Ποντίκια που βρυχώνται

2' 43" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τ​​η Δευτέρα 28.3.2011, μόλις τρεις ημέρες μετά την πρώτη (μίνι) αναδιάρθρωση του χρέους, η Standard & Poor’s υποβαθμίζει το αξιόχρεο της Ελλάδας. Το ελληνικό πρόγραμμα είχε τύχει ελαφρύνσεως 8,2 δισ. ευρώ και τουλάχιστον άλλων τόσων μακροπρόθεσμα, ο οίκος όμως δεν χαμπάριασε. Το σκεπτικό ήταν πως «με τη μεταφορά χρέους στους θεσμούς αυξάνεται ο οριακός κίνδυνος για τους ιδιώτες επενδυτές». Τόμπολα! Βγήκε αμέσως ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου και δήλωσε ότι δεν αφορούν την κυβέρνηση οι υποβαθμίσεις, καθώς έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το μνημόνιο. Η τύχη της πολιτικής που εφάρμοζε ο κ. Παπακωνσταντίνου, του ιδίου και της κυβέρνησής του είναι γνωστή. Είναι γνωστή και η τύχη της χώρας – δυστυχώς!

Ανακάλεσα το περιστατικό ακούγοντας τις δηλώσεις του σημερινού υπουργού Ευκλείδη Τσακαλώτου, την πρώτη μεταμνημονιακή (sic) εβδομάδα, με την απόδοση των ελληνικών ομολόγων να έχουν πάρει την ανιούσα: «δεν μας απασχολούν οι αποδόσεις των ομολόγων, εμείς έχουμε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το μαξιλάρι». Ταυτόσημη δήλωση στρουθοκαμήλων που χώνουν το κεφάλι στην άμμο. Η τύχη του χαριτωμένου Τσακαλώτου και της κυβέρνησής του μας είναι αδιάφορη – η τύχη της χώρας μας καίει. Πρέπει να δούμε το μαξιλάρι, λοιπόν, και να αντιπαραβάλουμε τις συνθήκες με αυτές του 2011.

Το πρώτο μνημόνιο προέβλεπε άντληση 65 δισ. ευρώ από τις αγορές. Τον Μάρτιο 2011, μετά και την Ντοβίλ, ήταν προφανές και καταγεγραμμένο στην έκθεση Φεβρουαρίου της τρόικας πως δεν υπήρχε περίπτωση να αντληθούν τα ποσά αυτά από τις αγορές ενάμιση χρόνο μετά. Με άλλα λόγια, το πρώτο μνημόνιο είχε πεθάνει. Εχει σημασία η λεπτομέρεια πως, ανεξαρτήτως της εξασφαλισμένης χρηματοδότησης, κρίσιμο ήταν το πρόβλημα ενάμιση χρόνο μετά. Ας δούμε τη δήλωση Τσακαλώτου σε αντίστοιχο βάθος χρόνου.

Σε ενάμιση χρόνο από τώρα, ακόμη και με την πρόωρη εξαγορά 3,3 δισ. ευρώ χρέους προς το ΔΝΤ, θα έχουν αναλωθεί σε χρεολύσια 8,5 δισ. ευρώ – περισσότερο από το μισό του «σκληρού» μαξιλαριού των 15,7 δισ. Εάν η κυβέρνηση δεν έχει κατορθώσει να ανακτήσει από τις αγορές μεγάλο μέρος αυτού του ποσού, η τύχη του μαξιλαριού είναι προδιαγεγραμμένη. Οσο αναλώνεται, τόσο χάνει «ασφαλιστική αξία», τόσο δυσκολότερη (διάβαζε: ακριβότερη) η αναπλήρωσή του.

Είναι σχεδόν βέβαιο πως αμέσως μετά τις ευρωεκλογές, εάν δεν έχει αποκατασταθεί η πρόσβαση στις αγορές, οι εταίροι και δανειστές είναι υποχρεωμένοι να παρέμβουν. Ακόμη και εάν η επιλογή είναι «αναμονή», δηλαδή επιβεβαίωση της δήλωσης Τσακαλώτου, τα πράγματα θα γίνουν ακόμη πιο δύσκολα. Βραχυπρόθεσμο χρέος που πρέπει να ανανεώνεται κάθε 15 ημέρες (τα repos), χρήματα κυρίως ασφαλιστικών ταμείων και ΟΤΑ, θα εξαγοράζουν μακροπρόθεσμο χρέος. Για να πάμε στη φρασεολογία της S&P του 2011, «ο οριακός κίνδυνος για τους ιδιώτες επενδυτές θα είναι πολύ υψηλός». Τουλάχιστον όταν ο Παπακωνσταντίνου έκανε τη δική του κενή περιεχομένου δήλωση, είχε την ασφάλεια της τρόικας. Ο Τσακαλώτος μόνο αστειάκια για τη Σκάρλετ και τη φυματικιά σαρανταποδαρούσα έχει. Βέβαια, έχει και τον Μοσκοβισί – αλλά ο καημένος έχει κι αυτός ημερομηνία λήξης.

Οκτώ χρόνια μνημονίων, οι προτεραιότητες των υπουργών Οικονομικών δεν έχουν αλλάξει. Πρώτιστο μέλημα η εικόνα και η δήλωση ισχύος. Δυστυχώς όμως για όλους μας, οι αγορές (οι traders είναι υπόλογοι στους δικούς τους επενδυτές) δεν χαμπαριάζουν από φαινόμενη ισχύ και ποντίκια που βρυχώνται. Θέλουν να βλέπουν αποτελεσματικές πολιτικές. Οπως ο Παπακωνσταντίνου το 2011, έτσι και ο Τσακαλώτος, κάθε άλλο παρά αποτελεσματικές πολιτικές έχει να επιδείξει.

* Ο κ. Γιώργος Προκοπάκης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων, πρώην καθηγητής στο Columbia University.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή