Ο μύθος της ποίησης πέθανε, ζήτω ο μύθος

Ο μύθος της ποίησης πέθανε, ζήτω ο μύθος

2' 42" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ, ΟΡΦΕΑΣ ΑΠΕΡΓΗΣ, ΦΟΙΒΗ ΓΙΑΝΝΙΣΗ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΓΙΑΝΝΑ ΜΠΟΥΚΟΒΑ, ΘΟΔΩΡΗΣ ΧΙΩΤΗΣ, επίμετρο: ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ

Μια συζήτηση για την ποίηση τώρα

εκδ. φρμκ, 2018, σελ. 221

Μ​​εγαλώσαμε, και στην ποίηση, στη σκιά μιας ηρωικής εποχής όπου μεσουράνησαν ονόματα ανήκοντα εδώ και δεκαετίες στη σφαίρα του μύθου. Οι σκιές, όμως, βρίσκονται σε κίνηση. Παραδείγματος χάριν, αποτραβιούνται. Μαζί με τη σκιά των μεγάλων αποτραβήχτηκε στον καιρό μας και ο δοκιμιακός-κριτικός λόγος γύρω από την ποίηση, εν πολλοίς και ο δημόσιος διάλογος γύρω από αυτήν. Μεγάλωσαν ήδη γενιές στο λιοπύρι της απουσίας και της σιωπής. Αλλά τα πράγματα αλλάζουν.

Επτά ποιήτριες και ποιητές σημερινοί, με έργο πίσω τους, συγκεντρωμένοι γύρω από το εξαμηνιαίο περιοδικό Φάρμακο [φρμκ] (πρώτο τεύχος άνοιξη-καλοκαίρι 2013) συμμετείχαν επί σειράν ετών σε μια οργανωμένη δημόσια συζήτηση όπου τέθηκαν όλα τα πιθανά ερωτήματα: τι γίνεται με τους προγόνους, γιατί και πώς γράφεται η ποίηση, πώς αλληλεπιδρά με τις άλλες τέχνες αλλά και με την επιστήμη, τη θεωρία και την κριτική, πώς αναμετριέται με την ιστορία κ.ά. Γεννημένοι ανάμεσα στο 1964 και στο 1977 οι ποιήτριες και οι ποιητές που καταγράφουν εδώ τις απόψεις τους δεν ανήκουν επ’ ουδενί στην ίδια κατεύθυνση όσον αφορά το ύφος, τη φόρμα, το περιεχόμενο των ποιημάτων τους. Αυτό που τους συνδέει είναι ίσως περισσότερο η ανάγκη και η κουλτούρα του διαλόγου, που ξεκάθαρα αποτυπώνεται στο βιβλίο που συζητούμε. Από τον Χιώτη, βραβευμένο ήδη διεθνώς για την ψηφιακή του ποίηση, μέχρι την Μπούκοβα που στην πατρίδα της, τη Βουλγαρία, βραβεύθηκε για τις μεταφράσεις της από τα αρχαία ελληνικά (μεταφράζει, επίσης, από τα νέα ελληνικά και τα λατινικά)· από τον πειραματικό ποιητή-περφόρμερ Αμανατίδη μέχρι την πανεπιστημιακό Γιαννίση· από τον διοργανωτή του «Με τα λόγια γίνεται» Ιωαννίδη μέχρι τη διευθύντρια του «Φάρμακου» Ηλιοπούλου και τον πολυσχιδή Απέργη έχει υφανθεί, με τα χρόνια, ένας πυκνός ιστός συνύπαρξης, συνεργασίας, διαλόγου που φέρει τώρα γόνιμους καρπούς.

Ο αναγνώστης θα απολαύσει κατά σημεία απόψεις τολμηρές, κρυστάλλινες, καταγεγραμμένες μάλιστα σε αντίστοιχο τόνο φρεσκάδας και φαντασίας. Θα διαβάσει, έτσι, για την ποίηση ως «άσκηση στην ετοιμότητα», για τη νεοπαγή ηθική της «εστίασης στο κείμενο και όχι στο δικό μου», για την ικανότητα της ποίησης στο «εννοιακό μιξάρισμα» αλλά και για «το παρόν ως φαγούρα» και την «ποίηση ως πολεμική τέχνη». Η έμφαση δίνεται συχνά στην παραδοχή της αδυναμίας, του κενού και της έλλειψης, αλλά και στην ανάγκη να στηθούν γέφυρες. Η δυναμική, καθόλου μελαγχολική διατύπωση τέτοιων διαπιστώσεων και αιτημάτων μορφοποιεί, στα μάτια μου, απαραγνώριστο μανιφέστο. Κατανοώ, όμως, απόλυτα την επιμονή των συντακτών του βιβλίου να απέχουν από τέτοια αμαρτωλά μονοπάτια.

Κατά σημεία, ο λόγος ορισμένων από τις ποιήτριες και τους ποιητές είναι διατυπωμένος στη βαριά επιστημονική αργκό των σύγχρονων πολιτισμικών σπουδών, σπουδών φύλου κ.λπ. ενώ ρητές και πυκνές είναι οι σχετικές αναφορές σε θεωρητικούς επιστήμονες και στοχαστές από αυτά τα πεδία. Ευτυχώς, στη συζήτηση και τις υπομνήσεις κυριαρχούν οι ποιητές, και μάλιστα οι παλιοί καλοί: ο Σεφέρης, ο Ελιοτ, η Τσβετάγιεβα.

Καθόλου περίεργο, καθώς πρόκειται για μορφές που όχι μόνον εισήγαγαν μείζονες «μεταρρυθμίσεις» αλλά και δεν φοβήθηκαν τον κριτικό – θεωρητικό μόχθο. Ξαφνιάζει λίγο η απουσία νεότερων ποιητριών-ποιητών συνομιλητών από τον διεθνή χώρο, μετά την εποχή των ιερών τεράτων. Αραγε η πρόταση των συντακτών του τόμου είναι ένα χαρμάνι των μεγάλων του μοντερνισμού, των θεωρητικών του μεταμοντέρνου και της πολύμορφης εμπειρίας και πρακτικής του παρόντος χρόνου;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή