Η εξαγγελία για κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων κατέληξε σε… διπλές εξετάσεις (ενδοσχολικές και Πανελλαδικές) για τα ίδια μαθήματα και με διαφορετικά θέματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, διά χειρός του υπουργού Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου, επαναφέρει το σύστημα των δεσμών που ίσχυσε επί ΠΑΣΟΚ, θέτοντας σε ευθεία αμφισβήτηση το κεκτημένο της μεταπολίτευσης, δηλαδή το αδιάβλητο των εξετάσεων. Η πρόταση που παρουσιάστηκε χθες προκάλεσε οξύτατες αντιδράσεις. Ενδεικτικά, δεν αποκλείεται να εισαχθούν μαθητές σε ΑΕΙ με βαθμό λίγο πάνω από 9,5 και άλλοι, με υψηλότερο βαθμό, να μείνουν εκτός. Γεγονός που μπορεί να οδηγήσει γονείς στα δικαστήρια για ανατροπή του μέτρου. Επικρίσεις προκαλεί η κατάργηση των Λατινικών και ο περιορισμός των Μαθηματικών, ενώ ο κ. Γαβρόγλου χθες ενοχλήθηκε όταν του επισημάνθηκε ότι, παρόλο που η Γ΄ Λυκείου μετατρέπεται «σε προπαρασκευαστική τάξη για τα ΑΕΙ», όπως δήλωσε ο ίδιος, το μόνο μάθημα γενικής παιδείας που διατηρείται στη Γ΄ Λυκείου είναι τα Θρησκευτικά. «Διαφωνούμε η Γ΄ Λυκείου να μετατραπεί σε προπαρασκευαστικό έτος. Διαφωνούμε με το γεγονός ότι το απολυτήριο προσμετράται στον βαθμό εισαγωγής σε ΑΕΙ. Οι καθηγητές θα υποστούν πιέσεις από τους γονείς για βαθμούς και δεν εξασφαλίζεται το αδιάβλητο. Πρόκειται για πρόταση που έχει στόχο την εξοικονόμηση του ανθρώπινου εκπαιδευτικού προσωπικού», δήλωσε στην «Κ» ο πρόεδρος της ΟΛΜΕ Νίκος Παπαχρήστος. Η ΟΛΜΕ θα συνεδριάσει για το θέμα σήμερα, όπως η Πανελλήνια Ενωση Φιλολόγων (ΠΕΦ) και η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία (ΕΜΕ), που επίσης απορρίπτουν το σχέδιο.
Ο βασικός κορμός
Ο κ. Γαβρόγλου παρουσίασε μία πρόταση-συμπίλημα των πορισμάτων του ΙΕΠ και του Εθνικού Διαλόγου, με στόχο να προσφέρει, ενόψει ΔΕΘ, στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα μία ρητορική περί ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ, αλλά και να διαχειριστεί το πλεονάζον προσωπικό στα λύκεια για μικροπολιτικούς λόγους. Ο βασικός της κορμός προσομοιάζει με το μακροβιότερο εξεταστικό σύστημα μεταπολιτευτικά, των δεσμών. Οι δέσμες καθιερώθηκαν επί ΠΑΣΟΚ το 1983 και εφαρμόστηκαν έως και το 1999. Τότε οι μαθητές εξετάζονται σε τέσσερα μαθήματα για τις σχολές ενός και μόνο επιστημονικού πεδίου. Το σύστημα, προγραμματίζεται να εφαρμοστεί από το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020, δηλαδή για τους μαθητές οι οποίοι τώρα θα αρχίσουν τη Β΄ Λυκείου. Ωστόσο, οι νεωτερισμοί που προσέθεσε η ομάδα Γαβρόγλου για να φρεσκάρει τις δέσμες είναι έωλοι στην κριτική. Ενδεικτικά:
• Οι υποψήφιοι θα εξετάζονται στο τέλος της Γ΄ Λυκείου δύο φορές, μία για το απολυτήριο και μία για τις εισαγωγικές στα ΑΕΙ· προφανώς άχρηστο μέτρο, που θα προκαλέσει άγχος και έξοδα σε υποψηφίους και γονείς.
• Τα θέματα των ενδοσχολικών εξετάσεων θα επιλέγονται από καθηγητές του δήμου ή του νομού. Θα συγκεντρώνονται σε ένα γραφείο, θα προτείνουν θέματα και θα γίνεται κλήρωση. Ο κίνδυνος διαρροής είναι υπαρκτός. Ο κ. Γαβρόγλου, ερωτηθείς σχετικά, πρότεινε «να εμπιστευθούμε τους καθηγητές».
• Ο βαθμός του καθηγητή θα μετράει στο απολυτήριο του υποψηφίου και άρα στην εισαγωγή. Αυτό θα προκαλέσει ασφυκτικές πιέσεις των γονιών για 20άρια.
• Στο τέλος της Β΄ Λυκείου οι υποψήφιοι θα κληθούν να δηλώσουν 10 τμήματα από πληθώρα τμημάτων κάθε πεδίου, για να εισαχθούν. «Η συμπλήρωση της δήλωσης προτίμησης θα αποτελεί την κατάληξη προγράμματος συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού, στη Β΄ Λυκείου», ανέφερε ο κ. Γαβρόγλου, χωρίς να εξηγήσει με ποια εφόδια οι εκπαιδευτικοί θα διδάξουν το πρόγραμμα που επί χρόνια είναι ανύπαρκτο. Ετσι, το έργο αναμένεται να το αναλάβουν τα φροντιστήρια.
• Καταργούνται τα Λατινικά και στη θέση τους θα εισαχθεί η Κοινωνιολογία. Η ρύθμιση προκαλεί αντιδράσεις, ωστόσο «δικαιολογείται» από τις υπάρχουσες ελλείψεις σε φιλολόγους, ενώ την Κοινωνιολογία δεν αποκλείεται να διδάξουν καθηγητές χωρίς να έχουν σχετικό πτυχίο (π.χ. θα διδαχθεί ως μάθημα δεύτερης ανάθεσης σε καθηγητές ξένων γλωσσών). «Ηταν μια αιφνιδιαστική εξέλιξη που μας εξέπληξε δυσάρεστα. Η κατάργηση των Λατινικών θα έχει επιπτώσεις στην αρχαιογνωσία μας. Η υποβάθμισή τους βλάπτει την ευρωπαϊκή παρουσία μας. Η Ελλάδα είναι κοιτίδα της κλασικής παιδείας και εμείς υποβαθμίζουμε αυτό το μάθημα. Εχουμε επισημάνει ότι χρειάζεται αναμόρφωση του βιβλίου, αλλά όχι να τα καταργήσουμε. Πρέπει να βρούμε τρόπους να κάνουμε ουσιαστική τη διδασκαλία τους», ανέφερε χθες στην «Κ» η πρόεδρος της ΠΕΦ Τασούλα Καραγεωργίου.
• Ο διαχωρισμός των τμημάτων σε υψηλής και χαμηλής ζήτησης και η δυνατότητα οι υποψήφιοι να δηλώνουν μόνο 10 τμήματα δεν αποκλείεται να αφήσει σε δεύτερη μοίρα τμήματα με υψηλό έργο (π.χ. Βιολογίας).
Τι αλλάζει στο σύστημα εισαγωγής σε ΑΕΙ
Οι κύριες αλλαγές του νέου συστήματος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση συνοψίζονται στα εξής:
• Οι τρεις ομάδες προσανατολισμού γίνονται τέσσερις, κάθε μία από τις οποίες αντιστοιχεί σε ένα επιστημονικό πεδίο.
• Τα βασικά μαθήματα της κάθε ομάδας είναι τα ίδια με την αντίστοιχη σημερινή ομάδα προσανατολισμού, με εξαίρεση την αντικατάσταση των Λατινικών από το μάθημα της Κοινωνιολογίας.
• Κάθε ομάδα προσανατολισμού περιλαμβάνει μόνο τα μαθήματα στα οποία οι υποψήφιοι θα εξεταστούν τόσο για το απολυτήριο όσο και για την εισαγωγή τους στα ΑΕΙ. Οι συντελεστές βαρύτητας καταργούνται.
• Οι βαθμοί των τετραμήνων θα διαμορφώνονται από ωριαία διαγωνίσματα και εργασίες.
• Οι γραπτές ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις του Ιουνίου θα γίνονται στα τέσσερα εξάωρα μαθήματα, τα ίδια στα οποία θα εξετάζονται στη συνέχεια όσοι επιλέξουν να συμμετάσχουν στις Πανελλαδικές.
• Τα σχολεία θα χωριστούν σε ομάδες, ανά δήμο στις μεγάλες πόλεις και ανά νομό στην επαρχία. Τα θέματα σε κάθε μάθημα θα προετοιμάζονται από ομάδα διδασκόντων όλων των σχολείων και το τελικό διαγώνισμα θα προκύπτει έπειτα από κλήρωση ομάδας θεμάτων μέσα από ένα μεγαλύτερο πλήθος. Τα θέματα θα στέλνονται ηλεκτρονικά και η εξέταση θα είναι δίωρη. Επιτηρητές θα είναι οι καθηγητές των δημόσιων σχολείων, αλλά διαφορετικής ειδικότητας από την ειδικότητα των καθηγητών του εξεταζόμενου μαθήματος. Τα γραπτά των μαθητών, αφού καλυφθούν τα ονόματα, θα βαθμολογούνται από καθηγητή άλλου σχολείου.
• Ο βαθμός για κάθε μάθημα θα προκύπτει με βαρύτητα 40% για την τελική ενδοσχολική εξέταση και 60% για τον βαθμό των δύο τετραμήνων. Για τα άλλα μαθήματα, ο τελικός βαθμός θα προκύπτει κατά 100% από τον βαθμό των δύο τετραμήνων.
• Ο βαθμός του απολυτηρίου συμμετέχει στη διαμόρφωση του βαθμού πρόσβασης στα ΑΕΙ για όσους υποψηφίους θα λάβουν μέρος στις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
• Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της Β΄ Λυκείου, οι μαθητές που επιθυμούν να συνεχίσουν στα ΑΕΙ υποχρεούνται να συμπληρώσουν Α΄ δήλωση προτίμησης (μηχανογραφικό) με τις 10 προτιμήσεις τμημάτων στα οποία επιθυμούν να φοιτήσουν. Οι μαθητές που δεν θα υποβάλουν την Α΄ δήλωση του Ιουλίου χάνουν το δικαίωμα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με ή χωρίς Πανελλαδικές Εξετάσεις για τη χρονιά αυτή.
• Η συμπλήρωση της δήλωσης προτίμησης θα αποτελεί την κατάληξη προγράμματος Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, το οποίο θα πραγματοποιείται μέχρι τη λήξη των προαγωγικών εξετάσεων της Β΄ Λυκείου. Με τον τρόπο αυτόν θα προηγούνται η ενημέρωση και η συμβουλευτική και θα ακολουθεί η συμπλήρωση του μηχανογραφικού. Σ’ αυτή τη διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού πρωτεύοντα ρόλο θα διαδραματίσουν οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι, γνωρίζοντας τις επιδόσεις και κλίσεις των μαθητών, θα μπορούν να τους προσανατολίσουν καταλλήλως.
Τμήματα
• Με βάση τις προτιμήσεις των μαθητών και τον αριθμό εισακτέων που θα έχει αποφασιστεί ανά τμήμα, θα προκύψουν τμήματα για τα οποία ο αριθμός των προτιμήσεων θα είναι ίσος ή μικρότερος από τον αριθμό εισακτέων. Αυτά τα τμήματα ονομάζονται «ελεύθερης πρόσβασης» (ΤΕΠ). Εκείνα στα οποία ο αριθμός των αιτήσεων υπερβαίνει τις διαθέσιμες θέσεις, ονομάζονται «τμήματα πρόσβασης μόνο με Πανελλαδικές Εξετάσεις» (ΤΠΠΕ).
• Ο μαθητής ενημερώνεται για το ποιες από τις προτιμήσεις του αντιστοιχούν σε ΤΠΠΕ και ποιες σε ΤΕΠ.
• Οι μαθητές της κατηγορίας ΤΠΠΕ θα διαγωνιστούν στις Πανελλαδικές για την εισαγωγή τους σε ΑΕΙ, μιας και από τις προτιμήσεις τους στη δήλωση του Ιουλίου δεν έχει προκύψει κανένα ΤΕΠ.
• Τον Φεβρουάριο, οι μαθητές της κατηγορίας ΤΠΠΕ δηλώνουν αν θα συμμετάσχουν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις ή αν προτιμούν να εισαχθούν σε ένα από τα ΤΕΠ που είχαν συμπεριλάβει στην αρχική τους δήλωση. Η δήλωση του Φεβρουαρίου είναι οριστική και δεσμευτική.
• Για τους μαθητές που θα διαγωνιστούν στις Πανελλαδικές, ο βαθμός τους θα διαμορφωθεί κατά 90% από τον μέσο όρο των βαθμών τους στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα και κατά 10% από τον βαθμό του απολυτηρίου. Η ποσόστωση αυτή προτείνεται να ισχύσει το πρώτο έτος εφαρμογής του νέου συστήματος, δηλ. στις Πανελλαδικές Εξετάσεις του 2020. Οσο το σύστημα καθιερώνεται και ενισχύεται, το ποσοστό του βαθμού του απολυτηρίου θα αυξάνεται σταδιακά. Μετά την οριστικοποίηση των επιλογών του Φεβρουαρίου δεν μπορεί να γίνει καμία αλλαγή.
• Για τους μαθητές που διάλεξαν να εισαχθούν σε ΤΕΠ χωρίς Πανελλαδικές δεν θα υπάρχει δυνατότητα μετεγγραφής.
• Οι μαθητές που επέλεξαν τις Πανελλαδικές, μετά τη δημοσιοποίηση των βαθμών τους, υποχρεούνται τον Ιούλιο του 2020, μετά τις εξετάσεις αυτές, να συμπληρώσουν εκ νέου το μηχανογραφικό και να θέσουν όσες επιλογές τμημάτων επιθυμούν, όπως ακριβώς ισχύει στο υπάρχον σύστημα εισαγωγής, συνυπολογίζοντας και τον βαθμό του απολυτηρίου.
• Η εξέταση του ειδικού μαθήματος θα γίνεται μόνο σε Πανελλαδικές Εξετάσεις, ανεξαρτήτως αν ο υποψήφιος έχει επιλέξει την εισαγωγή του μέσω ΤΕΠ ή των εν λόγω εξετάσεων.