Ολοένα μεγαλύτερη είναι η απήχηση που έχουν διεθνώς οι ελληνικές επιστημονικές δημοσιεύσεις, οι οποίες διακρίνονται όλο και περισσότερο για την ποιότητα και την πρωτοτυπία τους, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν συνεχώς περισσότερες αναφορές από άλλους επιστήμονες σε διεθνές επίπεδο.
Οι συνολικοί δείκτες και η θέση της Ελλάδας στην ΕΕ, στον ΟΟΣΑ και διεθνώς αναβαθμίζονται, η απήχηση των ελληνικών δημοσιεύσεων αυξάνεται και οι επιδόσεις των εγχώριων ερευνητικών φορέων βελτιώνονται, σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της νέας έκδοσης του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) «Ελληνικές Επιστημονικές Δημοσιεύσεις 2002-2016: Βιβλιομετρική ανάλυση ελληνικών δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά – Web of Science».
Η έκδοση αφορά τις δημοσιεύσεις των επιστημόνων που εργάζονται σε ελληνικούς φορείς, οι οποίες δημοσιεύτηκαν σε διεθνή περιοδικά κατά τη δεκαπενταετία 2002-2016. Ο δείκτης απήχησης των ελληνικών δημοσιεύσεων (μέσος όρος αναφορών ανά δημοσίευση) στην πενταετία 2012-2016 συνεχίζει να αυξάνει το προβάδισμά του, συγκρινόμενος με τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ. Ομοίως, πάνω από τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ διατηρείται το ποσοστό των ελληνικών δημοσιεύσεων που λαμβάνουν αναφορές.
Ο αριθμός των επιστημονικών περιοχών αριστείας, όπου οι ελληνικές δημοσιεύσεις ξεπερνούν σε απήχηση τον παγκόσμιο μέσο όρο, διευρύνεται, κυρίως στα επιστημονικά πεδία «Φυσικές Επιστήμες», «Μηχανική & Τεχνολογία» και «Ιατρική & Επιστήμες Υγείας». Παράλληλα, εντείνεται η δικτύωση και η συνεργασία των Ελλήνων επιστημόνων με το εξωτερικό και οι συνδημοσιεύσεις με επιστήμονες από άλλες χώρες συνεχίζουν να αυξάνονται.
Όπως δήλωσε η διευθύντρια του ΕΚΤ Εύη Σαχίνη, «οι Έλληνες επιστήμονες, μέσα από τις δημοσιεύσεις που παράγουν, επιβραβεύονται συνεχώς για την ποιότητα και την πρωτοτυπία του επιστημονικού τους έργου».
Αναλυτικότερα, το 2016 καταγράφηκαν 10.989 ελληνικές επιστημονικές δημοσιεύσεις, παρουσιάζοντας μία μικρή αύξηση σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη. Ο αριθμός των αναφορών στις ελληνικές δημοσιεύσεις μέσα στην πενταετία 2012-2016 έφθασε τις 392.230, σημειώνοντας ένα νέο ιστορικά υψηλό επίπεδο.
Την περίοδο 2012-2016, οι ελληνικές δημοσιεύσεις έλαβαν κατά μέσο όρο 7,13 αναφορές ανά δημοσίευση, ξεπερνώντας τον μέσο όρο αναφορών στην ΕΕ (6,36) και στον ΟΟΣΑ (6,24). Ο σχετικός δείκτης απήχησης των ελληνικών δημοσιεύσεων διαμορφώθηκε στο 1,12 σε σχέση με την ΕΕ και στο 1,14 σε σχέση με τον ΟΟΣΑ.
Επίσης, το ποσοστό των ελληνικών δημοσιεύσεων που λαμβάνουν αναφορές -ένας ακόμα δείκτης που αποτυπώνει την πρωτοτυπία και την ποιότητα του ερευνητικού έργου και την αναγνωρισιμότητα των επιστημόνων συγγραφέων- διαμορφώθηκε την περίοδο 2002-2016 στο 72,9%, πάνω από το ποσοστό της ΕΕ (71,6%) και του ΟΟΣΑ (71,1%).
Ειδικότερα, 1.047 ελληνικές δημοσιεύσεις κατατάχθηκαν παγκοσμίως στο 1% των δημοσιεύσεων με υψηλή απήχηση, 3.862 δημοσιεύσεις στο 5%, 6.955 στο 10%, 15.249 δημοσιεύσεις στο 25% και 27.718 δημοσιεύσεις στο 50%. Για πρώτη φορά η Ελλάδα ξεπέρασε τον παγκόσμιο μέσο όρο σε όλες τις κατηγορίες.
Σημαντική είναι επίσης η ηγετική συμμετοχή των Ελλήνων επιστημόνων στις δημοσιεύσεις με υψηλή απήχηση. Σε ποσοστό 24,5% των δημοσιεύσεων με ελληνική συμμετοχή που ανήκουν στο κορυφαίο 1%, ο πρώτος συγγραφέας προέρχεται από ελληνικό φορέα. Στο κορυφαίο 5% το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 36,8% και στο κορυφαίο 10% σε 42,9%.
Στην πενταετία 2012-2016 η συμμετοχή των Πανεπιστημίων στο σύνολο των ελληνικών δημοσιεύσεων ήταν 83,7% (48.342 δημοσιεύσεις), των Ερευνητικών Κέντρων της ΓΓΕΤ 14,4% (8.302 δημοσιεύσεις), των Δημόσιων Νοσοκομείων 10,1% (5.814 δημοσιεύσεις) και των ΤΕΙ 5,7% (3.288 δημοσιεύσεις), ενώ οι υπόλοιπες κατηγορίες φορέων είχαν μερίδια κάτω από 5%.
Το 2016 οι περισσότερες ελληνικές δημοσιεύσεις ανήκαν στο επιστημονικό πεδίο «Φυσικές Επιστήμες» (48,7%), «Ιατρική & Επιστήμες Υγείας» (36,6%), «Μηχανική & Τεχνολογία» (24,1%), «Κοινωνικές Επιστήμες» (7,6%), «Γεωργικές Επιστήμες» (3,1%) και «Ανθρωπιστικές Επιστήμες» (1,8%).
Η υψηλότερη διεθνής απήχηση (δείκτης 1,24) καταγράφεται στις «Φυσικές Επιστήμες» και ακολουθούν «Ιατρική & Επιστήμες Υγείας» (1,23), «Μηχανική & Τεχνολογία» (1,13), «Γεωργικές Επιστήμες» (1,01), «Κοινωνικές Επιστήμες» (0,94) και «Ανθρωπιστικές Επιστήμες» (0,86).
Στη διάρκεια της δεκαπενταετίας 2002-2016, παρατηρείται μεγάλη αύξηση στο ποσοστό των δημοσιεύσεων που πραγματοποιούνται με συνεργασία, είτε με ελληνικούς ή είτε με ξένους φορείς. Το 2016, το 77,4% των ελληνικών δημοσιεύσεων ήσαν προϊόν συνεργασίας. Ειδικότερα, το 58,7% των ελληνικών δημοσιεύσεων παράγεται με τη συνεργασία φορέων από το εξωτερικό, ενώ το 37,2% πραγματοποιείται από συνεργασίες μεταξύ ελληνικών φορέων.
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ