ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Μέχρι το 2050 θα γίνει κλιματικά ουδέτερη η Ευρωπαϊκή Ενωση. Αυτός είναι ο βασικός στόχος του φιλόδοξου οράματος που παρουσίασε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις επόμενες δεκαετίες. Η πρόταση αυτή καθιστά την Ε.Ε. πρωτοπόρο στο θέμα της κλιματικής αλλαγής λίγες μέρες πριν γίνει το αντίστοιχο συνέδριο των Ηνωμένων Εθνών στην Πολωνία, αλλά και τη στιγμή που ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ότι δεν θα τηρήσει τους στόχους που τέθηκαν στη Διάσκεψη του Παρισιού.
«Με αυτό το σχέδιο, η Ευρώπη θα είναι η πρώτη βασική οικονομία η οποία θα παράγει μηδέν ρύπους μέχρι το 2050», είπε χθες ο επίτροπος για την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε. «Είναι απαραίτητο να πετύχουμε τους μακροπρόθεσμους στόχους για τη θερμοκρασία που έχουμε συμφωνήσει στο Παρίσι. Αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα με τις τεχνολογίες που διαθέτουμε σήμερα αλλά και με αυτές που εξελίσσονται τώρα».
Ενώ η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική δεν προτείνει αλλαγές στους στόχους που έχουν τεθεί για το 2030, θέτει επτά τομείς για τις επόμενες δεκαετίες που θα μπορούσαν αργότερα να μετατραπούν σε δεσμευτικούς στόχους. Από την αύξηση στις πηγές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στην ανάπτυξη κτιρίων που θα έχουν μηδενικές εκπομπές αλλά και στη δημιουργία έξυπνων υποδομών, μεταξύ άλλων. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. –με πληθυσμό περίπου 500 εκατομμυρίων κατοίκων– παράγουν μόλις το 10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αποτελούν τους παγκόσμιους πρωτοπόρους στο θέμα. Η Ε.Ε. όχι μόνο έχει τηρήσει τα μέτρα που συμφώνησε το 2015 στη Διάσκεψη του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, αλλά αναμένεται να ξεπεράσει τον στόχο για μείωση των εκπομπών της κατά 40% από το 1990 μέχρι το 2030. Ομως ο στόχος που τέθηκε χθες, για μηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2050, είναι ακόμα πιο φιλόδοξος και δεν έρχεται χωρίς κόστος. Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν ετήσιες επενδύσεις ύψους 175-190 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες θα πρέπει να γίνουν από επιχειρήσεις αλλά και νοικοκυριά. Σε σχετική ερώτηση για το πώς ο λογαριασμός αυτός τελικά θα πληρωθεί, ο κ. Κανιέτε είπε πως σήμερα η Ευρώπη πληρώνει 266 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο σε εισαγωγές ενέργειας. «Σε μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη οι εισαγωγές ενέργειας θα πέσουν στο 70%. Ετσι, τα χρήματα που θα εξοικονομήσουμε τα οποία ανέρχονται σε 2-3 τρισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2050, θα μπορούσαν να επενδυθούν στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας», είπε χαρακτηριστικά τονίζοντας τα οφέλη ενός τέτοιου στόχου.
Πάντως, όπως ήταν αναμενόμενο, οι στόχοι αυτοί έχουν χωρίσει τα κράτη-μέλη μεταξύ τους. Οι χώρες του Βορρά αλλά και κράτη-μέλη της Δυτικής Ευρώπης τάσσονται υπέρ τέτοιων φιλόδοξων στόχων, ενώ οι χώρες της Κεντρικής, Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης, οι οποίες χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αντικαταστήσουν παλιές υποδομές με νέες αλλά και να βοηθήσουν ρυπογόνες βιομηχανίες, είναι πολύ πιο διστακτικές. Ακόμη και η Γερμανία με την ανεπτυγμένη αυτοκινητοβιομηχανία φαίνεται να έχει αμφιβολίες για την πρόταση της Επιτροπής.
Μια πρώτη συζήτηση αναμένεται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα πραγματοποιηθεί στις 9 Μαΐου 2019 στο Σιμπίου της Ρουμανίας, ενώ τα κράτη-μέλη αναμένεται να υποβάλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έως το τέλος του 2018, τα σχέδιά τους για το κλίμα και την ενέργεια, έτσι ώστε να επιτευχθούν οι ποσοτικοί στόχοι που έχουν τεθεί για το 2030.