Αν ο ο κ. Μητσοτάκης για κάτι πρέπει να υπολογίζει στα σοβαρά τον κ. Τσίπρα, είναι για την προσαρμοστικότητά του στις τρέχουσες κάθε φορά συνθήκες. Ολοι γνωρίζουν ότι ο πρωθυπουργός ετοιμαζόταν, ψυχικά και πρακτικά, μήνες πολλούς προτού έρθει η ημερομηνία της 21ης Αυγούστου. O «μύθος» ήθελε την Ελλάδα να απελευθερώνεται, εκείνη τη μέρα, από τα δεσμά των μνημονίων και να αποκτά πλήρη ελευθερία κινήσεων στα δημοσιονομικά της και γενικότερα οικονομικά της πράγματα. Εστω και ως προς το τυπικό σκέλος της μεταμνημονιακής κατάστασης, η ελληνική κυβέρνηση υποτίθεται πως δεν θα ήταν υποχρεωμένη να ερωτά τους τεχνοκράτες της… τετρα-τρόικας, ούτε οι υπουργοί να «φοβούνται» τις αντιδράσεις των γερμανο-ολλανδο-φινλανδο-σλοβάκων στο Eurogroup.
Πλην όμως, η έξοδος στις αγορές αναβλήθηκε, τουλάχιστον μέχρι τα Χριστούγεννα, όπως σημειώναμε στην κυριακάτικη «Κ», αφού το κλίμα στις αγορές είναι εξαιρετικά αφιλόξενο. Ολοι γνωρίζουμε πλέον ότι η σαφέστερη ένδειξη για το κλίμα που επικρατεί στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων είναι η τιμή των ομολόγων, δηλαδή, κατ’ αντιστροφήν, η απόδοση που προσφέρουν τα κράτη για να μπορέσουν να πωλήσουν το χρέος τους. Οι ενδείξεις αυτές είναι αρνητικές για την Ελλάδα. Αντί να βγούμε στις αγορές, που ήταν ο κύριος στόχος των προγραμμάτων προσαρμογής, των μνημονίων δηλαδή, θα χρησιμοποιήσουμε την «ασφάλεια» των ήδη σωρευμένων δανείων, το περίφημο «μαξιλάρι», για να πληρώνουμε τα ομόλογα που λήγουν ώστε να μείνουμε μακριά από τις αγορές.
Βεβαίως, η προσαρμοστικότητα του πρωθυπουργού δεν είναι χωρίς κόστος για τους πολίτες. Για όσο διάστημα θα μένουμε «εκτός αγορών», η οικονομία θα υποφέρει από τα υψηλά επιτόκια δανεισμού. Ο κ. Τσίπρας έδειξε, κατά τη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ, να αδιαφορεί ή να μη γνωρίζει ότι ο λόγος για τον οποίο θέλουμε το κράτος να δανείζεται με χαμηλό κόστος δεν είναι μόνον δημοσιονομικός. Το κρατικό επιτόκιο προσδιορίζει το κατώφλι από το οποίο ξεκινά το κόστος χρήματος για την οικονομία.
Ο πρωθυπουργός δείχνει έτοιμος να προσαρμοστεί στις δύσκολες συνθήκες των αγορών λέγοντας ότι θα μείνουμε «έγκλειστοι» μέχρις ότου καλυτερέψουν τα πράγματα «εκεί έξω». Δεν μπορεί άλλωστε, από πολιτικής άποψης, να κάνει κάτι διαφορετικό. Ασχολείται μόνον με τον υπολογισμό του «καταλληλότερου», για το κόμμα του, χρόνου που θα στήσει τις κάλπες. Για την οικονομία και τις ζωές των πολιτών, όμως, κάθε μέρα που περνάει μεγαλώνει τη ζημιά. Ας μην ξεχνάμε πως όλα ήσαν έτοιμα να βγούμε στις αγορές το 2015· είμαστε ήδη στο 2018 και ο ορίζοντας παραμένει σκοτεινός.