Δύο ασύμμετρα μοντέλα επικοινωνίας

Δύο ασύμμετρα μοντέλα επικοινωνίας

3' 41" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ώρα ήταν δώδεκα παρά είκοσι – μεσάνυχτα Δευτέρας. Ο πρωθυπουργός προσερχόταν στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας στο Χαλάνδρι. Η κίνηση φαινόταν φυσιολογική. Αναμενόμενη. Το εντελώς ασυνήθιστο ήταν ότι οι κάμερες και τα μικρόφωνα ακολούθησαν τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς που τον συνόδευαν μέσα στο Κέντρο. Εκεί καταγράφηκαν ζωντανά οι εικόνες με τους υπουργούς να συμβουλεύονται διαρκώς τα κινητά τους και τον πρωθυπουργό να ρωτάει τους αξιωματικούς της Πυροσβεστικής «τι αέρα έχουμε αυτή τη στιγμή;». Βγαίνοντας, ο Τσίπρας χαρακτήρισε το φαινόμενο «ασύμμετρο».

Η φράση αυτή έκανε πολλούς να μιλήσουν για μίμηση της τακτικής που είχε ακολουθηθεί στις πυρκαγιές του 2007. Τότε, εισάγοντας τον όρο που είχε χρησιμοποιηθεί για την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, η κυβέρνηση Καραμανλή μιλούσε για ασύμμετρη απειλή, υπαινισσόμενη σχέδιο εμπρησμών στην Πελοπόννησο. Ο Τσίπρας αντέγραφε τον Καραμανλή που είχε αντιγράψει τον Μπους ακόμη και στην περιβολή – στο μπουφανάκι εκστρατείας με το οποίο προσερχόταν στις συσκέψεις.

Το πακέτο μέτρων για τη στήριξη των πυροπαθών, που ανακοίνωσε την Τετάρτη ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, επιβεβαίωσε την εκτίμηση περί μίμησης του καραμανλικού μοντέλου. Οσοι όμως έζησαν την καταστροφή του 2007 βλέπουν κυρίως διαφορές. Τότε η κρίση είχε ξεσπάσει λίγες ημέρες μετά την προκήρυξη των εκλογών και κράτησε πάνω από μία εβδομάδα. Υπήρχε, λένε, χρόνος για να συντονιστεί η κυβέρνηση, πολιτικά και επιχειρησιακά. Ο Θόδωρος Ρουσόπουλος, που είχε αναλάβει εκτάκτως τον συντονισμό της επιχείρησης –αποσυρόμενος από το ψηφοδέλτιο της Περιφέρειας Αττικής– ενημέρωνε καθημερινά τους δημοσιογράφους στο Ζάππειο. Ο Καραμανλής είχε επισκεφθεί τα μέτωπα της φωτιάς και είχε επιχειρήσει να τονώσει το αίσθημα ασφάλειας συμμετέχοντας σε σύσκεψη στο Πεντάγωνο – χωρίς να πάρει μέσα στη σύσκεψη τις κάμερες. Είχε προσπαθήσει έτσι να τονώσει το ηθικό όχι μόνο της κοινής γνώμης αλλά και του ίδιου του κόμματός του. Οπως θυμάται κορυφαίος υπουργός εκείνης της κυβέρνησης, «είχαν πέσει κάτω όλοι, βουλευτές και υπουργοί, και έκλαιγαν γιατί ήταν βέβαιοι ότι θα χάναμε τις εκλογές. Τελικώς, στην Ηλεία, που επλήγη περισσότερο, βγάλαμε και μία έδρα παραπάνω».

Η πολιτική διαχείριση που επιχείρησε η κυβέρνηση Τσίπρα –στο επίπεδο των συμβολισμών και όχι μόνο– είχε διακυμάνσεις που κάνουν παράγοντες της αντιπολίτευσης να μιλούν για απόλυτο αιφνιδιασμό.

Δύο ασύμμετρα μοντέλα επικοινωνίας-1
Οι κ. Καραμανλής, Μεϊμαράκης, Ρουσόπουλος και Σουφλιάς στο ελικόπτερο τις ημέρες των καταστροφικών πυρκαγιών του 2007.

Βεβιασμένες ενέργειες

Η βασική διαφορά με το 2007 είναι ότι η καταστροφή είχε ολοκληρωθεί μέσα σε λίγες ώρες. Εκ των υστέρων φαίνεται πόσο βεβιασμένες ήταν οι ενέργειες των πρώτων ωρών. Η σύγκριση της «ζωντανής» σύσκεψης της Δευτέρας με την απολογιστική συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης πιστοποιεί ότι ο πρωθυπουργός και τα στελέχη της κυβέρνησης έσπευσαν να εκτεθούν στα media, προτού καν εκτιμήσουν το μέγεθος της καταστροφής. «Βιάστηκαν», λένε πηγές της αντιπολίτευσης, «να δείξουν ότι κάτι κάνουν, χωρίς να έχουν συνειδητοποιήσει με τι είχαν να κάνουν». Από τη θεωρία της ασύμμετρης απειλής, το Μαξίμου πέρασε στο ενωτικό διάγγελμα της Τρίτης· και από την «επί τόπου» παράσταση του Καμμένου, προτού καν εκπνεύσει το τριήμερο του εθνικού πένθους, επέστρεψε στη θεωρία του εμπρησμού. Με αυτές τις παλινωδίες, αντί να τονώσουν το αίσθημα ασφάλειας, εξέπεμπαν οι ίδιοι μηνύματα νευρικότητας. Νευρικότητα που δεν έλειπε ούτε από τον τόνο των υπουργών που την Πέμπτη ανέλαβαν να παρουσιάσουν την πυρκαγιά ως ασταμάτητη.

Η κυβερνητική ζάλη συσχετίζεται εξ αντανακλάσεως και με τη στάση που κράτησε η Ν.Δ. Από την πρώτη στιγμή, η Πειραιώς επέλεξε την οδό της αυτοσυγκράτησης, αντί της καταγγελίας. Τα στελέχη της άρχισαν να εμφανίζονται στα ΜΜΕ μόλις την Παρασκευή. Λέγεται ότι εντός της Ν.Δ. ακούγονταν και διαφορετικές φωνές, που ζητούσαν να γίνει η αξιωματική αντιπολίτευση αγωγός της οργής. Τελικώς επικράτησε η επιλογή της νηφαλιότητας – επιλογή που υπαγορεύτηκε και από την εικόνα που αποκόμισε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επισκεπτόμενος δις, χωρίς τηλεοπτική κάλυψη, το Μάτι και τη Ραφήνα. Κρίθηκε ότι η κατάσταση δεν επιδεχόταν κομματική αντιπαράθεση – ότι επρόκειτο για μια κρίση που, αν εκτροχιαζόταν, θα απειλούσε να μετατραπεί σε ρεύμα όχι μόνο κατά της κυβέρνησης, αλλά συνολικά κατά του πολιτικού συστήματος.

Εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι η σιωπή της Ν.Δ. δυσκόλεψε την κυβέρνηση, καθώς δεν της έδωσε αφορμές για πολιτικούς αντιπερισπασμούς και τηλεοπτικές καβγάδες που θα έστρεφαν τους προβολείς μακριά από το πραγματικό πρόβλημα. «Οταν βγαίνεις να μιλήσεις σε μια τέτοια καταστροφή εκ μέρους της κυβέρνησης, ξέρεις ότι εκπροσωπείς το κακό», λέει πρώην υπουργός που βρισκόταν σε θέση ευθύνης στις φωτιές του 2007. «Το ξέρεις αλλά πρέπει να βγεις και να δείξεις ότι έχεις απαντήσεις». Η κυβέρνηση Τσίπρα επιχείρησε να δώσει απαντήσεις τρία εικοσιτετράωρα αφότου είχε σβήσει η φωτιά, με εμφανή στόχο να περιορίσει εκ των υστέρων το πολιτικό κόστος.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή