Η πολιτική προστασία χρειάζεται περισσότερη και στοχευμένη συμμετοχή της ΕΕ

Η πολιτική προστασία χρειάζεται περισσότερη και στοχευμένη συμμετοχή της ΕΕ

3' 0" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η κλιματική αλλαγή έχει χαρακτηριστεί μία από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες απειλές του 21ου αιώνα. Συνοδεύεται από ολοένα πιο ακραία καιρικά φαινόμενα-καταιγίδες, πλημμύρες και πυρκαγιές σε όλη την Ευρώπη, που αποτελούν σοβαρή απειλή για τις κοινωνίες, τις οικονομίες και τα οικοσυστήματά μας. Μόνο το 2017, ακραία καιρικά φαινόμενα προκάλεσαν 200 θανάτους. Η Ελλάδα έχει επανειλημμένα θρηνήσει θύματα φυσικών καταστροφών. Αυτές οι καταστροφές απαιτούν αλληλοβοήθεια και συνεργασία πέρα από τα εθνικά σύνορα. 

Με τον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης, ΕΕ θεσμοθέτησε τη διασυνοριακή συνεργασία. Το Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών αποτελεί την ορατή έκφραση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης – όπως αναφέρει ενδιάμεση αξιολόγηση. Ωστόσο, αυτό το σύστημα, που βασίζεται σε εθελοντικές συνεισφορές των κρατών μελών, έχει αποδειχθεί ανεπαρκές για την ανταπόκριση σε μείζονες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) σχεδίασε έναν πλήρως ανεπτυγμένο Μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης, βασισμένο σε τρία ουσιαστικά στοιχεία:

1. Μια ευρωπαϊκή ικανότητα πολιτικής προστασίας

Μια πραγματική ευρωπαϊκή ικανότητα πολιτικής προστασίας θα συμπληρώνει τις ελλείψεις που εντοπίζονται στα εθνικά συστήματα ανταπόκρισης. Για την οικοδόμησή της, η Ένωση πρέπει να χρηματοδοτήσει την απόκτηση νέων πόρων, π.χ. πυροσβεστικών αεροσκαφών. Αυτοί οι νέοι πόροι θα μπορούσαν να βασίζονται σε συμβόλαια εκμίσθωσης, ή στην επισκευή και προσαρμογή υφιστάμενου εξοπλισμού, με σημαντική συνεισφορά της Ένωσης. Η Ένωση θα μπορούσε επίσης να επωμισθεί το κόστος των δράσεων του μηχανισμού, ή το μεταφορικό κόστος. Κάποιες από αυτές τις πτυχές προβλέπονται ήδη στον υφιστάμενο μηχανισμό, πράγμα που αποτελεί καλή αρχή. Ωστόσο, ο χαμηλός βαθμός συγχρηματοδότησης που παρέχεται στο υφιστάμενο σύστημα σημαίνει ότι δεν αξιοποιούνται πλήρως τα κίνητρα.

2. Συνέπεια της ικανότητας με άλλα υφιστάμενα μέσα

Ο νέος μηχανισμός πρέπει επίσης να είναι πιο συνεπής, τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι η οικοδόμηση ευρωπαϊκής ικανότητας πολιτικής προστασίας πρέπει να συμβαδίζει με περαιτέρω προσπάθειες πρόληψης από τα κράτη μέλη. Η πρόληψη πρέπει να αποτελεί μείζον σημείο εστίασης της διαχείρισης καταστροφών και να αναπτυχθεί, από κοινού με το μηχανισμό ανταπόκρισης. Ο νέος μηχανισμός πρέπει να συνδυάζεται με άλλα υφιστάμενα ενωσιακά μέσα ανταπόκρισης σε καταστροφές, όπως το μέσο ανθρωπιστικής βοήθειας. Ο ορθός συντονισμός μεταξύ των δύο μέσων θα εξασφαλίσει ότι η συνολική δράση της ΕΕ είναι συνεπέστερη και αποτελεσματικότερη, τόσο εκτός όσο και εντός των συνόρων της ΕΕ.

3. Δίκαιη κατανομή των πόρων

Ο προϋπολογισμός του υφιστάμενου μηχανισμού, που φτάνει τα 368 εκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2014-2020, ωχριά σε σχέση με τα περισσότερα από 433 δισ. ευρώ των οικονομικών ζημιών που προκαλούν τα ακραία κλιματικά φαινόμενα που έχουν πλήξει τα κράτη μέλη από το 1980 και μετά.

Η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική δέσμευση πρέπει να συνοδεύεται από κατάλληλο συντονιστικό ρόλο για την ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναμένεται να ασκεί πλήρη έλεγχο και εποπτεία σε κάθε νέα ευρωπαϊκή ικανότητα πολιτικής προστασίας. Δεδομένου ότι η Ένωση θα μεριμνήσει πλήρως για την απόκτηση πόρων για την νέα ικανότητα, θα διατηρεί επίσης την κατοχή τους.

Τέλος, επιθυμούμε να τονίσουμε ότι οι πολίτες συνεχίζουν να εμπιστεύονται μια ευρωπαϊκή υπηρεσία πολιτικής προστασίας: για πολλά χρόνια, τα στοιχεία του Ευρωβαρομέτρου δείχνουν σταθερά ότι 90% των ερωτηθέντων θεωρούν σημαντικό η ΕΕ να συμβάλλει στο συντονισμό της απόκρισης σε καταστροφές εντός της επικράτειάς της, μέσω του ρόλου πολιτικής προστασίας της. Η πλειονότητα των πολιτών της ΕΕ (56%) φρονούν ότι η χώρα τους δεν διαθέτει τα μέσα να αντιμετωπίσει μόνη της όλες τις μείζονες καταστροφές. Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν ότι η πολιτική προστασία είναι ένας από τους τομείς όπου οι πολίτες επιθυμούν περισσότερη Ευρώπη.

*Ο Δημήτρης Δημητριάδης είναι Πρώην Πρόεδρος και μέλος της ΕΟΚΕ

Η γνωμοδότηση του κ. Δημητριάδη θα συζητηθεί στην ολομέλεια της ΕΟΚΕ παρουσία του Χρήστου Στυλιανίδη Επιτρόπου Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων, στις 18 Οκτωβρίου 9:00. Η συνεδρίαση θα μεταδοθεί ζωντανά εδώ 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή