Ανάπαυλα γνώρισαν χθες οι αναδυόμενες αγορές, καθώς ανεκόπη η συνεχής άνοδος του δολαρίου και ανέκαμψαν οι τιμές των εμπορευμάτων. Πολλά από τα νομίσματα που είχαν γνωρίσει ιλιγγιώδη πτώση τις τελευταίες ημέρες ανέκαμψαν, ενώ ο MSCI δείκτης τιμών των μετοχών αναδυόμενων αγορών υποχωρούσε τις πρωινές ώρες στις ασιατικές αγορές για να περιορίσει αργότερα τις απώλειές του στο 0,2%.
Ανοδικά κινήθηκαν οι μετοχές σε Τουρκία, Νότιο Αφρική και Ρωσία. Ο δείκτης νομισμάτων των αναδυόμενων ανήλθε κατά 0,2%. Ειδικότερα το ραντ της Νοτίου Αφρικής επιτάχυνε την άνοδό του όταν δόθηκαν στη δημοσιότητα στοιχεία που φέρουν το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της χώρας να έχει μειωθεί στο 3,3%. Ανέκαμψαν, επίσης, σημαντικά η ρουπία Ινδονησίας και το πέσο του Μεξικού.
Αβεβαιότητα
Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν, πάντως, πως εξακολουθεί να περιβάλλει αβεβαιότητα τις αναδυόμενες αγορές, ενώ πολλοί προβληματίζονται για την έκταση, το βάθος και τη φύση της κρίσης.
«Υπάρχει ακόμη μεγάλη αβεβαιότητα γύρω από τις αναδυόμενες αγορές», σχολιάζει ο Κρίστοφερ Σελς, αναλυτής αναδυόμενων στην Informa Global Markets. Ο ίδιος αποδίδει την κρίση στην ανησυχία των επενδυτών για τις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης Τραμπ στον εμπορικό πόλεμο που έχει κηρύξει κατά της Κίνας. Εκτιμά, κατά συνέπεια, ότι θα συνεχιστεί ακόμη για έναν ίσως και για δύο μήνες η κρίση στις αναδυόμενες. Πολλοί οικονομικοί αναλυτές προβλέπουν πως η κατάσταση θα επιδεινωθεί για τις αναδυόμενες αγορές και τον αναπτυσσόμενο κόσμο αν ο Αμερικανός πρόεδρος πραγματοποιήσει την απειλή του και προχωρήσει στην επιβολή δασμών σε κινεζικές εισαγωγές αξίας 200 δισ. δολαρίων. Οπως έχουν επανειλημμένως επισημάνει, μεγάλο μέρος του αναπτυσσόμενου κόσμου συνδέεται άρρηκτα με την αλυσίδα παραγωγής της Κίνας και θα πληγεί αν καμφθεί το κινεζικό εμπόριο.
Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στις αναδυόμενες αγορές, αναλυτές του Blooomberg διαπιστώνουν πως η φυγή κεφαλαίων αυτή τη φορά παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια από οποιαδήποτε άλλη περίοδο μαζικών πωλήσεων μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Οι αναδυόμενες αγορές δεν δέχθηκαν ανάλογα ισχυρό πλήγμα τα τελευταία χρόνια ούτε την άνοιξη του 2013, όταν ο τότε πρόεδρος της Federal Reserve, Μπεν Μπερνάνκι, προειδοποίησε ότι πλησίαζε το τέλος του προγράμματος αγοράς ομολόγων.
Τότε είχε προκαλέσει μαζική επιστροφή των επενδυτικών κεφαλαίων στους αμερικανικούς τίτλους, αλλά η φυγή από τις αναδυόμενες ήταν μικρότερης διάρκειας. Δεν ήταν ανάλογο ούτε το πλήγμα που υπέστησαν οι αναδυόμενες αγορές και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες το καλοκαίρι του 2015, όταν τις συμπαρέσυρε η πτώση σοκ που σημείωσαν τα χρηματιστήρια της Κίνας παράλληλα με μια αιφνίδια και θεαματική υποχώρηση του γουάν.
Αυτή τη φορά φαίνεται να είναι διαφορετικά τα πράγματα. Παρά τη χθεσινή ανάπαυλα, ουσιαστικά η πτώση νομισμάτων, μετοχών και ομολόγων είναι συνεχής, χωρίς ουσιαστική ανάκαμψη. Η διάρκεια, το εύρος και το βάθος της φυγής των κεφαλαίων έχουν πείσει ορισμένους αναλυτές ότι δεν πρόκειται για μία ακόμη αντίδραση των επενδυτών στην αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων ούτε στην ανησυχία για τον εμπορικό πόλεμο. Φαίνεται, αντιθέτως, να εξελίσσεται σε μια πλήρη κρίση εμπιστοσύνης όσων επενδυτών τοποθετούνται στις αναδυόμενες αγορές. Σύμφωνα με το Bloomberg, η μεγάλη διάρκεια της φυγής κεφαλαίων καταδεικνύει ότι οι επενδυτές δεν λειτουργούν σε αυτή τη φάση με το σκεπτικό ότι θα κερδίσουν αγοράζοντας τίτλους που έχουν πέσει πάρα πολύ χαμηλά. Προτιμούν, αντιθέτως, να προστατευθούν εγκαταλείποντας τις θέσεις τους σε όσα περιουσιακά στοιχεία εμπνέουν ανασφάλεια.
Μαζική έξοδος…
Εν ολίγοις, οι διαχειριστές κεφαλαίων που έχουν την τάση να αντιμετωπίζουν τις αναδυόμενες αγορές ως ενιαία ομάδα χωρών πουλούν ταυτοχρόνως νομίσματα και τίτλους ισχυρών και ανίσχυρων οικονομιών χωρίς να εξετάζουν τα επιμέρους στοιχεία και θεμελιώδη μεγέθη τους. Πρόκειται εν ολίγοις για τον ορισμό της μετάδοσης μιας κρίσης. Οπως τονίζει ο Τόνι Χαν, διαχειριστής κεφαλαίων στην Blackfriars Asset Management Ltd του Λονδίνου, «παραδοσιακά ένας γκουρού των επενδύσεων υποστηρίζει πως κερδίζει όποιος κινείται στην αντίθετη κατεύθυνση με την αγορά. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, πρέπει να είναι κανείς πραγματικά τολμηρός για να αγοράζει όταν η αγορά είναι σε αυτήν την κατάσταση».