Με τα πιο μελανά χρώματα περιγράφουν την καθημερινότητα των μεταναστών στο κέντρο υποδοχής στο Βαθύ της Σάμου δημοσιογράφοι της βρετανικής εφημερίδας Guardian. Και δεν είναι μόνο ο χειμώνας που πέφτει βαρύς αλλά και οι καθημερινές ελλείψεις των κρατικών υποδομών που κάνουν τη ζωή ανυπόφορη για τους 4.000 ανθρώπους που ζουν στοιβαγμένοι σε ετοιμόρροπες σκηνές, αναγκασμένοι να χρησιμοποιούν χαλασμένες τουαλέτες, χωρίς πρόσβαση σε νερό και ρεύμα και αντιμέτωποι με φίδια και αρουραίους λόγω των συσσωρευμένων σκουπιδιών.
Οπως σημειώνουν οι συντάκτριες του άρθρου η υποδομή φιλοξενεί εξαπλάσιο αριθμό μεταναστών από αυτόν που μπορεί να αντέξει. Οπως παραδέχεται με δηλώσεις του και ο Φιλίπ Λεκλέρκ, εκπρόσωπος της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των προσφύγων στην Αθήνα, «η πολιτική της ΕΕ για την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της κρίσης του χρέους ήταν "απολύτως νόμιμη", ωστόσο είχε απρόβλεπτες συνέπειες για τη μετανάστευση».
«Πρόκειται για μια χώρα που έχει πληγεί από την οικονομική κρίση και τα μέτρα για τις δημόσιες δαπάνες… έτσι έχουμε μια επείγουσα κατάσταση στα νησιά και την ενδοχώρα, με το κράτος να μην διαθέται τα κατάλληλα μέσα για να ανταποκριθεί», σημειώνει.
Eυρωβουλευτές, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, κατηγορούν το σύστημα ασύλου της Ευρώπης για τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών στην Ελλάδα, όπου χιλιάδες άνθρωποι στριμώχνονται σε άθλιους καταυλισμούς, οι οποίοι είναι γεμάτοι κινδύνους για τη σωματική και την ψυχική τους υγεία. Από την πλευρά τους Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι τα ελληνικά υπουργεία δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν σωστά τα κονδύλια για τους πρόσφυγες καθώς η Ε.Ε. έχει εκταμιεύσει περίπου 1,6 δισ. ευρώ από το 2015 αλλά τουλάχιστον 554 εκατ. δεν έχουν αξιοποιηθεί από τις ελληνικές αρχές.
«Το σύστημα ασύλου της Ελλάδας έχει παραλύσει από τις περικοπές στον δημόσιο τομέα, που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών προγραμμάτων διάσωσης της χώρας», δηλώνει στην εφημερίδα απεσταλμένος του ΟΗΕ, την ώρα που ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν για επιδείνωση της μεταναστευτικής κρίσης τους χειμερινούς μήνες στην Ελλάδα.
Οι νομικές υπηρεσίες αδυνατούν να διαχειριστούν τα αιτήματα των μεταναστών και οι γιατροί και ψυχολόγοι δεν αρκούν για να πραγματοποιήσουν τις αξιολογήσεις των ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες.
Μια από τις συνέπειες είναι ότι πολύ λίγοι αιτούντες άσυλο και μετανάστες επιστρέφουν στην Τουρκία, όπως προβλέπεται στη συμφωνία του 2016 με την Αγκυρα.
Τα διοικητικά αυτά κενά εκμεταλλεύονται όπως αναφέρει ευρωπαϊκή πηγή στην εφημερίδα και οι διακινητές.
«Στις Βρυξέλλες επικρατεί η άποψη ότι οι διακινητές που έχουν γνώση των διοικητικών ελλείψεων εντείνουν τις προσπάθειες να μεταφέρουν άτομα στην Ελλάδα. Με το να μην επιστρέφουν μάλιστα μετανάστες στην Τουρκία δίνεται σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό το "πράσινο φως" σε διακινητές», οι οποίοι εκμεταλλεύονται την κατάσταση.