«Το σινεμά ενώνει τους ανθρώπους, δεν τους χωρίζει»

«Το σινεμά ενώνει τους ανθρώπους, δεν τους χωρίζει»

2' 54" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ. «Το σινεμά ενώνει τους ανθρώπους, δεν τους χωρίζει», είπε ο Αλβανός σκηνοθέτης Μπουγιάρ Αλιμάνι προχθές το βράδυ, πριν από την προβολή της βραβευμένης ταινίας του «Η αντιπροσωπεία», στο 59ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Η αίθουσα ήταν γεμάτη, αλλά αυτό έχει πάψει να αποτελεί «εξαίρεση»· είναι κανόνας. Η χωρητικότητα βρίσκεται στο 95%, ακόμη και οι λιγότερο συζητημένες ταινίες, σε μεσημεριανές προβολές, είναι sold out.

Η ταινία του Αλιμάνι (απέσπασε πρόσφατα το Μεγάλο Βραβείο του 34ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Βαρσοβίας), συμπαραγωγή Αλβανίας, Ελλάδας, Γαλλίας και Κοσόβου, συγκαταλέγεται στις πιο πολιτικές της φετινής διοργάνωσης. Διαδραματίζεται το 1990 στην Αλβανία και έχει ως κεντρικό ήρωα έναν πολιτικό κρατούμενο, επί 16 χρόνια, τον οποίο το καθεστώς της χώρας επιχειρεί να μεταφέρει, από την απόμακρη, ορεινή φυλακή του στα Τίρανα. Σκοπός της μετακίνησης να εμφανιστεί σε μια ομάδα διπλωματών από τη Δύση, σε μια προσπάθεια της κομμουνιστικής κυβέρνησης να κατασκευάσει εικόνα φιλική προς την Ευρώπη, να πείσει για τη μη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο 49χρονος καταξιωμένος σκηνοθέτης (έφτασε στην Ελλάδα το 1992 ως οικονομικός μετανάστης και από το 2012 είναι εγκατεστημένος στη Νέα Υόρκη) χειρίζεται αριστοτεχνικά το θέμα, με μια κάμερα που αναπνέει στις θερμοκρασίες των ηρώων, ακολουθώντας τις συγκρούσεις, υπόγειες και φανερές, καταγράφοντας τον απόλυτο παραλογισμό και τη γελοιότητα του καθεστώτος – με κόστος, όμως, ανθρώπινες ζωές. Η φύση παρεμβαίνει ως στοιχείο της δραματουργίας, τοπία και πρόσωπα συνθέτουν μια υποβλητική και επιβλητική ατμόσφαιρα. «Η ταινία αναφέρεται στην αντίσταση ενός ανθρώπου που δεν θέλει να γίνει εργαλείο του συστήματος. Εχει σημασία αυτό, ιδιαίτερα τώρα, που η δημοκρατία στη χώρα μου παίρνει μια περίεργη τροπή», είπε ο Αλιμάνι μετά το τέλος της προβολής. «Δημοκρατία δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν είμαστε ελεύθεροι να λέμε τη γνώμη μας χωρίς να φοβόμαστε τον άλλον», πρόσθεσε.

Προχθές βράδυ προβλήθηκε μία από τις τρεις ελληνικές συμμετοχές του διεθνούς διαγωνιστικού, «Η δουλειά της» του Νίκου Labot, αφήνοντας πολύ καλές εντυπώσεις, ιδιαίτερα η ερμηνεία της πρωταγωνίστριας Μαρίσσας Τριανταφυλλίδου. Η Παναγιώτα Σιμιτζή, μια 40χρονη, σχεδόν αναλφάβητη, ταπεινή νοικοκυρά, με δύο παιδιά και ένα σύζυγο άνεργο (εκ βολέματος), αναγκάζεται να αναζητήσει για πρώτη φορά δουλειά ως καθαρίστρια σε ένα πολυκατάστημα. Μισθός, 585 μεικτά. Ο πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης αποστρέφεται τις «ευκολίες» του θέματος. Αποτυπώνει με διεισδυτικό βλέμμα τη συνθετότητα του προβλήματος. Από τη μια, συνθήκες εκμετάλλευσης και εργασιακής απαξίωσης, από την άλλη η γυναίκα αυτή βιώνει για πρώτη φορά το αίσθημα της προσωπικής, οικονομικής και συναισθηματικής ανεξαρτησίας. Η «ευτυχία» δεν κρατάει πολύ, εκείνη όμως μαθαίνει να «υπάρχει» με αξιοπρέπεια, δεν θα είναι ποτέ η ίδια…

Καθώς το 59ο Φεστιβάλ φτάνει στο τέλος του, αύριο είναι η τελετή λήξης με την απονομή των βραβείων, πυκνώνουν ενδιαφέροντα γεγονότα όπως ήταν η συζήτηση για «το ελληνικό queer σινεμά» ή η παρουσία του σκηνοθέτη Ρομέν Γαβράς (που έχει το δικό του fan club) για να παρουσιάσει τη νέα του ταινία «Ο κόσμος σου ανήκει».

H έννοια queer, όπως επισήμανε ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Γιάνναρης, «ξεκίνησε σαν μια βρισιά και έφτασε να αποτυπώνει μια συνειδητή επιλογή του να προσπαθεί κάποιος να διαχωρίσει τη δική του θέση και σεξουαλικότητα μέσα στην ίδια την κοινότητα των ομοφυλοφίλων».

«Ποιο είναι το βήμα που έκανε φέτος το Φεστιβάλ», ρωτήσαμε τον καλλιτεχνικό διευθυντή Ορέστη Ανδρεαδάκη. «Πάτησε πιο γερά στα πόδια του ύστερα από μια περίοδο οικονομικών δυσκολιών που έφεραν μικρή συρρίκνωση της παρουσίας του στο εξωτερικό», απάντησε. «Το στοίχημά μας είναι να αυξηθεί και πάλι η ανταγωνιστικότητά του, να εδραιώσει τη θέση του ανάμεσα στα διεθνή φεστιβάλ, ίσου μεγέθους και ηλικίας». Το 59ο Φεστιβάλ ισχυροποίησε το σήμα πως οι οιωνοί είναι με το μέρος του θεσμού.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή