Δεν είναι μόνον η Ιταλία που θέλει να εφαρμόσει πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική.
Η Ισπανία ακολουθεί την ίδια κατεύθυνση. Μετά τρία χρόνια με ανάπτυξη της οικονομίας υψηλότερη από 3% και επτά χρόνια λιτότητας υπό το Λαϊκό Κόμμα, η κυβέρνηση μειοψηφίας του Σοσιαλδημοκράτη Πέδρο Σάντσεθ παρουσίασε προϋπολογισμό που περιλαμβάνει σημαντική αύξηση των δαπανών για συντάξεις, Παιδεία και έρευνα, επιδόματα ανεργίας και τη μεγαλύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού εδώ και 40 χρόνια.
Ο Σάντσεθ έλαβε την υποστήριξη του αριστερού κόμματος Podemos, ενώ το δεξιό Λαϊκό Κόμμα τον κατηγόρησε ότι ο προϋπολογισμός είναι «ανέφικτος, ανεύθυνος και αυτοκτονικός», και πρόβλεψε ότι θα απορριφθεί από την Κομισιόν, η οποία δεν είναι ακριβώς ενθουσιασμένη. «Είναι επείγον να επουλώσουμε τις πληγές της λιτότητας, να κλείσουμε το κοινωνικό χάσμα, να μειώσουμε την ανισότητα, την αβεβαιότητα και τη φτώχεια», αναφέρεται στο σχέδιο έκτασης 50 σελίδων που υπέγραψαν ο Σάντσεθ και ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, ηγέτης του Podemos.
Η υπουργός Οικονομικών Μαρία Χεσούς Μοντέρο δήλωσε ότι η πρόταση των δύο κομμάτων θα βοηθήσει «στην προστασία των πιο ευάλωτων ανθρώπων», θα ενισχύσει το κοινωνικό κράτος, ενώ, παράλληλα, σέβεται τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες.
Τα βασικά σημεία του σχεδίου δείχνουν σημαντική στροφή σε μια πιο προοδευτική οικονομικά πολιτική, η οποία ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 1,8% του ΑΕΠ από 1,3% που ήταν ο προηγούμενος στόχος. Ο τελικός στόχος θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα, όταν η Μαδρίτη θα αποστείλει το προσχέδιο του προϋπολογισμού προς έγκριση στις Βρυξέλλες. Ενα από τα σημαντικότερα μέτρα είναι η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 22%, από τα 736 ευρώ στα 900, εφόσον φυσικά εγκριθεί ο προϋπολογισμός, προοπτική καθόλου βέβαιη, δεδομένου ότι ο Σάντσεθ θα πρέπει να έχει και τη στήριξη των καταλανικών και των βασκικών κομμάτων.
Η ομοσπονδία εργοδοτών έχει δηλώσει ότι τόσο μεγάλη αύξηση του κατώτατου μισθού θα επηρεάσει αρνητικά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, τους μισθούς και γενικότερα την οικονομία. Σάντσεθ και Ιγκλέσιας συμφώνησαν στην αύξηση των συντάξεων, ανάλογα με το ύψος του πληθωρισμού (δημοσιονομικό κόστος άνω του 1 δισ. ευρώ), στην αύξηση της επένδυσης σε Παιδεία και έρευνα (κόστος άνω του 1,3 δισ. ευρώ), στην αύξηση των δαπανών για επιδόματα ανεργίας και αναπηρίας (850 εκατ. ευρώ) και σε άλλα μέτρα με συνολικό δημοσιονομικό κόστος 5,7 δισ. ευρώ. Υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος είπε στην El Pais ότι «μια υπεύθυνη κυβέρνηση που θέλει να κυβερνήσει δεν μπορεί να υπογράφει αύξηση του κατώτατου μισθού κατά περισσότερο από 20%, όταν η ανεργία είναι 15% και το εργατικό δυναμικό είναι ανειδίκευτο. Τα μέτρα που επηρεάζουν τις επιχειρήσεις δεν φαίνεται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση».
Η Μαδρίτη ελπίζει να καλύψει το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος, αυξάνοντας κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες τη φορολογία όσων έχουν εισόδημα περισσότερο από 130.000 ευρώ και κατά 4 μονάδες όσων έχουν εισόδημα άνω των 300.000 ευρώ. Επίσης, η κυβέρνηση σχεδιάζει να περιορίσει στο 15% τον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή για επιχειρήσεις και στο 18% για τις τράπεζες και τις πετρελαϊκές εταιρείες.
Κατά μέτωπον σύγκρουση
Στο ιταλικό μέτωπο, Βουλή και Γερουσία ενέκριναν χθες το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2019, που περιλαμβάνει στόχο για δημοσιονομικό έλλειμμα 2,4%, και πλέον η Ρώμη οδεύει προς κατά μέτωπον σύγκρουση με τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το ΔΝΤ. «Η Ιταλία δεν τηρεί τις υποσχέσεις», δήλωσε χθες στη Monde ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αναφερόμενος στον ιταλικό προϋπολογισμό. «Δεν έχω τίποτε εναντίον της Ιταλίας. Την αγαπώ. Το να μας περιγράφουν (σ.σ.: οι ηγέτες του ιταλικού κυβερνητικού συνασπισμού) ως ψυχρούς και αναίσθητους απέναντι στις εκκλήσεις του λαού, αυτό πρέπει οπωσδήποτε να σταματήσει», προσέθεσε. Την ίδια ώρα, ο Πόουλ Τόμσεν, επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ, δήλωσε χθες ότι η Ιταλία πρέπει να σεβαστεί τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες και ότι «δεν είναι αυτή η κατάλληλη στιγμή για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, αυτή είναι η στιγμή για δημοσιονομική διαρθρωτική προσαρμογή. Η αντίδραση της αγοράς είναι αρκετά αρνητική και αυτό τονίζει το επιχείρημα περί (ανυπαρξίας) δημοσιονομικού περιθωρίου». Παράλληλα, αξιωματούχος της Κομισιόν εξέφρασε την ανησυχία ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ιταλίας το 2019 θα αποδειχθεί υψηλότερο από το 2,4% του ΑΕΠ που προβλέπει η Ρώμη.