ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ. Για πρώτη φορά στην ιστορία της Σουηδίας, η Βουλή της χώρας καταψήφισε χθες τον προτεινόμενο πρωθυπουργό επιβεβαιώνοντας το πολιτικό αδιέξοδο που προέκυψε από τις κάλπες της 9ης Σεπτεμβρίου. Ο Σοσιαλδημοκράτης Στέφεν Λεβέν ηττήθηκε με ψήφους 204-142, αλλά παραμένει στο αξίωμά του ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός, ενόσω οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας επιχειρούν να τετραγωνίσουν τον κύκλο του σχηματισμού κυβέρνησης.
Στις ασκήσεις επί χάρτου παρεμβάλλεται εν είδει «σφήνας» το αντιμεταναστευτικό κόμμα SD του Γίμι Οκεσον, με το οποίο κανένα από τα δύο μεγάλα μπλοκ δεν θα επιθυμούσε να συνεργαστεί. Το σύνταγμα επιτρέπει στον νεοεκλεγέντα πρόεδρο της Βουλής Αντρέας Νορλέν τέσσερις προσπάθειες να ορίσει πρωθυπουργό, ο οποίος να μην απορρίπτεται από την πλειοψηφία των βουλευτών (δεν χρειάζεται να διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών).
Το ίδιο το γεγονός ότι πρόεδρος της Βουλής εξελέγη χθες ο κεντροδεξιός Νορλέν και όχι κάποιος πολιτικός από τους Σοσιαλδημοκράτες, που ήρθαν με μεγάλη διαφορά πρώτοι στις εκλογές και ηγούνται του κατά μία έδρα μεγαλύτερου μπλοκ κομμάτων, δείχνει ότι η Σουηδία βρίσκεται στη φάση της υπέρβασης άγραφων κανόνων. Ο Νορλέν υποστηρίχθηκε από τα τέσσερα κόμματα του κεντροδεξιού συνασπισμού, αλλά και από το SD, με τους Σοσιαλδημοκράτες να καταγγέλλουν απαρχές συνεργασίας δεξιάς-ακροδεξιάς.
Κανένα ζήτημα δεν διχάζει τη σουηδική κεντροδεξιά περισσότερο από τη στάση που πρέπει να τηρήσει απέναντι στο κόμμα του Οκεσον, στην ιδρυτική ομάδα του οποίου, το 1988, βρίσκονταν πολυάριθμοι νεοναζί. Το κόμμα εξευγένισε την εικόνα του και απέσπασε 17% στις εκλογές, ευελπιστώντας να καταστεί απαραίτητο στήριγμα μιας κεντροδεξιάς κυβέρνησης.
Εδώ και χρόνια, οι δύο κυρίαρχοι συνασπισμοί κομμάτων αποφεύγουν κάτι τέτοιο, συμφωνώντας ότι όποιος από τους δύο διαθέτει περισσότερες έδρες θα κυβερνήσει, με μικρές παραχωρήσεις προς τον άλλον, ο οποίος θα επιδεικνύει κοινοβουλευτική ανοχή. Αυτό συνέβη στη δεύτερη κυβέρνηση μειοψηφίας του κεντροδεξιού Φρέντρικ Ράινφελντ και στην κυβέρνηση μειοψηφίας της οποίας ηγείτο μέχρι τώρα ο Σοσιαλδημοκράτης Λεβέν.
Ζυμώσεις
Ενδέχεται οι πολιτικές ζυμώσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη να οδηγήσουν σε αναδιάταξη των πολιτικών μπλοκ, καθώς οι κεντρώοι και οι φιλελεύθεροι επιμένουν σθεναρά στην απομόνωση του SD, άρα στην πιθανή στήριξη μιας σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης, ενώ οι Μετριοπαθείς και οι Χριστιανοδημοκράτες έχουν στο εσωτερικό τους τάσεις που αλληθωρίζουν προς την άκρα δεξιά.
Ο τωρινός επικεφαλής των «Μετριοπαθών» (Moderaterna), του μεγαλύτερου κεντροδεξιού κόμματος, Ουλφ Κρίστερσον, κατέκτησε το αξίωμα αυτό μετά τις εσωτερικές αντιδράσεις που είχαν προκαλέσει τα ανοίγματα της προκατόχου του προς το SD.
O Κρίστερσον υποστηρίζει ότι μπορεί να γίνει πρωθυπουργός με σοσιαλδημοκρατική στήριξη και ότι η μία έδρα διαφορά που έχουν τα δύο μπλοκ μεταξύ τους δεν νομιμοποιεί τον Λεβέν να παραμείνει στην εξουσία. Προκειμένου εξάλλου να αποδείξει ότι δεν έχει ξεκινήσει να συνεργάζεται με το SD, η κεντροδεξιά δεν ανταπέδωσε τη χάρη της εκλογής του Νορλέν, καταψηφίζοντας τον ακροδεξιό υποψήφιο για την αντιπροεδρία της Βουλής.