Εχω γράψει αρκετά άρθρα σχετικά με την πόλη μας και τα προβλήματά της. Νόμιζα ότι έχω εξαντλήσει το θέμα. Δύο, όμως, εντελώς ασύνδετα γεγονότα με προκάλεσαν ώστε να ξαναγράψω και το σημερινό κείμενο. Το ένα είναι πολύ πρόσφατο και αφορά τη βράβευση της Αθήνας σαν την πλέον καινοτόμο πόλη. Το δεύτερο περιστατικό είναι εντελώς προσωπικό και θα σας το περιγράψω στα επόμενα.
Πάμε στη βράβευση η οποία μάλιστα συνοδεύτηκε και από χρηματικό έπαθλο ενός εκατομμυρίου ευρώ! Σε καλή μεριά. Θέλησα να μάθω λεπτομέρειες για το επίτευγμα αυτό και έτσι μπήκα στην επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Αθηναίων (www.cityofathens.gr) από όπου αντιγράφω αποσπάσματα από την ανάρτηση:
«…Ο κ. Καμίνης παρουσίασε αναλυτικά όλα τα καινοτόμα προγράμματα που έχουν υλοποιηθεί, εξηγώντας πως “ό,τι πετύχαμε, το πετύχαμε όλοι μαζί. Σπάσαμε στεγανά, ξεπεράσαμε ταμπού και προχωρήσαμε σε συμπράξεις με ιδιωτικές εταιρείες, ιδρύματα, πανεπιστήμια, ενεργούς πολίτες, φορείς, για τη διαχείριση του προσφυγικού, για τον τουρισμό, για τη συνοχή στην πόλη, για την επιχειρηματικότητα και για πολλά ακόμα. Επιλέξαμε τη συμμετοχική διακυβέρνηση, ανοίξαμε τις πόρτες του δημαρχείου και μαζί καταφέραμε να κάνουμε την Αθήνα Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Καινοτομίας 2018»…
«Την ώρα που στη χώρα κυριαρχεί ο διχαστικός λόγος, ο Δήμος Αθηναίων ενώνει. Ενώνοντας δυνάμεις, προχωράμε. Είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να φέρει την Ελλάδα στη λεωφόρο της προόδου», σημείωσε ο κ. Καμίνης επισημαίνοντας ότι «είναι πολύ εύκολο να είσαι μικρός και κατήγορος. Πρέπει να σταματήσουν οι προκαταλήψεις και η στενοκεφαλιά». Ο δήμαρχος Αθηναίων αναφέρθηκε και στη διεθνή κρίση των αντιπροσωπευτικών θεσμών, λέγοντας: «Οι άνθρωποι νιώθουν ότι δεν εκπροσωπούνται, οι πόλεις έρχονται στο προσκήνιο» και προέβλεψε ότι «η δημοκρατία θα ξαναγεννηθεί στις πόλεις…».
Υπέροχα λόγια! Parole, parole, parole που λέει και το τραγούδι. Αναζήτησα το σκεπτικό της βράβευσης και σας παραθέτω αποσπάσματα από την ομιλία του Carlos Moedas, Επιτρόπου Ερευνας, Επιστήμης και Καινοτομίας της Ε.Ε., ο οποίος ανακοίνωσε τη νικήτρια πόλη:
«Οι πόλεις αποτελούν φάρους καινοτομίας. Τραβούν σαν μαγνήτες τα ταλέντα, τα κεφάλαια, τις ευκαιρίες. Με τον τίτλο της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Καινοτομίας, επιβραβεύουμε τις πόλεις που κάνουν ένα βήμα παραπάνω για να δοκιμάσουν νέες ιδέες, τεχνολογίες και τρόπους και για να ακούσουν τη γνώμη των πολιτών τους σχετικά με το πώς πρέπει να αλλάξει η πόλη τους… Η Αθήνα ξεχωρίζει ως παράδειγμα πόλης που, αν και αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις, μπορεί να επιτύχει σπουδαία αποτελέσματα. Μέσω της καινοτομίας, η Αθήνα έχει βρει έναν νέο σκοπό για τη δραστική αντιμετώπιση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Αποτελεί απόδειξη ότι αυτό που έχει σημασία δεν είναι οι ίδιες οι δυσκολίες, αλλά το πώς υψώνεις το ανάστημά σου μπροστά σ’ αυτές».
Αλήθεια, μήπως ζούμε σε άλλη πόλη και δεν το έχουμε καταλάβει. Εδώ και 8 χρόνια, όχι μόνο δεν «τραβάμε σαν μαγνήτες τα ταλέντα» αλλά φεύγουν στο εξωτερικό σε αναζήτηση καλύτερης τύχης. Από επενδύσεις άλλο τίποτα. Οπως ονειρεύεται και η κυβέρνηση, οι επενδυτές συνωστίζονται για το ποιος θα προλάβει να καταθέσει τα κεφάλαιά του, για να μη χάσει τις ευκαιρίες! Δεν μπορεί, φαίνεται ότι συμβαίνουν πράγματα στην καινοτομία που δεν τα ξέρουμε και δεν τα βλέπουμε. Συνέχισα την αναζήτησή μου και βρήκα αναλυτικά τα θέματα της καινοτομίας για τα οποία πήραμε το βραβείο.
Δεν θα σας κουράσω με την απαρίθμησή τους, γιατί ομολογώ ότι δεν βρήκα τίποτα ουσιαστικό και καινοτόμο. Μεταξύ των επιτευγμάτων βρήκα το ακόλουθο που κυριολεκτικά με κούφανε: «Το Ψηφιακό Συμβούλιο, στο πλαίσιο του οποίου ο δήμος φέρνει σε επαφή επιχειρήσεις και εκπαιδευτικά ιδρύματα με σκοπό την προσφορά μαθημάτων εξοικείωσης με τα ψηφιακά μέσα και την τεχνολογία, καθώς και την προώθηση εφαρμογών της βιώσιμης καινοτομίας όπως των έξυπνων κάδων ανακύκλωσης». Ζω και περπατώ στο κέντρο της πόλης, αλλά έξυπνο κάδο ανακύκλωσης δεν έχω δει. Αν κανένας από σας γνωρίζει πού βρίσκονται θα ήθελα να με πληροφορήσετε, προκειμένου να θαυμάσω το καινοτόμο αυτό επίτευγμα! Αντίθετα η Αθήνα είναι γεμάτη από κάδους για απορρίμματα χωρίς καπάκια, με λιγδωμένο το πεζοδρόμιο γύρω τους, γιατί ποτέ δεν έχει πλυθεί ο χώρος.
Πριν πάω στο δεύτερο περιστατικό, θέλω να σας θυμίσω ένα μικρό απόσπασμα από ένα άρθρο μου που δημοσιεύθηκε στην ΚτΚ την 5η Ιουνίου 2016, με τίτλο «Κυκλοφορία και στάθμευση στο κέντρο της Αθήνας»: «…Για να ολοκληρώσω την πολύ άσχημη εικόνα της Αθήνας στο θέμα των πεζοδρομίων και των δρόμων της, σας προτρέπω την επόμενη φορά που θα περπατάτε στα πεζοδρόμια να παρατηρήσετε την “ποιότητά” τους. Είναι ζήτημα αν μπορεί κάποιος να βρει 50 μέτρα ομοιογενούς πεζοδρομίου. Ακόμα και ο πεζόδρομος της Βουκουρεστίου, ο οποίος θα έπρεπε να είναι “βιτρίνα” της Αθήνας, είναι προβληματικός στην κατασκευή του… Είναι φανερό ότι τόσο στα πεζοδρόμια όσο και στους δρόμους όποιος θέλει σκάβει και μετά μπαλώνει τα σκάμμα με τον πλέον πρόχειρο τρόπο. Περπατώντας στα ανώμαλα πεζοδρόμια κινδυνεύει κανείς να στραμπουλήξει το πόδι του. Είμαι απολύτως βέβαιος ότι αν αρχίσουν οι πολίτες να ζητούν δικαστικά αποζημιώσεις από τον δήμο τους, τότε ίσως να υπάρξει κάποια βελτίωση στο πρόβλημα αυτό».
Αποδείχτηκε δυστυχώς ότι ήμουνα γρουσούζης. Τη Δευτέρα, 5 Νοεμβρίου 2018, στη γωνία Αναγνωστοπούλου και Ηρακλείτου, όπου οι πλάκες του πεζοδρομίου δεν είναι στο ίδιο επίπεδο με το κράσπεδο του πεζοδρομίου δημιουργώντας έτσι ένα δεύτερο επικίνδυνα κρυφό σκαλοπάτι, σκόνταψα και έπεσα με τα μούτρα κάτω. Τότε συνέβησαν τα ακόλουθα, όχι υποχρεωτικά με τη σειρά που τα αναφέρω: Στο μυαλό μου ήλθε το «τετέλεσται»! Είδα τον ουρανό σφοντύλι, ο σκύλος μου πανικοβλήθηκε και εξαφανίστηκε, το Apple ρολόι μου αντιλήφθηκε το πέσιμο και ζητούσε επιβεβαίωση για να καλέσει το 112 (σημ. το ρολόι θα καλούσε αυτόματα αν δεν κουνιόταν το χέρι μου), ο σκελετός των γυαλιών μου από τιτάνιο στράβωσε χωρίς ευτυχώς να σπάσουν τα κρύσταλλα, αίμα έτρεχε από το μέτωπο και τη μύτη μου, τα δόντια μου πονούσαν και τα χείλη μου πρήστηκαν. Αυτά στα αρνητικά. Στα θετικά τώρα: Μια κυρία προσπάθησε να με βοηθήσει αμέσως. Ενας οδηγός ταξί σταμάτησε και έδωσε στην κυρία αντισηπτικά μαντιλάκια, ένας άλλος κύριος έτρεξε πίσω από τον σκύλο, αλλά δεν τον πρόλαβε. Τέλος ένας νεαρός έφερε εμφιαλωμένο νερό για να καθαρίσω τις πληγές. Εμεινα στο σημείο που έπεσα, περίπου 30 λεπτά μέχρι να συνέλθω.
Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που δεν έσπασα κανένα κόκαλο. «Ο γέρος από πέσιμο ή …». Το ξερό μου κεφάλι απορρόφησε το πέσιμο. Ο σκύλος αφού πήγε στο σπίτι, ξανάφυγε όταν ένας άνδρας προσπάθησε να τον πιάσει από το λουρί. Ο σκύλος είναι κακοποιημένος και φοβάται τους άνδρες. Ευτυχώς, πήγε στο μικρό πάρκο του Αγίου Νικολάου, όπου τον βρήκε μια κυρία και μας τηλεφώνησε να τον πάρουμε.
Με αφορμή το δικό μου πέσιμο, θέλω να επισημάνω ένα άλλο επικίνδυνο σημείο-παγίδα της Αθήνας, όπου πολλοί άνθρωποι έχουν πέσει και έχουν τραυματιστεί σοβαρά. Στο κατηφορικό πεζοδρόμιο της οδού Στρατιωτικού Συνδέσμου 23, απέναντι από το κτίριο Δοξιάδη, δύο πλάκες του πεζοδρομίου έχουν τοποθετηθεί (εδώ και πολλά χρόνια) λανθασμένα, ώστε οι αυλακώσεις αντί να αποτρέπουν το γλίστρημα, ουσιαστικά το βοηθούν. Η επιπολαιότητα ενός εργάτη στην τοποθέτηση δημιούργησε μια εξαιρετικά επικίνδυνη παγίδα για τους πεζούς, ειδικά όταν το πεζοδρόμιο είναι βρεγμένο. Ελπίδα για να διορθωθεί η παγίδα δεν υπάρχει.
Αυτή είναι η Αθήνα της καινοτομίας. Η Αθήνα χωρίς υπερβολή είναι η πλέον βρώμικη και επικίνδυνη πρωτεύουσα της Ευρώπης. Η μόνη ελπίδα μας είναι να εκλέξουμε έναν αποτελεσματικό νέο δήμαρχο στις επόμενες εκλογές.
Αλήθεια, διερωτώμαι, μήπως το βραβείο ήταν για την ΚΕΝΟτομία, και δεν το καταλάβαμε; Μια τόσο μικρή διαφορά αλλάζει τόσο πολύ τη σημασία μιας λέξης.
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.