Ηταν ωραία όσο κράτησε – και κράτησε σχεδόν έξι χρόνια η Συν-Οικία Πιττάκη στου Ψυρρή, η φωτιστική εγκατάσταση που χιλιοφωτογραφήθηκε από τους Αθηναίους και τους επισκέπτες μας, που κατέκτησε το Instagram, που έγινε σκηνικό για κινηματογραφήσεις και προτάσεις γάμου, που μας έκανε να κοιτάμε στον ουρανό και, κυρίως, που ξαναζωντάνεψε ένα μικρό, απόμακρο πεζόδρομο στο κέντρο της Αθήνας. Τις προηγούμενες ημέρες έσβησαν και τα τελευταία φώτα της οδού Πιττάκη, τα φωτιστικά «αποκαθηλώθηκαν» και επέστρεψαν στους ιδιοκτήτες τους. Η ομάδα έργου δεν κατέστη δυνατό να έρθει σε συμφωνία με τον Δήμο Αθηναίων, από τον οποίο ζητούσε να αναλάβει την αστική ευθύνη της λειτουργίας εγκατάστασης, με αποτέλεσμα αυτός ο ωραίος κύκλος να κλείσει το φετινό καλοκαίρι.
Η ιδέα για τη Συν-Οικία Πιττάκη ανήκει στην ομάδα Imagine the City (που εξελίχθηκε στην ΑΜΚΕ Place Identity Clusters): πώς μπορεί μια εγκατάσταση με φωτιστικά που θα προσφέρουν οι ίδιοι οι πολίτες να μεταμορφώσει ένα ημιφωτισμένο πέρασμα της πόλης σε έναν ζωντανό, ζωηρό δρόμο; Η υλοποίηση του πειράματος μπήκε σε εφαρμογή το φθινόπωρο του 2012 με την ευγενική χορηγία της Coca-Cola, με τη συνεργασία της ομάδας εικαστικού φωτισμού Beforelight και την υποστήριξη του Δήμου Αθηναίων. Κάτοικοι και δημιουργοί της πόλης ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και προσέφεραν δεκάδες πορτατίφ, καπέλα, φωτιστικά οροφής, απλίκες, φαναράκια, παλιά και καινούργια, κλασικά και φευγάτα, χειροποίητα και αγοραστά. Μια απλίκα του 1940, μια γυάλινη μπάλα από το Μαρόκο, ένα ανάποδο φωτεινό κόκκινο ποτιστήρι, ένα φανάρι δρόμου, ένα φως κουζίνας… Τα φώτα της οδού Πιττάκη άναψαν στις 30 Νοεμβρίου 2012 με το πάρτι εγκαινίων να γίνεται υπό βροχήν.
Κάτοικοι και δημιουργοί της πόλης είχαν ανταποκριθεί στο κάλεσμα και προσέφεραν δεκάδες πορτατίφ, καπέλα, φωτιστικά οροφής, απλίκες, φαναράκια, παλιά και καινούργια, κλασικά και φευγάτα, χειροποίητα και αγοραστά.
Η εγκατάσταση σχεδιάστηκε αρχικά για να παραμείνει στον δημόσιο χώρο για ένα εξάμηνο, ωστόσο γρήγορα διαπιστώθηκε ότι θα είχε πολύ μεγαλύτερο μέλλον μπροστά της. Οι επιχειρηματίες της γειτονιάς την αγκάλιασαν, το ίδιο οι δημιουργοί και οι πολίτες. Ηταν ένα τοπόσημο ελπίδας εν μέσω κρίσης, όπως αναφέρει η Place Identity Clusters. «Η Συν-Οικία Πιττάκη προκάλεσε το άνοιγμα νέων επιχειρήσεων σε έναν εγκαταλειμμένο δρόμο, έφερε νέους κατοίκους στα άδεια διαμερίσματα, στάθηκε αφορμή κινητοποίησης για πρωτότυπες δράσεις ομάδων πολιτών στου Ψυρρή και πηγή έμπνευσης για νέες καλλιτεχνικές παρεμβάσεις και πολιτιστικές δράσεις.
Αποτελεί πλέον μελέτη περίπτωσης σε διεθνές επίπεδο για πρωτότυπες λύσεις αστικής αναγέννησης μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες και διατομεακές συνέργειες, ενώ υποδέχεται τακτικά ομάδες ξένων ερευνητών, δημοσιογράφων, τουριστών που έχουν μια διαφορετική ανάγνωση όσων συμβαίνουν στην ελληνική πρωτεύουσα».
Η ομάδα συντονισμού υλοποίησε τρεις φορές την ηλεκτρολογική συντήρηση της εγκατάστασης, εξασφαλίζοντας χορηγίες και δωρεές για την κάλυψη του κόστους των τεχνικών εργασιών και ασφάλισης του έργου, ενώ συχνά κάτοικοι και επιχειρηματίες της γειτονιάς αναλάμβαναν να αλλάζουν τις καμένες λάμπες και να φροντίζουν την επιβίωση του έργου. Οπως λένε, η Συν-Οικία Πιττάκη έχει εξυπηρετήσει υπέρ το δέον τον σκοπό της, ενώ οι αντοχές «υπεράσπισης» του έργου «από τα κάτω» έχουν εξαντληθεί. Από την πλευρά του, ο Δήμος Αθηναίων κάνει λόγο για κλείσιμο ενός κύκλου, για ένα φωτεινό παράδειγμα που βοήθησε τον δήμο να ωριμάσει και να αναπτύξει το πρόγραμμα «Πόλη στο Τετράγωνο», για την υποστήριξη προτάσεων πολιτών σχετικά με ήπιες, μικρής κλίμακας παρεμβάσεις στην πόλη.