Σε μια υψηλού ρίσκου απόφαση –που μπορεί να βάλει σε νομικές περιπέτειες το έργο της διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις από αυτές που επιχειρεί να αποφύγει– προχώρησε η ΡΑΕ. Παρακάμπτοντας πλήρως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία χαρακτήρισε μη συμβατή με το ευρωπαϊκό πλαίσιο την απόφαση ανάθεσης της διασύνδεσης στον ΑΔΜΗΕ που έλαβε η ΡΑΕ στις 10 Σεπτεμβρίου, και απαίτησε την απόσυρσή της, η ΡΑΕ προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και, με νεότερη απόφασή της (838/2018), όρισε τη θυγατρική εταιρεία ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ «Aριάδνη Interconnection» ως φορέα για τη χρηματοδότηση και την κατασκευή του έργου κοινού ενδιαφέροντος (PCI) της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής, σε υποκατάσταση της εταιρείας Euroasia Interconnector που είναι ο επίσημος φορέας στο συγκεκριμένο σκέλος του ευρύτερου PCI της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ.
Στο αιτιολογικό της απόφασης, που δημοσιεύθηκε προχθές αργά το βράδυ στη Διαύγεια, και η οποία στηρίζεται στις ευρωπαϊκές οδηγίες περί ασφάλειας εφοδιασμού και στον Κανονισμό (347/013) της Ε.Ε. για την έγκαιρη ανάπτυξη και διαλειτουργικότητα των ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων, επικαλείται τον κίνδυνο μη επάρκειας ενεργειακού εφοδιασμού της Κρήτης. «Λαμβάνοντας υπόψη την κρισιμότητα του εθνικού ζητήματος της επάρκειας ενεργειακού εφοδιασμού της νήσου Κρήτης, καθώς και τη συναρτώμενη με αυτήν μέγιστη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου, όπως επιβεβαιώθηκε και με την από 11.07.2018 δημοσιευθείσα συγκεντρωτική έκθεση του οργανισμού (σχετ. 14), δεν ήταν επιτρεπτή οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση, η οποία θα έθετε τη χώρα σε δυσμενή θέση, δημιουργώντας μη αναστρέψιμη κατάσταση για τους καταναλωτές μιας απομονωμένης ενεργειακά περιοχής της, με επακόλουθες δυσμενείς συνέπειες και για την εθνική οικονομία, λόγω των επιβαρύνσεων με το αυξημένο κόστος των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) αλλά και με το κόστος λήψης έκτακτων μέτρων για την ενίσχυση του παραγωγικού δυναμικού του νησιού», αναφέρει το αιτιολογικό της απόφασης της ΡΑΕ. Το κατά πόσον με την απόφαση αποκαθίσταται η αρρυθμία που έχει προκληθεί στην υλοποίηση του έργου μένει να φανεί. Η Επιτροπή δεν έχει πει ακόμη τον τελευταίο λόγο και πιθανότατα η απάντηση της Κομισιόν να έρθει σήμερα από την επίτροπο Περιφερειακής Ανάπτυξης Κορίνα Κρέτσου που πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα.
Επιπλέον, η θέση της Επιτροπής, ότι η απευθείας ανάθεση του έργου στον ΑΔΜΗΕ δεν είναι συμβατή με το ευρωπαϊκό πλαίσιο, ενισχύει το νομικό οπλοστάσιο του Εuroasia στην περίπτωση που αποφασίσει να κινηθεί νομικά.
Η απόφαση της ΡΑΕ αναθέτει στον ΑΔΜΗΕ να διαθέσει έως τις 10 Δεκεμβρίου 2018, κατά προτεραιότητα στην Euroasia ή θυγατρική αυτής, μετοχές σε ποσοστό έως και 39% του μετοχικού κεφαλαίου του SPV «Αριάδνη Ιnterconnector». Bάση για τη συμφωνία της συνεργασίας των δύο μερών αποτελεί το πιο πρόσφατο κείμενο συμφωνίας που έχει προτείνει ο ΑΔΜΗΕ στην Euroasia. Το υπολειπόμενο ποσοστό (10%) δύναται να διατεθεί σε τρίτα μέρη. Κατά προτεραιότητα σε πιστοποιημένους διαχειριστές της Ε.Ε. μέσω διαγωνισμού. Σε περίπτωση μη διεξαγωγής διαγωνισμού ή μη εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τρίτα μέρη, οι μετοχές παραμένουν στον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος θα συμμετάσχει στην εταιρεία ειδικού σκοπού σε ποσοστό τουλάχιστον 51%. Το έργο θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία σε κάθε περίπτωση πριν από το 2022.
Οι τεχνικές προδιαγραφές
Σε σχέση με το επίμαχο θέμα των τεχνικών προδιαγραφών, η απόφαση της ΡΑΕ προβλέπει ότι οι τεχνικές προδιαγραφές του έργου θα υποβάλλονται από την «Αριάδνη», αφού έχει διασφαλίσει, κατόπιν συνεργασίας με τους αρμόδιους διαχειριστές και φορείς υλοποίησης, τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των υποτμημάτων του έργου κοινού ενδιαφέροντος Euroasia Interconnector και των εθνικών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας με τα οποία θα διασυνδεθεί.
Για το ίδιο θέμα η Ε.Ε. πρότεινε τη σύσταση επιτροπής, στην οποία θα συμμετέχουν ο ΑΔΜΗΕ, ο Εuroasia και τρίτος τεχνικός εμπειρογνώμονας που θα αποφασίζει όταν υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των δύο.
Τη δική του πρόταση κατέθεσε στην Ε.Ε. το υπουργείο Ενέργειας, το οποίο επίσης απορρίπτει την πρόταση της Κομισιόν για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας των ηλεκτρικών συστημάτων Κρήτης, Κύπρου και Ισραήλ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο πρότεινε στην επιτροπή διαλειτουργικότητας να συμμετάσχουν οι διαχειριστές αλλά και οι ρυθμιστές των εμπλεκόμενων χωρών (Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ), κατά το μοντέλο που εφαρμόστηκε σε άλλες διακρατικές ευρωπαϊκές ηλεκτρικές διασυνδέσεις.