Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στην ευρύτερη γεωπολιτική περιφέρεια της Ελλάδας δεν μπορεί να ερμηνευθούν με στενά ελληνοκεντρικό τρόπο. Παρά το γεγονός ότι η εξωτερική πολιτική και η ανάλυση των ευρύτερων εξελίξεων στον άμεσο περίγυρο της Ελλάδας –είτε πρόκειται για εκείνον του ζωτικού (όπως το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος) ή σημαντικού αλλά δευτερεύοντος ενδιαφέροντος (όπως τα Βαλκάνια)– τυγχάνουν πάρα πολύ συχνά μικροπολιτικής κατάχρησης, σταδιακά γίνεται ολοένα και πιο σαφές ότι το παιχνίδι ξεπερνάει την οποιαδήποτε κυβερνητική ή κομματική σκοπιμότητα.
Σε πρακτικό επίπεδο η Ελλάδα, με συσσωρευμένα και χρονίζοντα προβλήματα ενός κρατικού μηχανισμού ο οποίος κλυδωνίζεται, μια οικονομία που δεν ακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις, ένα δημογραφικό μαράζωμα δίχως προηγούμενο και πολιτικές ελίτ οι οποίες δεν έχουν κατορθώσει να δημιουργήσουν ένα νέο, συλλογικό όραμα, βρίσκεται ενώπιον σοβαρών, διαδοχικών γεωπολιτικών αναταραχών. Ευρισκόμενη σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση εσωτερικά, έρχεται, πρακτικά, αντιμέτωπη με ένα μεγάλο παιχνίδι, το αποτέλεσμα του οποίου θα οδηγήσει, εντέλει, στη διαμόρφωση των βασικών ισορροπιών για τον υπόλοιπο 21ο αιώνα. Στη δυτική γεωπολιτική σκέψη, από την εποχή των Μάκιντερ και Σπάικμαν (αλλά και πολύ πιο πρόσφατα), η Ελλάδα εθεωρείτο πάντα ως σημαντική τοποθεσία για τη διαφύλαξη του ελέγχου της Ευρασίας.
Περιττό να ειπωθεί ότι οι στρατηγικές επιλογές που έκαναν οι επικεφαλής του ελληνικού κράτους διαχρονικά, από το 1830 και έπειτα, τελικά συνέτειναν σε αυτή τη, φυσική, από ορισμένες απόψεις για μια παράκτια χώρα όπως η Ελλάδα, τάση για συμμαχίες με τα μεγάλα ναυτικά έθνη (αρχικά Βρετανία, έπειτα ΗΠΑ). Φαίνεται ότι αυτή η φυσική στρατηγική επιλογή υπαγορεύει τις ελληνικές κινήσεις και τώρα.
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να υπάρχει απολύτως καμία αμφιβολία: δεν ζούμε στο 1916 και στο 1940, αλλά στο 2018. Η Ευρασία δεν αποτελεί πια παθητικό υποκείμενο ανταγωνισμού των ξένων δυνάμεων. Η διείσδυση της Κίνας, η προσπάθεια ορισμένων περιφερειακών παικτών όπως η Τουρκία, το Ιράν και το Πακιστάν να αποδεσμευθούν από παραδοσιακά συμμαχικά σχήματα, αν μη τι άλλο ανασυνθέτουν το σκηνικό. Για να ισορροπήσει σε αυτό το νέο περιβάλλον τριβών και αναθεωρήσεων, η Ελλάδα χρειάζεται εθνική στρατηγική, αδιάσπαστο σκληρό κρατικό πυρήνα. Τώρα, αν όχι χθες.