Με όρους προεκλογικούς, όχι μόνον όσον αφορά την επιλογή των παροχών και ελαφρύνσεων που θα ανακοινωθούν, αλλά και σε σχέση με την υιοθέτηση μιας στρατηγικής, η οποία θα δεσμεύσει την επόμενη κυβέρνηση σε επιλογές που θα γίνουν τώρα, κινείται το πρωθυπουργικό επιτελείο ενόψει της παρουσίας του κ. Αλ. Τσίπρα στη ΔΕΘ.
Ο σχεδιασμός του Μαξίμου, όπως προκύπτει από τα μέχρι τώρα δεδομένα, αφορά ένα πλέγμα εξαγγελιών που θα υλοποιηθούν σε βάθος χρόνου και όχι μόνο το αμέσως επόμενο διάστημα. Ειδικότερα, η αναφορά κυβερνητικών στελεχών σε παροχές και ελαφρύνσεις σε βάθος τετραετίας, τις οποίες θα εξαγγείλει ο κ. Τσίπρας, φαίνεται ότι συνδέεται με έναν ευρύτερο σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου, ο οποίος εκκινεί από το γεγονός ότι η χώρα έχει εισέλθει στην τελική ευθεία για τις εκλογές. Οι ίδιες πηγές εξηγούν ότι στη Θεσσαλονίκη θα πρέπει να αναμένεται η ανακοίνωση ενός σχεδίου φοροελαφρύνσεων και επιδοματικών παροχών που θα ξεδιπλώνεται σε βάθος τετραετίας. Για παράδειγμα, εάν στην τελική επιλογή φοροελαφρύνσεων συμπεριληφθεί ο ΕΝΦΙΑ, θα γίνει αναφορά σε σταδιακή μείωσή του χρόνο με το χρόνο, με παράλληλη δέσμευση ότι η μείωση αυτή θα ψηφισθεί άμεσα.
Διπλός στόχος
Κάτι ανάλογο θα πρέπει να αναμένεται και για μια σειρά άλλα μέτρα, όπως οι ελαφρύνσεις σε φορολογία εισοδήματος, η μείωση ασφαλιστικών εισφορών κ.λπ. Η στρατηγική αυτή εξυπηρετεί διπλό στόχο: αφενός το σύνολο των παροχών θα αυξηθεί σε ένα υψηλό νούμερο, πολύ μεγαλύτερο από αυτό των 700 εκατ. ευρώ δημοσιονομικού χώρου για το 2019. Εάν απλωθεί σε βάθος τετραετίας, δηλαδή φθάσει μέχρι το 2022, το τελικό «πακέτο» εξαγγελιών θα υπερβαίνει τα 3,5 δισ. Και, αφετέρου, όποια και να είναι η κυβέρνηση που θα αναδειχθεί στις επόμενες εκλογές, θα βρεθεί εγκλωβισμένη σε ένα πλαίσιο που θα έχει ήδη προαποφασίσει η παρούσα κυβέρνηση. Οποιαδήποτε αλλαγή σε μέτρα ελαφρύνσεων και παροχών που θα έχουν ήδη όχι απλώς ανακοινωθεί αλλά και ψηφισθεί, δεν θα είναι χωρίς αναταράξεις και δεν θα μπορεί να γίνει χωρίς να συνεκτιμηθεί το πολιτικό κόστος που θα συνεπάγεται. Θα διαμορφωθεί, δηλαδή, ένα περιοριστικό πλαίσιο στην άσκηση οικονομικής πολιτικής.
Βεβαίως, η όλη συζήτηση γίνεται αυτή τη στιγμή υπό τη σκιά της δυσμενούς πορείας των ελληνικών ομολόγων στις αγορές, οι οποίες δεν δείχνουν να πείθονται ότι η ελληνική οικονομία αξίζει την εμπιστοσύνη τους και θεωρούν ριψοκίνδυνη την έκθεσή τους σε αυτή. Η ανοδική πορεία στις αποδόσεις των ομολόγων από την ολοκλήρωση του μνημονιακού προγράμματος και μετά –συνέπεια και της διεθνούς αστάθειας και των ισχυρών αναταράξεων σε Τουρκία, Ιταλία και Αργεντινή– καθιστά απαγορευτική την έξοδο στις αγορές. Και μένει να φανεί εάν η εμφάνιση του κ. Τσίπρα στη ΔΕΘ, η παρουσίαση του σχεδιασμού της κυβέρνησης για το βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο διάστημα, θα πείσει και θα συμβάλει στην εκτόνωση της κατάστασης ή θα εκληφθεί ως μήνυμα αναστροφής μεταρρυθμίσεων και εκτροχιασμού της δημοσιονομικής πορείας, εξέλιξη που θα οδηγήσει σε περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης.
Χωρίς να έχει απολύτως αποσαφηνισθεί το πλαίσιο των ελαφρύνσεων και παροχών που θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός, ο άτυπος συναγωνισμός παροχολογίας, στον οποίο επιδίδονται κυβερνητικά στελέχη, μάλλον αρνητικά λειτουργεί έως τώρα. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν, πάντως, ότι οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες θα κινηθούν αυστηρά εντός του δημοσιονομικού χώρου που προκύπτει από τις επιδόσεις της οικονομίας, ακριβώς για να δοθεί το μήνυμα ότι οι κινήσεις εκτός μνημονιακού προγράμματος γίνονται με προσοχή και μετρημένα.
Ο κ. Τσίπρας επισκέφθηκε χθες τα Χανιά και από εκεί προανήγγειλε περιοδείες σε κάθε περιφέρεια της χώρας μέσα στο φθινόπωρο. Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι αυτό γίνεται προκειμένου να δει από κοντά πώς υλοποιούνται οι εξαγγελίες που έγιναν στο πλαίσιο των περιφερειακών συνεδρίων. Ωστόσο, επί της ουσίας επιβεβαιώνεται ότι η μακρά προεκλογική περίοδος έχει ήδη αρχίσει.