Εθισμένοι οι Αθηναίοι στο κλίμα παρακμής της πρωτεύουσας, ξαφνιάζονται όταν ακούν τα όνειρα πολλών νέων από χωριά και επαρχιακές πόλεις. Οι περισσότεροι νέοι εξακολουθούν και ονειρεύονται την ελευθερία της Αθήνας και η απόδραση στην ανώνυμη μητρόπολη αποτελεί στόχο ακόμη και σήμερα, που δεν υπάρχουν δουλειές.
Ακουγα πρόσφατα την περίπτωση ενός νέου που, παρά τις δυσκολίες, τις κλειστές πόρτες, τις ψεύτικες υποσχέσεις, ονειρεύεται ακόμη και μια γκαρσονιέρα σε παλιά πολυκατοικία της πρωτεύουσας προκειμένου να γευτεί με την ορμή της νιότης του την ελευθερία της μεγάλης πόλης. «Και τι θα κάνει στην Αθήνα;», είναι η ερώτηση που ακολουθεί, αφού ούτε εξαιρετικές σπουδές υπάρχουν ούτε κάποια τέχνη. «Θα ψάξει μια δουλειά μερικής απασχόλησης και θα δει», είναι η απάντηση.
Συζητώντας, διαπίστωσα ότι αυτή η περίπτωση δεν είναι εξαίρεση, αφού, παρά τη δυσφήμηση της Αθήνας (που ανταποκρίνεται σε μια θλιβερή πραγματικότητα), υπάρχει πάντα η επιθυμία του μεγάλου τόπου. Οχι για όλους, αφού η Αθήνα και ξένη και ανοίκεια είναι για πολλούς κατοίκους επαρχιακών πόλεων. Σε κάποιους προκαλεί φόβο ή απώθηση (λόγω μεγέθους και προβλημάτων ασφάλειας και λειτουργικότητας). Αλλά πολλές φορές ασκεί γοητεία, ιδίως στους νέους εκείνους που δεν είναι τόσο συμβατικοί ώστε να αρκούνται σε μια προβλέψιμη ζωή στην επαρχία. Αυτοί οι νέοι, 18-30, είναι οι περισσότεροι εγκλωβισμένοι ψυχικά και οικονομικά. Θέλουν να ανοίξουν τα φτερά τους, με όποιες δυνάμεις έχουν ή μπορούν να αποκτήσουν, αλλά τις περισσότερες φορές βρίσκουν την κοινωνία πλήρως αδιάφορη. Αν βρουν δουλειά του ποδαριού, θα είναι για ελάχιστα χρήματα με συνθήκες δύσκολες. Παιδιά που έχουν χαρίσματα, αλλά προέρχονται από σπίτια που δεν τους έδωσαν εφόδια ή από προβληματικές οικογένειες, υποχρεώνονται να κάψουν ό,τι ταλέντο μπορεί να έχουν σερβίροντας καφέδες και ζώντας σε σχετική ή ολική ένδεια.
Υπάρχει μια ολόκληρη γενιά νέων Ελλήνων οι οποίοι δεν ανήκουν στο brain drain γιατί ούτε χρήματα είχε η οικογένειά τους ούτε ίσως οι ίδιοι ήταν τόσο τολμηροί ή ταλαντούχοι. Είναι μια ολόκληρη γενιά που αντικειμενικά δίνει στην κοινωνία τον καλό μέσο όρο και που παραμένει πλήρως ανενεργή, χωρίς ερεθίσματα και ενθάρρυνση από την κοινωνία. Τριανταρίζουν βαριεστημένοι και απογοητευμένοι, σερβίροντας καφέδες, ή υφίστανται κακές συμπεριφορές γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Είναι και αυτό η Ελλάδα.