Πρέπει να είναι μετρημένοι στα δάχτυλα όσοι δεν συνδέουν σε δευτερόλεπτα το όνομα του Αντι Γουόρχολ με μια εικόνα της ποπ κουλτούρας. Τα έργα του Αμερικανού καλλιτέχνη με καταγωγή από τη Σλοβακία άλλαξαν την παλέτα της σύγχρονης τέχνης σε μια εποχή που μεσουρανούσε η ζωγραφική, έδωσαν νέα πνοή στην τέχνη της μεταξοτυπίας, μας έκαναν να κοιτάξουμε διαφορετικά τον Μάο και τη Μέριλιν Μονρόε, ένωσαν τον κόσμο της τέχνης με εκείνον της διαφήμισης, ενώ ορισμένα από τα έργα του, όπως είδαμε στη μεγάλη αναδρομική έκθεση του Μουσείου Γουίτνεϊ που άνοιξε την περασμένη Δευτέρα, είναι ακόμη ανοιχτά σε ερμηνείες και μελέτη.
Η έκθεση «Andy Warhol: From A to B and Back Again», η πρώτη αναδρομική για τον καλλιτέχνη μετά το 1989, παρουσιάζει περισσότερα από 350 έργα, ξεκινώντας από τη δεκαετία του ’50 όταν μετακόμισε στη Νέα Υόρκη από το Πίτσμπουργκ και έγινε γνωστός ως εικονογράφος σε κορυφαίες εταιρείες μόδας. Σχέδια παπουτσιών και χεριών σε χαρτί, κολάζ με χρυσό, αυτοπορτρέτα και σχέδια του Τρ. Καπότε που θαύμαζε, γυμνά των φίλων και εραστών του συνθέτουν τα έργα που παρουσιάζονται από τη δεκαετία του ’50, ανάμεσα στα οποία και ένα σχέδιο της μητέρας του, Τζούλια Γουόρχολα, η οποία αν και ερασιτέχνις τον επηρέασε βαθιά. Μεγάλο μέρος καταλαμβάνουν τα ποπ αρτ έργα του, από τα μπουκάλια της κόκα-κόλα μέχρι τις σούπες Κάμπελ, τον Σούπερμαν και τον Ντικ Τρέισι, τα πορτρέτα διάσημων προσωπικοτήτων της εποχής που με τα ζωηρά τους χρώματα και την επανάληψη, όπως ο «Triple Elvis» (Πρίσλεϊ), ο «Silver Marlon» (Μπράντο) άλλαξαν την επικρατούσα αντίληψη για τα έργα τέχνης.
Εντυπωσιακός είναι ο πίνακας του Μάο (1972) που φτάνει τα 5 μέτρα ύψος, ενώ εξαιρετική ήταν η ιδέα της εγκατάστασης «Cow Walpaper» (1966) με το γνωστό έργο του καλλιτέχνη σε ροζ και κίτρινο να καλύπτει σαν ταπισερί μια γκαλερί. Μέσα από τη σειρά Death and Disaster μίλησε για τη βία στην Αμερική του ’60, τους αγώνες για τα δικαιώματα της μαύρης κοινότητας («Mustard Race Riot»,1963), ενώ στη σειρά «Ladies and Gentelmen» παρουσιάζει πορτρέτα από τις drug queen της εποχής αλλά και ακτιβιστριών της LGBT κοινότητας, όπως τη Μάρσα Τζόνσον. Τα έργα που παρουσιάζονται στο μουσείο από το 1978 και μετά, όπως το μνημειακό «Sixty-Three White Mona Lisas» (1979) αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για τον θεατή να δει τον πειραματισμό του Γουόρχολ με την αφαίρεση.
Η έκθεση περιλαμβάνει βίντεο που γύρισε ο ίδιος και ηχητικό υλικό, αλλά αν βρεθείτε στο Γουίτνεϊ και ολοκληρώσετε τη χορταστική ρετροσπεκτίβα ανεβείτε δύο ορόφους και αναζητήστε τον πίνακα «Andy Warhol» (1970) της Αλις Νιλ που παρουσιάζει τον καλλιτέχνη γυμνό από τη μέση και πάνω, με φανερά τα χειρουργικά σημάδια και τον κορσέ που έπρεπε να φοράει μετά την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του το 1968. Εύθραυστος και παντοδύναμος μαζί.
Μουσείο Γουίτνεϊ, έως 31 Μαρτίου 2019.