός μας» και έναν εμπορικό πόλεμο να σιγοβράζει ανάμεσα στις δύο ηπείρους, η θέση του πρέσβη της Ε.Ε. στην Ουάσιγκτον δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερης σημασίας. Από τον Νοέμβριο, το δύσκολο αυτό πόστο θα το αναλάβει ο Ελληνας πρώην υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Λαμπρινίδης, ο οποίος έχει αποδειχθεί ο άνθρωπος που τα βγάζει πέρα στις δύσκολες αποστολές της Ε.Ε.
Υστερα από πρόταση της ύπατης εκπροσώπου της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι και την ομόφωνη έγκριση του Κολέγιου των Επιτρόπων, ο Σταύρος Λαμπρινίδης αναλαμβάνει μια κατ’ εξοχήν διπλωματική θέση που μόνο τρεις πολιτικοί έχουν αποκτήσει μέχρι στιγμής. Και η τιμή είναι ακόμα μεγαλύτερη για τον Ελληνα πολιτικό, καθώς και οι τρεις μη διπλωμάτες είχαν διατελέσει πρωθυπουργοί – της Ιρλανδίας, της Ολλανδίας και της Δανίας.
Ο Σταύρος Λαμπρινίδης αυτή τη στιγμή είναι ο ειδικός εντεταλμένος της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα από το 2013 και εκ της θέσεως αυτής έχει βρεθεί σε πολλές δύσκολες καταστάσεις στα πιο μακρινά σημεία του πλανήτη συναντώντας δικτάτορες, εξόριστους πολιτικούς, ακτιβιστές και βαθιά καθεστωτικούς.
Ο ίδιος θυμάται, τέλος Σεπτεμβρίου του 2013, τη συνάντησή του σε ένα εστιατόριο στο Πεκίνο με τον διάσημο ακτιβιστή αλλά και αντικαθεστωτικό Κινέζο καλλιτέχνη Αϊ Ουέι Ουέι λίγη ώρα αφού είχε ολοκληρώσει μια πολύωρη συνάντηση με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών της Κίνας και ιδεολογικώς διαμετρικά αντίθετο από τον Κινέζο καλλιτέχνη.
Ο Στ. Λαμπρινίδης μπορεί να έχει κρατήσει πολύ χαμηλό προφίλ στην Ελλάδα, ιδιαίτερα από τη στιγμή που έφυγε από το υπουργείο Εξωτερικών το 2012, αφού είχε διατελέσει για λιγότερο από ένα χρόνο υπουργός, τα βήματά του όμως στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια δεν έχουν περάσει απαρατήρητα, με αποτέλεσμα όσοι τον γνωρίζουν να μην εκπλήσσονται με τον νέο διορισμό του.
Η ευρωπαϊκή πορεία του ξεκίνησε το 2004, οπότε βρέθηκε επικεφαλής των ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ και συνέχισε με την ανάληψη της αντιπροεδρίας του Ευρωκοινοβουλίου. Εκεί άφησε το αποτύπωμά του σε βασικά θέματα που σήμερα μπορεί είναι πιο επίκαιρα από ποτέ, αλλά τότε ίσως ακούγονταν, το λιγότερο, ευφάνταστα. Το 2009, είχε εισηγηθεί την έκθεση για την προστασία ηλεκτρονικών δεδομένων προτείνοντας ο κάθε χρήστης του Διαδικτύου να δίνει τη συγκατάθεσή του για τη συλλογή πληροφοριών (cookies) από κάθε ιστοσελίδα, κάτι που, ενώ τότε ακουγόταν ίσως υπερβολικό, σήμερα είναι καθημερινή πρακτική για εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες.
Ο ίδιος είχε ηγηθεί και της διαπραγμάτευσης με τις ΗΠΑ για την ανταλλαγή πληροφοριών επιβατών αλλά και τραπεζικών δεδομένων. Η σχέση του με τις ΗΠΑ όμως έχει ξεκινήσει από πολύ νωρίς στη ζωή του, όταν πήρε το πτυχίο Νομικής από το Πανεπιστήμιο Γέιλ και στη συνέχεια ξεκίνησε να εργάζεται στην Ουάσιγκτον στο μεγάλο αμερικανικό δικηγορικό γραφείο Wilmer, Cutler & Pickering με εξειδίκευση στο διεθνές εμπόριο και στις διεθνείς διαιτησίες. Και ενώ γύρισε στην Ελλάδα τις αρχές της δεκαετίας του ’90 μόνο και μόνο για να υπηρετήσει τη στρατιωτική θητεία του, ο Γ. Παπανδρέου του πρότεινε θέση συμβούλου του στο υπουργείο Εξωτερικών και από εκείνη τη στιγμή η πολιτική έγινε το πάθος του.
Ο διορισμός του Σταύρου Λαμπρινίδη την πιο κρίσιμη στιγμή των τελευταίων δεκαετιών στις διατλαντικές σχέσεις είναι μία αναγνώριση για τις ικανότητες και την εμπειρία του. Εκτός του ότι θα είναι επικεφαλής της μεγαλύτερης πρεσβείας της Ε.Ε. στον κόσμο –με 30 διπλωμάτες από όλα τα κράτη-μέλη– η ατζέντα που θα έχει να διαχειριστεί θα είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα. Από θέματα ασφάλειας, περιβάλλοντος –με τις ΗΠΑ πλέον να αποχωρούν από τη Συμφωνία του Παρισιού– τη συμφωνία για τα πυρηνικά με το Ιράν, από την οποία επίσης αποχώρησαν οι ΗΠΑ, μέχρι το πλέον σημαντικό θέμα που απασχολεί την Ε.Ε. αυτή την στιγμή: το εμπόριο με τις ΗΠΑ και το ενδεχόμενο επιβολής υψηλών δασμών σε σειρά ευρωπαϊκών προϊόντων που θα πλήξει την ευρωπαϊκή οικονομία. Ο Σταύρος Λαμπρινίδης θα έχει, αν μη τι άλλο, μια θητεία γεμάτη προκλήσεις.