Οι νοικοκυραίοι της ψωροκώσταινας ήταν οι πρώτοι που εγκαταστάθηκαν σε διαμερίσματα με κεντρική θέρμανση και ασανσέρ, αυτοί έστελναν τα παιδιά τους στο πανεπιστήμιο για να σπουδάσουν, αυτοί βιάζονταν να επουλώσουν τα κοινωνικά τραύματα που είχε αφήσει ο Εμφύλιος. Αυτοί έφτιαξαν τις μεγάλες πόλεις, για καλό και για κακό, και αυτοί τούς έδιναν ζωή, είτε με το εμπόριο, μικρότερο ή μεγαλύτερο, είτε δημόσιοι υπάλληλοι, τραπεζοϋπάλληλοι, γιατροί και δικηγόροι, ήταν ο κορμός της χώρας. Συντηρητικοί στις απόψεις τους για την κοινωνία, θρησκευόμενοι ως επί το πλείστον, είχαν έναν βαθιά ριζωμένο πατριωτισμό: ήθελαν η χώρα που θα άφηναν στα παιδιά τους να είναι καλύτερη από αυτήν που γέννησε τους ίδιους. Κοινώς να έχει μικρύνει η απόσταση που χώριζε την ψωροκώσταινα από τα σύγχρονα κράτη της Δύσης, στα οποία ήταν στραμμένο το βλέμμα τους. Από εκεί έφθαναν τα περισσότερα προϊόντα που έβγαζαν την ελληνική ζωή από την υπανάπτυξη, από το αυτοκίνητο ώς τα ραδιόφωνα. Τα ευρωπαϊκά ταξίδια ήταν πολυτέλεια. Από τα ανώτερα ώς τα κατώτερα μεσαία στρώματα, ο τρόπος ζωής δεν διέφερε πολύ. Προτού οι Ελληνες γίνουν γευσιγνώστες, έπιναν όλοι το ίδιο κρασί, στις ίδιες ταβέρνες, και προτού αρχίσουν να κακοποιούν τη σος ταρτάρ απολάμβαναν τα ίδια κοψίδια. Είχαν συνείδηση των ελλειμμάτων τους και είχαν το ταλέντο να αυτοσαρκάζονται. Ο ελληνικός κινηματογράφος του καιρού εκείνου είναι η απολαυστική πινακοθήκη των «νοικοκυραίων». Να θυμίσω ότι η «Κ» από αύριο ξεκινά με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα μια σειρά από βιογραφίες των ηθοποιών των οποίων το ταλέντο εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να συγκινεί.
Πότε απαξιώθηκαν οι «νοικοκυραίοι»; Μάλλον την εποχή που ο πλούτος για να αποκτηθεί έπρεπε να είναι ανοικοκύρευτος. Η «αστακομακαρονάδα» –ιδέα και όχι πιάτο– το «σκάφος» και η «Μύκονος» –μεγάλες ιδέες που κατέληξαν στη σύγχρονη μικρασιατική καταστροφή– δεν ήταν για τους «νοικοκυραίους» που έπρεπε να σηκωθούν νωρίς για να ανοίξουν τα μαγαζιά τους και να πάνε στο γραφείο.
Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Η κατάρρευση της εκπαίδευσης δεν έδινε πια τη δυνατότητα στα παιδιά τους να ζήσουν καλύτερη ζωή από τους ίδιους. Η καταστροφή του κέντρου της πρωτεύουσας εξαφάνισε τον ζωτικό χώρο τους. Θα μου πείτε, Ελλάδα δεν είναι μόνον η πρωτεύουσα. Η πρωτεύουσα, όμως, δίνει τον τόνο. Εγκλωβίστηκαν στα χαρακώματα ανάμεσα σε δύο πυρά: από τη μια, το ληστρικό κράτος και, από την άλλη, οι τσογλανοπαρέες. Το καλοκαίρι στο Μάτι κάποιοι ανίκανοι και δόλιοι έστειλαν τους νοικοκυραίους στην πυρά στην κυριολεξία.
«Νοικοκυραίοι», ήτοι τα μεσαία στρώματα που εξασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή στη δημοκρατία. Αν εξαφανιστούν, αλίμονο και στην κοινωνική συνοχή και στη δημοκρατία.