Iσως η πιο φρικτή ιστορία που έχω διαβάσει ώς τώρα είναι εκείνη του 13χρονου κοριτσιού, που πήδηξε στον γκρεμό έχοντας πίσω του τις φλόγες. Με παραλύει η απορία πώς θα βίωσε τις τελευταίες στιγμές του, πόσο σαστισμένο και τρομοκρατημένο θα ήταν, έχοντας βρεθεί μέσα σε έναν αδιανόητο πριν από λίγες ώρες εφιάλτη.
Εφιάλτης. Μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί η περιπέτεια των χιλιάδων αμέριμνων παραθεριστών, που βρέθηκαν από τον παράδεισο στην κόλαση μέσα σε δύο μόνο ώρες – και είναι ένας εφιάλτης που για πολλούς μόλις άρχισε. Τώρα, μάλιστα, τους λένε ότι όλα αυτά ήταν μια ατυχία, η κακιά η ώρα. Τους συμβουλεύουν να κάνουν υπομονή και να επιδείξουν σύνεση. Τους συνιστούν να αναλογιστούν τις δικές τους ευθύνες για την καταστροφή. Εμμεσα, τους εγκαλούν επειδή λέει είχαν κτίσει σε δάση, ρέματα και αιγιαλό. Στις ανοικτές πληγές τους ρίχνεται αλάτι από εκπροσώπους της κυβέρνησης και από απλούς δημοσιολογούντες. Είναι, άλλωστε, αρκετά της μόδας τελευταία να αποδίδονται τα μύρια προβλήματα των κοινωνιών στα ήθη και στις αντιλήψεις των λαών, και όχι στην ανεπάρκεια πλαδαρών και οκνηρών κρατικών δομών. Δομών που καταναλώνουν ένα σημαντικότατο ποσοστό του κρατικού κορβανά, με αναλογικά ασήμαντο κοινωνικό αποτύπωμα.
Φταίνε, λοιπόν, οι καμένοι στην Κινέτα, στον Βουτζά και στο Μάτι, επειδή έκτισαν εκεί. Φταίνε και που οι ΔΕΚΟ τούς συνέδεσαν πρόθυμα με τα δίκτυα κοινής ωφελείας; Φταίνε και που οι κυβερνήσεις νομιμοποίησαν χιλιάδες αυθαίρετα χωρίς να ζητήσουν στοιχειώδεις αλλαγές σε αυτά; Φταίνε και που οι δήμοι εισέπρατταν τέλη για υποτυπώδεις υπηρεσίες και για ανύπαρκτο χωροταξικό σχεδιασμό; Φταίνε και που δεν είχαν καθαριστεί οι περιαστικές δασικές εκτάσεις και οι αντιπυρικές ζώνες; Φταίνε και για το οργανωτικό χάος ανάμεσα στις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας και για τις ελλείψεις μέσων; Φταίνε τα θύματα της πυρκαγιάς για το ότι δεν βρέθηκε ένας αξιωματούχος να αξιοποιήσει τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, ώστε να προειδοποιηθούν για το κακό που ερχόταν;
Χρήσιμοι, όχι αρεστοί
Ομολογουμένως δεν ρίχνεται όλο το φταίξιμο στους πολίτες. Φταίνε και οι ασύμμετρες απειλές, φταίει και η κλιματική αλλαγή, όλοι φταίνε σύμφωνα με τους αρμοδίους, εκτός από τους ίδιους. Δεν πάει, όμως, έτσι η δουλειά. Τα κακώς κείμενα της χώρας είναι πασίγνωστα, και αποτελεί πάγια αποστολή των κρατικών υπηρεσιών η σταδιακή εξάλειψή τους. Συνεπώς, όσο κι αν οι λανθασμένες πρακτικές του παρελθόντος έχουν όντως διαμορφώσει μια προβληματική κατάσταση, καθήκον του κράτους είναι να εμποδίσει τη συνέχισή τους και να διαχειριστεί αποτελεσματικά οποιοδήποτε επικίνδυνο συμβάν. Η τετριμμένη πρόφαση ότι δεν λαμβάνονται αρκετά μέτρα προστασίας επειδή ορισμένοι θιγόμενοι αντιδρούν, είναι επιεικώς γελοία. Οι ιθύνοντες, αιρετοί και μη, συχνά ξεχνούν πως βρίσκονται στις θέσεις τους για να είναι χρήσιμοι, όχι αρεστοί. Το δυστύχημα είναι ότι, επιδιώκοντας να γίνονται αρεστοί σε λίγους φωνακλάδες, δρουν τελικά εις βάρος των σιωπηλών πολλών.
Απέναντι στην ευθυνόφοβη Ελλάδα της παροιμιώδους κρατικής ανικανότητας στάθηκε και πάλι η αυθόρμητη Ελλάδα της ανυστερόβουλης αλληλεγγύης. Εφτασαν στα όριά τους –πράγμα καθόλου παράξενο φυσικά– οι σχετικοί φορείς από το μέγεθος της γενναιοδωρίας. Αίμα, τρόφιμα, φάρμακα, είδη πρώτης ανάγκης, χρήματα, προσφορές στέγης φτάνουν συνεχώς από κάθε γωνιά της χώρας. Είναι τελικά αυτοί οι ιδιόρρυθμοι ανώνυμοι Ελληνες που κρατούν μόνοι τη χώρα μας όρθια. Ως πότε θα αντέχουν όμως;
* Ο κ. Φάνης Ουγγρίνης είναι επιχειρηματίας.