Γιατί κάποιος να πλαστογραφήσει τη δεκαετία του ’50 τον πίνακα μιας ζωγράφου εντελώς άγνωστης τότε; Ακόμη όμως κι αν το έκανε, γιατί δεν δημιούργησε ένα πιστό αντίγραφο, αλλά έναν πίνακα που απλώς έχει ομοιότητες με τον πρωτότυπο; Και μόνο αυτές οι πρώτες πρόχειρες σκέψεις, είναι αρκετές για να προκαλέσουν σοβαρές ρωγμές στους ισχυρισμούς του ρωσικού μουσείου «Ροστόβσκι Κρεμλ».
Το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΚΜΣΤ) στη Θεσσαλονίκη ενημερώθηκε προ τεσσάρων μηνών με επιστολή του ρωσικού μουσείου σχετικά με την τεχνική εμπειρογνωμοσύνη για έργα του που διεξήγαγε το 2017 και από την οποία φέρεται να προέκυψε πως ένας πίνακας της συλλογής του που αποδίδεται στη ζωγράφο Λιουμπόβ Ποπόβα με τίτλο «Μη Aντικειμενική Σύνθεση» δεν είναι γνήσιος.
«Εκαναν τεχνικές αναλύσεις σε εργαστήριο της Αγίας Πετρούπολης και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν πρόκειται για έργο της ρωσικής πρωτοπορίας», μας εξηγεί η διευθύντρια του ΚΜΣΤ Μαρία Τσαντσάνογλου. «Κι επειδή ο συγκεκριμένος πίνακας έχει κάποιες ομοιότητες με έναν ζωγραφικό πίνακα της Ποπόβα που ανήκει στη συλλογή Κωστάκη του ΚΜΣΤ και έχει τίτλο “Ζωγραφικό Αρχιτεκτόνημα”, το ρωσικό μουσείο άφησε να εννοηθεί ότι το έργο της συλλογής Κωστάκη αποτελεί το αντικατασταθέν με αντίγραφο, πρωτότυπο έργο που υποτίθεται πως βρισκόταν αρχικά στη δική τους συλλογή».
Λ. Ποπόβα, «Ζωγραφικό αρχιτεκτόνημα» (1918). MOMus – Mουσείο Μοντέρνας Τέχνης (πρώην ΚΜΣΤ).
Χθες, μάλιστα, το ρωσικό πρακτορείο TASS δημοσίευσε δηλώσεις του υποδιευθυντή του μουσείου, Σεργκέι Σαζόνοφ, που αναφέρει πως έχουν ενημερωθεί το υπουργείο Πολιτισμού και οι αρμόδιες διωκτικές αρχές της Ρωσίας –αυτό συμβαίνει σε κάθε ανάλογη περίπτωση και όχι μόνο στη Ρωσία– και μόλις ασκηθεί ποινική δίωξη, το γεγονός θα αποκτήσει νομική υπόσταση.
Η κ. Τσαντσάνογλου, πάντως, διευκρινίζει στην «Κ» πως «έχουμε συναντηθεί δύο φορές στη Θεσσαλονίκη με τον κ. Σαζόνοφ, ο οποίος ζήτησε την επιστημονική μας βοήθεια. Στο πλαίσιο του κώδικα μουσειακής δεοντολογίας είμαστε ανοικτοί σε κάθε επιστημονική συνεργασία που διενεργείται με καλή πίστη, αλλά από εκεί και πέρα δεν υπάρχει κάτι για να συζητήσουμε. Μάλιστα, τους έχουμε ζητήσει στοιχεία τα οποία δεν μας έχουν αποστείλει. Εμείς είμαστε απολύτως βέβαιοι για την ασφαλή και τεκμηριωμένη προέλευση του συγκεκριμένου πίνακα. Η δική τους επιχειρηματολογία δεν συνοδεύεται από τεκμηριωμένη εμπειρογνωμοσύνη».
Με παρόμοιο σκεπτικό, το ρωσικό μουσείο διατυπώνει ανάλογους ισχυρισμούς και για το έργο «Το σαμοβάρι» του Καζιμίρ Μαλέβιτς που βρίσκεται στη συλλογή του αμερικανικού ΜΟΜΑ.
Tο «Ροστόβσκι Κρεμλ» βρίσκεται στην κωμόπολη Ροστόφ κοντά στη Μόσχα. Στις συλλογές του έχει κυρίως έργα για την ιστορία της περιοχής, λαϊκά έργα τέχνης και κάποια ρωσικής πρωτοπορίας.